فکر (ریشه)

ریشه «فکر» (FKR)؛ فکر، اندیشه، اندیشیدن و تفکر کردن. این ریشه 18 بار در قرآن کریم به‌کار رفته است.

معنای لغوی

فكر: (بفتح و كسر اول) انديشه، تأمل. بعبارت ديگر فكر اعمال نظر و تدبّر است براى بدست آوردن واقعيات و عبرتها و غيره‏.

أَ وَ لَمْ‏ يَتَفَكَّرُوا ما بِصاحِبِهِمْ مِنْ جِنَّةٍ إِنْ هُوَ إِلَّا نَذِيرٌ مُبِينٌ‏ اعراف: 184. يعنى اگر در گفته‏ها و اعمال پيغمبر كه مدتى با آنها رفيق و در يك محيط بوده، فكر و اعمال نظر كنند ميدانند كه او ديوانه نيست بلكه انذار كننده آشكار است. قرآن مجيد بتفكّر و تدبّر بسيار اهميّت داده و بسيارى از آيات براى ايجاد تفكّر نازل شده است‏ وَ يَتَفَكَّرُونَ‏ فِي خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلًا آل عمران: 191.

إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ‏ يَتَفَكَّرُونَ‏ رعد: 3. وَ تِلْكَ الْأَمْثالُ نَضْرِبُها لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ‏ يَتَفَكَّرُونَ‏ حشر: 21 (قاموس قرآن، ج5، ص199).

ساخت‌های صرفی در قرآن

فَکَّرَ (فعل باب تفعیل): 1 بار

تَفَکَّرَ (فعل باب تفعّل): 17 بار

ریشه‌شناسی

زبان	لفظ	لفظ با آوانویسی عربی	معنای انگلیسی	معنای فارسی	توضیح	منبع
قرآن	فَکَّرَ	فَکَّرَ	فَکَّرَ	فكر: انديشه		قاموس قرآن، ج‏5، ص: 199
آفروآسیایی
سامی	*pVkir-	فکر	'think'	'فکر'
عربی	fkr i,1,2	فکر ِ

منابع

فکر (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2