شهق (ریشه)
ریشه «شهق» (ŠHQ)؛ ناله، سکسکه. این ریشه تنها دو بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
شهق: شهيق بدرون كشيدن نفس چنانكه زفير خارج كردن آن (باز دم) است. (اقرب) در صحاح نسبت آنرا بقول داده است «فَأَمَّا الَّذِينَ شَقُوا فَفِي النَّارِ لَهُمْ فِيها زَفِيرٌ وَ شَهِيقٌ» هود: 106. زفير و شهيق هر دو اسم صوت و صداى مردم اندوهناك است كه هنگام نفس كشيدن و باز دم شنيده ميشود (مجمع از زجاج).
درباره صداى جهنّم آمده «إِذا أُلْقُوا فِيها سَمِعُوا لَها شَهِيقاً وَ هِيَ تَفُورُ» ملك: 7 (قاموس قرآن، ج4، ص87).
ساختهای صرفی در قرآن
شَهیق (صفت فعیل): 2 بار
ریشهشناسی
زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
قرآن | شَهیق | شَهیق | شَهیق | شهق: شهيق بدرون كشيدن نفس چنانكه زفير خارج كردن آن (باز دم) است | قاموس قرآن، ج4، ص: 87 | |
آفروآسیایی | ||||||
سامی | *ŝ1hḳ {} *ŝhḳ | شهق | to hiccup | سکسکه کردن | ||
عبری | šhḳ (pi.) | شهق () | [BY 6926] (Hapax in Abot de-r. Nathan) | |||
مهری | šwēheḳ | شوِهِق | 'hiccup' (n.). | "سکسکه" | [JH 124], šwēhǝḳ [JM 540, Engl-Mehri], šǝwhǝḳáwt | |
جبالی | s̃éhǝḳ | شِهق | 'to have whooping cough' | "داشتن سیاه سرفه" | [JJ 266]; cf. also ŝhḳ[JJ 249]; (EAST) šehǝḳ | |
حرصوصی | šeháwḳ (yǝšhōḳ) | شِهَوق (یشهُق) | [JH 124] | |||
عربی | šhḳ (a, i) | شهق (َ\ ِ) | 'râler; sangloter (se dit d'un mourant); avoir le hoquet' | ناله؛ هق هق (یک فرد در حال مرگ)؛ داشتن سکسکه | [BK 1 1282] |