نور (ریشه)

ریشه «نور» (MWR)؛ نور، آتش. این از ریشه، دو کلمه «نار» (آتش) و «نور» (نور، روشنایی) و مشتقات دیگر ساخت یافته است. این ریشه جمعا 196 بار در قرآن به‌کار رفته است.

معنای لغوی

نور: در تعريف نور گفته‏اند: «النُّورُ الضّوء و هو خلاف الظّلمة» راغب گويد: ضوء منتشريكه بر ديدن كمك كند.

نور در تعبير قرآن دو جور است ظاهرى و معنوى. مثل‏ هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِياءً وَ الْقَمَرَ نُوراً يونس: 5 که نور ظاهرى است و نور معنوى مثل‏ اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى‏ النُّورِ بقره: 257. بيشتر موارد آن در قرآن مجيد نور معنوى است (قاموس قرآن، ج7، ص127).

ساخت‌های صرفی در قرآن

نار (اسم): 145 بار

نور (اسم): 45 بار

مُنیر (اسم فاعل، باب افعال): 6 بار

ریشه‌شناسی

زبان	واژه	آوانگاری		معنا		توضیحات	ارجاع
		فارسی	بین‌المللی	فارسی	لاتین
آفروآسیایی باستان	nVwur	نوُر		نور	light (n.)		Orel, 410 (no. 1906)
سامی باستان	nīr/nūr	نیر، نور		نور	light (n.)
عبری	נור	نور	NWR	شعله، آتش	flame, fire		Gesenius, 632-633
	נֵר ניר	نِر نیر	nēr nīr	چراغ	lamp
	מְנוֹרָה	منورا	mənorā	پایه چراغ، منارۀ	lampstand
اوگاریتی	nr			درخشیدن، سوختن	to shine, to burn	عربی. نار، نَهَرَ	DelOlmo, 641-642
	nr			درخشش، تابش. استعارتا > چراغ، فانوس	sheen, gleam meton. > “lamp	عربی. نور
آرامی	נוּר נוּרָא	نور نورا	nūr nūrā	آتش	fire		Jastrow, 890
سریانی	ܢܘܪ	نور	nur		to set light. kindle		PayneSmith, 334
	ܢܘܪܐ	نورا	nurā		fire
مندایی							Macuch,
فنیقی							Krahmalkov,
اکدی/آشوری	nawāru	نَوارو		روشن بودن/شدن، درخشیدن	to be(come) bright, shine		Black, 247, 258
	nawiratum	نَوِرَتوم		روشنی، نور	"brightness, light"
	nawru	نَورو		روشن، درخشان	bright, shining
	nūru	نورو		نور	light
حبشی	nār nūr	نار نور		نور، آتش	light, fire	از عربی. نار (آتش)، نور (نور)	Leslau, 401, 410
	nwr naw(w)ara	نور نَوَّرَ		روشن شدن، نورانی شدن، آشکار شدن	be lit, be lighted, illuminate
سبائی	nwr	نور		پیشکش، قربانی سوختنی	?offer, burnt offering		Beeston, 101
عربی	نار نور			آتش نور، روشنایی			مشکور، 941 Zammit, 412-413

منابع

نور (واژگان)

منابع ریشه شناسی