کفف (ریشه)
ریشه «کفف» (KFF)؛ کف دست. این ریشه در این معنا دو بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
كف: دست. باز داشتن. راغب ميگويد: كف بمعنى دست است ...
«كففته» يعنى: از دست او زدم و نيز او را با دست خود منع كردم. و آن در عرف بمعنى دفع است خواه با دست باشد يا نه.
لا يَسْتَجِيبُونَ لَهُمْ بِشَيْءٍ إِلَّا كَباسِطِ كَفَّيْهِ إِلَى الْماءِ لِيَبْلُغَ فاهُ رعد: 14.
خدايان دروغين بآنها جواب نميدهند مگر مانند كسيكه دو دستش را بطرف آب باز كرده تا آب بدهان او برسد (و نخواهد رسيد) در اين آيه و آيه 42 كهف، كفّ بمعنى دست است (قاموس قرآن، ج6، ص130).
ساخت‌های صرفی در قرآن
کَفّ (اسم): 2 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | کَفّ | کَفّ | کَفّ | كف: دست | قاموس قرآن، ج6، ص: 130 | |
| آفروآسیایی | *ka/u(n)p- | کف | palm of hand, sole of foot | کف دست، کف پا | ||
| آفروآسیایی | *ka(n)p- | کف | wing | بال | ||
| سامی | *kapp- | کفف | palm, flap of hand or foot | کف دست، کف دست یا پا | ||
| سامی | *kanap- | کنف | wing | بال | ||
| اکدی | kappu | کَففُ | 'arm, hand' (also 'wing', see *kanap- 'wing' No. ) OB on | "بازو، دست" (همچنین "بال") | ||
| اکدی | kappu (also | کَففُ (َلسُ | 'quill, plumage, frond') OB on | بال، پر، برگ | [CAD k 185], [AHw 444]. | |
| اگاریتی | kp | کف | 'palma (de la mano)' | کف دست | [DLU 221] | |
| اگاریتی | knp | کنف | [DLU 220] /kanapu ?/ [Huehner 138]. | |||
| کنعانی | EG SYLL ka=pa /*kappa/ | کَ=فَ \کَففَ/ | 'palm of the hand, sole of the foot' | "کف دست، کف پا" | [Hoch 318] | |
| عبری | kap | کَف | 'the hollow, the flat of the hand' 'hand' | "توخالی، کف دست" 'دست' | [KB 491], *ʔäkäp in ʔakp-ī | |
| عبری | kānāp | کَنَف | [KB 486] | |||
| آرامی | DRA OFF kp | کف | 'hand, palm of hand, sole of foot' | "دست، کف دست، کف پا" | [HJ 528] | |
| آرامی یهودی | kap (kappā) | کَف (کَففَ) | 'palm, hand' | "کف دست، دست" | [Ja 657]; [Sok 266] | |
| آرامی یهودی | kǝnap (kanpā) (also | کنَف (کَنفَ) (َلسُ | 'lap') | دامن ، دامان (شكم و ران هاى شخص نشسته و بخشي از جامه كه اين قسمت بدن را مي پوشاند) | [Ja 651] | |
| سریانی | kappā | کَففَ | 'vola' | کف دست (اصطلاح پزشکی) | [Brock 339] | |
| سریانی | kenpā | کِنفَ | [Brock 334] | |||
| آرامی جدید | MAL kaffa | کَففَ | 'Handfläche' | نخل' | [Berg 49 "Aram. arab."] | |
| آرامی جدید | GZR kanáfta | کَنَفتَ | 'wing' 'shoulder' | 'بال' "شانه" | [Nak 77] AZR kpana | |
| مندایی | kapa | کَفَ | 'hand, palm of hand, handful' | "دست، کف دست، مشت" | [DM 200] | |
| مندایی | kanpa | کَنفَ | 'wing, side, arm' | "بال، پهلو، بازو" | [DM 199, 77]. | |
| گعز | (?) kāf | کَف | 'heel, palm of hand, sole of foot' | "پاشنه، کف دست، کف پا" | [LGz 276]. | |
| گعز | kǝnf | کنف | 'wing; fin (of fish); branch of tree; border (of garment, land)' | 'بال؛ باله (ماهی)؛ شاخه درخت؛ لبه و مرز (لباس، زمین)' | [LGz 287] | |
| مهری | kaf | کَف | 'palm of hand' | "کف دست" | [JM 204] | |
| جبالی | kɛf do. | کِف | [JJ 127] | |||
| حرصوصی | kǝf do. | کف | [JH 67] | |||
| عربی | kaff- | کَفف- | 'paume de la main' | کف دست | [BK 2 910] | |
| عربی | kanaf- | کَنَف- | 'aile (d'un oiseau)' | بال (پرنده) | [BK 2 936] | |