ظلم (ستم)

از قرآن پدیا

ریشه «ظلم» (ẒLM)؛ ظُلم، ستم. این ریشه 289 بار در این معنا در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

ظلم: بضم (ظ) ستم. اصل آن بمعنى ناقص كردن حق و يا گذاشتن شى‏ء در غير موضع خويش است‏ «كِلْتَا الْجَنَّتَيْنِ آتَتْ أُكُلَها وَ لَمْ‏ تَظْلِمْ‏ مِنْهُ شَيْئاً» كهف: 33. هر دو باغ ميوه خود را داد و از آن چيزى كم نكرد.

ظلوم: صيغه مبالغه است مثل كذوب، و دود «إِنَّ الْإِنْسانَ‏ لَظَلُومٌ‏ كَفَّارٌ» ابراهيم: 34. راستى انسان بسيار ستمگر و بسيار كفران كننده است‏

ظلّام: صيغه مبالغه است اين كلمه پنج بار در قرآن بكار رفت. و همه درباره نفى ظلم از پروردگار است‏ «وَ أَنَّ اللَّهَ لَيْسَ‏ بِظَلَّامٍ‏ لِلْعَبِيدِ» «وَ ما أَنَا بِظَلَّامٍ‏ لِلْعَبِيدِ» (قاموس قرآن، ج4، ص271).

ساخت‌های صرفی در قرآن

ظَلَمَ (فعل مجرد): 110 بار

ظُلم (اسم): 20 بار

ظالِم (اسم فاعل): 135 بار

اَظلَم (صفت تفضیل): 16 بار

ظَلوم (صفت فَعول): 2 بار

ظَلّام (صفت مبالغه): 5 بار

مَظلوم (اسم مفعول): 1 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن ظَلَمَ ظَلَمَ ظَلَمَ ظلم: بضم (ظ) ستم قاموس قرآن، ج‏4، ص: 270 ظَلَمَ
آفروآسیایی *č̣ilam- ظلم be dark, black تاریک بودن، سیاه بودن 1 ظل رابطه ظلم: تاریکی > ستم ؟؟
سامی *t_̣Vlam- ظلم 'be dark, be black' "تاریک بودن، سیاه بودن" 1 ظل
اکدی ṣalāmu صَلَمُ
عبری ṣlm صلم
عربی جنوبی Sab. d_̣lm ('black (?)'   ضلم SD 172; v. discussion in Bul. Dis.)
گعز ṣalma صَلمَ
سقطری ṭlm طلم
عربی ẓlm ظلم


نیز رجوع کنید: ظلم (تاریکی)

منابع

ظلم (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2