ذرر (ذرّۀ)
ریشه «ذرر» (D̠RR)؛ ذرّه، مقدار بسیار اندک. این واژه 6 بار در کلام خدا آمده است.
معنای لغوی
ذرّ: مورچههاى ريز. اجزاء بسيار ريز غبار كه در شعاع آفتاب ديده ميشوند. «فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ وَ مَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ» زلزله:7- 8 مثقال بمعنى سنگينى است يعنى هر كه بسنگينى مورچه ريز خير يا شر انجام دهد آنرا خواهد ديد (قاموس قرآن، ج3، ص12).
ساختهای صرفی در قرآن
ذَرَّة (اسم): 6 بار
ریشهشناسی
زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
قرآن | ذَرَّة | ذَرَّة | ذَرَّة | ذرّ: مورچههاى ريز | قاموس قرآن، ج3، ص: 12 | |
آفروآسیایی | *ǯaʔar- | ذءر | insect | حشره | ||
سامی | *d_Vr- | ذر | kind of worm, insect | نوعی کرم، حشره | ||
عبری | pB. dūrā (dawwārā) | دُرَ (دَووَرَ) | 'a parasite worm in the bowels' 'name of a grain worm' | "یک کرم انگلی در روده""نام کرم دانه" | [Ja. 289], dīrā | |
آرامی یهودی | dūrā | دُرَ | 'Eingeweidewurm (?)' | کرم احشایی ؟ | [Dalman 88]. | |
مهری | d_ǝrd_ēr | ذرذِر | 'flea' | "کک" | [JM 81]. | |
جبالی | d_ɛrd_ér | ذِرذِر | 'flea' | "کک" | [JJ 47]. | |
حرصوصی | d_arr | ذَرر | 'ants' 'flea' | "مورچه ها" "کک" | [JH 28], d_erd_īr | |
عربی | d_arr- | ذَرر- | 'très-petites fourmis' | 'مورچه های بسیار کوچک' | [BK 1 766], [Fr. II 82], |