روز (مترادف)
مترادفات قرآنی روز
مترادف های این واژه در قرآن عبارت است از «نهار»، «یوم»، «یومئذ».
مترادفات «روز» در قرآن
واژه | مشاهده ریشه شناسی واژه | مشاهده مشتقات واژه | نمونه آیات |
---|---|---|---|
نهار | ریشه نهر | مشتقات نهر | وَٱلنَّهَارِ إِذَا تَجَلَّىٰ
|
یوم | ریشه یوم | مشتقات یوم | يُدَبِّرُ ٱلْأَمْرَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ إِلَى ٱلْأَرْضِ ثُمَّ يَعْرُجُ إِلَيْهِ فِى يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُۥٓ أَلْفَ سَنَةٍ مِّمَّا تَعُدُّونَ
|
یومئذ | ریشه یوم | مشتقات یوم | وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ مُّسْفِرَةٌ
|
معانی مترادفات قرآنی روز
«نهار»
نهر همان بستر رود است كه آبش جارى است جمعش- أنهار- است فرمود و فجرنا خلالهما نهرا- الكهف/ 33 و و ألقى في الأرض رواسي أن تميد بكم و أنهارا- النحل/ 15 خداى تعالى اين امر يعنى وجود كوهها و رودها و راهها را در زمين مثال ميزند براى ريزش و فراوانى بخشش او و فضل او در بهشت براى مردم ميگويد:
إن المتقين في جنات و نهر- القمر/ 54 و و يجعل لكم جنات و يجعل لكم أنهارا- النوح/ 12 و جنات تجري من تحتها الأنهار- التحريم/ 8 واژه- نهر بمعنى وسعت است كه تشبيهى است از بستر رودخانه- أنهرت الدم- جو را جارى ساختم- أنهر الماء- آب جارى شد.
نهر نهر- رود پر آب. ابو ذؤيب گفته است.
أقامت به فأيقنت خيمة/على قصب و فرات نهر
او در آنجا ساكن شد يقين كردم خيمه و چادرى است كه بر نىزار و آب جارى قرار گرفته است.
نهار- زمانيست كه نور و روشنائى در آن زمان كاملا منتشر شده است و در شريعت و دين روز و نهار از طلوع فجر است تا غروب كه خورشيد غايب ميشود و در حقيقت از طلوع خورشيد است تا غروب آن. گفت:
و هو الذي جعل الليل و النهار خلفة- فرقان/ 62 و أتاها أمرنا ليلا أو نهارا- يونس/ 25 و گاهى نقطه مقابل روز- بيات- بكار رفته است ميگويد.
قل أ رأيتم إن أتاكم عذابه بياتا أو نهارا- يونس/ 50 رجل نهر: صاحب نهار- نهار: جوجه حبارى كه مانند گنجشك است منهرة- فضاى خالى ما بين خانهها.
نهر و انتهار- نيز بمعنى تشر زدن هم هست كه با خشونت همراه باشد.
نهره و انتهره- او را دور كرد و تشر زد در آيه گفت:فلا تقل لهما أف و لا تنهرهما- الاسراء/ 23 كه در مورد رفتار فرزندان با پدر و مادر است و نبايستى آنها را با صداى بلند آزرده خاطر ساخت.
و أما السائل فلا تنهر- الضحى/ 1 پرسنده و فقر سؤال كننده را دور مساز و تشر مزن.[۱]
«یوم»
يوم به معنى روز معمولا بفاصله زمانى از طلوع خورشيد تا غروب و گاهى به مدت زمان هر چه طولانى باشد گفته ميشود.
فرمود إن الذين تولوا منكم يوم التقى الجمعان، و ألقوا إلى الله يومئذ السلم و ذكرهم بأيام الله اضافه شدن يوم به الله بخاطر شرافت آن روزها است كه افاضه رحمت ميشود و قل أ إنكم لتكفرون بالذي خلق الأرض في يومين كه خلقت آن در دو روز نياز بتحقيق مفصلى دارد.
و گاهى كلمه يوم با اذ تركيب ميشود يومئذ يوم عسير كه گاهى معرب و مبنى است.[۲]