وقف (ریشه)
ریشه «وقف» (WQF)؛ پشت سر، پس گردن. متوقف شدن. این ریشه 4 بار در قرآن کریم به‌کار رفته است.
معنای لغوی
وقف: حبس شدن و حبس كردن متوقف شدن و متوقّف كردن، وقف شرعى از آنست كه اصل چيزى را حبس و نفع آنرا آزاد ميگذارند «حبس العين و تسبيل المنفعة» وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ صافات: 24. آنها را باز داريد و متوقّف كنيد كه از اعمالشان مسئولند.
وَ لَوْ تَرى إِذْ وُقِفُوا عَلَى النَّارِ فَقالُوا يا لَيْتَنا نُرَدُّ انعام: 27. وقف چون با حرف على متعدّى شود بمعنى اطّلاع دادن باشد «وَقَفَ فلانا على الشّىء: اطّلعه عليه» يعنى: اى كاش ببينى آنگاه كه بر آتش مشرف شدند و مطّلع گشتند و گفتند ايكاش بدنيا برگردانده ميشديم.
وَ لَوْ تَرى إِذِ الظَّالِمُونَ مَوْقُوفُونَ عِنْدَ رَبِّهِمْ سباء: 31. ايكاش ميديدى آنوقت كه ظالمان نزد پروردگارشان باز داشته شدهاند (قاموس قرآن، ج7، ص236).
ساخت‌های صرفی در قرآن
وَقَفَ (فعل مجرد): 3 بار
مَوقوف (اسم مفعول): 1 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | وَقَفَ | وَقَفَ | وَقَفَ | وقف: حبس شدن و حبس كردن متوقف شدن و متوقّف كردن، وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ صافات: 24 | قاموس قرآن، ج7، ص: 236 | |
| آفروآسیایی | *ḳapay- | قفی | occiput, back of the head | پس سری، پشت سر | ||
| سامی | *ḳapy- | قفی | occiput, back of the head | پس سری، پشت سر | ||
| سریانی | ḳāp(ǝ)yā, ḳǝpāyā, ḳapāyā | قَف()یَ\ قفَیَ\ قَفَیَ | 'postica pars cervicis' | پشت گردن | [Brock 683] | |
| گعز | ḳāf | قَف | 'shoulder blade' | 'کتف' | [LGz 423]. | |
| مهری | ḳǝfē | قفِ | 'back' | 'پشت' | [JM 226] | |
| جبالی | ḳéfɛ́ do. | قِفِ | [JJ 142] | |||
| حرصوصی | ḳefē do. | قِفِ | [JH 74] | |||
| عربی | ḳafan | قَفَن | 'derrière du cou, nuque; derrière de la tête, occiput' | پشت گردن؛ پشت سر، پس سری | [BK 2 792] | |