حصر (ریشه)

ریشه «حصر» (ḤṢR)؛ فشار دادن، تنگ گرفتن. این ریشه 6 بار در قرآن آمده است.

معنای لغوی

حصر: تنگ گرفتن (مفردات) قاموس آنرا تنگ گرفتن و حبس گفته است‏ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُرُوهُمْ‏ (توبه: 5). بگيريد آنها را و حبس كنيد (قاموس قرآن، ج2، ص147).

ساخت‌های صرفی در قرآن

حَصِرَ (فعل مجرد): 1 بار

حَصُرَ (فعل مجرد): 1 بار

اَحصَرَ (فعل باب افعال): 2 بار

حَصور (صفت فعول): 1 بار

حَصیر (صفت فعیل): 1 بار

ریشه‌شناسی

زبان	لفظ	لفظ با آوانویسی عربی	معنای انگلیسی	معنای فارسی	توضیح	منبع
قرآن	حَصِرَ	حَصِرَ	حَصِرَ	حصر: تنگ گرفتن (مفردات) قاموس آنرا تنگ گرفتن و حبس گفته است‏ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُرُوهُمْ‏ توبه: 5 بگيريد آنها را و حبس كنيد		قاموس قرآن، ج‏2، ص: 147
آفروآسیایی
آفروآسیایی	*ḥac̣ir-	حصر	press, squeeze	"فشار، فشار دادن"
سامی	*ḥič̣/ṣ/ĉ̣ar-	حصر	'enclosure'1, 'camp' 2, 'yard' 3, 'area' 4	"محصور"1، "اردوگاه" 2، "حیاط" 3، "منطقه" 4
سامی	*ḥVṣir-	حصر	'squeeze, press'	"فشار، فشار دادن"
اکدی	ḫaṣāru 1	خَصَرُ
اگاریتی	ḥẓr	حظر
فنیقی	ḥṣr 3	حصر
عبری	ḥāṣer 2,3	حَصِر \
سریانی	ḥǝṣārā 3	حصَرَ
عربی جنوبی	ḥṣwr 4	حصور
گعز	ḥaṣur 1	حَصُر
جبالی	ḥoṣor	حُصُر	'besiege, hem in'	"محاصره کردن، محصور بودن"
عربی	ḥit_̣ār-, ḥiṣār-1, ḥaḍr-	حِظَر-\ حِصَر-\ حَضر-	'pays habité, habitation fixe (de ceux qui ne sont pas nomades)'	کشور مسکونی، مسکن ثابت (کسانی که عشایر نیستند)
عربی	ḥṣr	حصر

منابع

حصر (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2