سکن (ریشه)
ریشه «سکن» (SKN)؛ سکونت، ماندن، آرامش؛ درمانده و زمین‌گیر. این ریشه جمعا 68 بار در قرآن کریم به‌کار رفته است.
معنای لغوی
سكن: سكون آرام گرفتن بعد از حركت است. «مَنْ إِلهٌ غَيْرُ اللَّهِ يَأْتِيكُمْ بِلَيْلٍ تَسْكُنُونَ فِيهِ ...» قصص: 72. در وطن گرفتن و سكونت نيز بكار ميرود «وَ سَكَنْتُمْ فِي مَساكِنِ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ...» ابراهيم: 45. بمعنى آرامش باطن و انس نيز آمده است «وَ جَعَلَ مِنْها زَوْجَها لِيَسْكُنَ إِلَيْها ...» اعراف: 189.
اسكان: سكونت دادن «رَبَّنا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ ...» ابراهيم: 37. خدايا من بعضى از خانواده خود را بدرّه غير قابل كشت سكونت دادم
سكينة: آرامش قلب و اطمينان خاطر. «هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ السَّكِينَةَ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ لِيَزْدادُوا إِيماناً ...» فتح: 4
مسكنة: درماندگى. طبرسى گويد: آن مصدر مسكين است. در اقرب آنرا اسم گرفته بمعنى فقر، ذلّت و ضعف. اين كلمه دو بار در قرآن آمده و هر دو درباره يهود است «وَ ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ وَ الْمَسْكَنَةُ وَ باؤُ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كانُوا يَكْفُرُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ يَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ الْحَقِّ ...» بقره: 61 (قاموس قرآن، ج3، ص282-284).
ساخت‌های صرفی در قرآن
معنای سکونت
سَکَنَ (فعل مجرد): 15 بار
ساکِن (اسم فاعل): 1 بار
مَسکون (اسم مفعول): 1 بار
مَسکَن (اسم مکان): 12 بار
اَسکَنَ (فعل باب افعال): 5 بار
سَکَن (اسم): 3 بار
سَکینَة (اسم): 6 بار
معنای درماندگی
مِسکین (صفت مشبهه): 23 بار
مَسکَنَة (مصدر): 2 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | سَکَنَ | سَکَنَ | سَکَنَ | سكن: سكون آرام گرفتن بعد از حركت است | قاموس قرآن، ج3، ص: 282 | |
| آفروآسیایی | *sikun- | سکن | dwell, sit | ساکن شدن، نشستن | ||
| سامی | *šVkun- | شکن | 'place, impose' 1, 'stay, dwell' 2 | «محل، تحمیل» 1، «ماندن، ساکن شدن» 2 | ||
| اکدی | šakānu 1 | شَکَنُ | ||||
| عبری | škn 2 | شکن | ||||
| جبالی | skun 1 | سکُن | ||||
| حرصوصی | sekōn 2 | سِکُن | ||||
| عربی | skn | سکن | ||||