وجد (ریشه)
ریشه «وجد» (WǦD)؛ جستن، یافتن، پیدا کردن. این ریشه 107 بار در قرآن کریم به‌کار رفته است.
معنای لغوی
وجد: وجد- جدة وجد- وجود- وجدان بمعنى پيدا كردن، رسيدن، دست يافتن و غيره است. آن در خدا چنانكه راغب گفته بمعنى علم است مثل وَ ما وَجَدْنا لِأَكْثَرِهِمْ مِنْ عَهْدٍ اعراف: 102. در بسيارى از آنها وفائى بعهد نيافتيم و دانستيم كه وفائى بعهد خدا ندارند. وَ لَقَدْ عَهِدْنا إِلى آدَمَ مِنْ قَبْلُ فَنَسِيَ وَ لَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْماً طه: 115.
گاهى مراد از آن تمكّن است مثل فَاقْتُلُوا الْمُشْرِكِينَ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ توبه: 5. وَ لَمْ تَجِدُوا كاتِباً فَرِهانٌ مَقْبُوضَةٌ بقره: 283.
أَسْكِنُوهُنَّ مِنْ حَيْثُ سَكَنْتُمْ مِنْ وُجْدِكُمْ وَ لا تُضآرُّوهُنَ طلاق: 6. وُجد (بر وزن قفل) بمعنى تمكّن است زنان مطلّقه را در بعضى از آنچه قادر هستيد و سكنى گزيدهايد ساكن كنيد و ضررى بآنها نرسانيد (قاموس قرآن، ج7، ص182).
ساخت‌های صرفی در قرآن
وُجد (اسم): 1 بار
وَجَدَ (فعل مجرد): 106 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | وُجد | وُجد | وُجد | وُجد: تمکن- أَسْكِنُوهُنَّ مِنْ حَيْثُ سَكَنْتُمْ مِنْ وُجْدِكُمْ وَ لا تُضآرُّوهُنَ طلاق: 6. | قاموس قرآن، ج7، ص: 182 | |
| آفروآسیایی | *gud- | جد | find, seek | پیدا کردن، جستجو کردن | ||
| سامی | *wVgVd- | وجد | 'find, seek' | "یافتن، جستجو کردن" | ||
| عربی | wgd | وجد | ||||