نفر (بیرون رفتن)
ریشه «نفر» (NFR)؛ بیرون رفتن، خارج شدن. این ریشه در این معنا 14 بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
نفر: (بر وزن فلس) نفر اگر با «من» و «عن» آيد بمعنى دورى و تفرّق باشد و اگر با «الى» باشد بمعنى خروج و رفتن است و بعبارت ديگر اگر گوئيم: «نَفَرَ منه و عنه» يعنى از آن دور شد و اگر گوئيم «نَفَرَ اليه» يعنى بسوى آن رفت. در قاموس گويد: «النَّفْرُ: التّفرّق» و در اقرب الموارد آمده: «نَفَرَتِ الدّابّة من كذا» يعنى از آن ترسيد و كنار شد. در مجمع ذيل قِيلَ لَكُمُ انْفِرُوا توبه: 38. گويد: نفر رفتن است بسوى آنچه بر آن تهييج شده و در جاى ديگر گفته: آن در اصل بمعنى فزع است.
فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ توبه: 122. آن در تقدير «فلولا نفر الى طلب العلم» است يعنى چرا از هر گروه دستهاى بطلب علم خارج نميشوند تا در دين عالم باشند راجع باين آيه در «فقه» بحث شده است.
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَكُمْ فَانْفِرُوا ثُباتٍ أَوِ انْفِرُوا جَمِيعاً نساء: 71. اى اهل ايمان احتياط (و اسلحه) خويش را بر گيريد و گروه گروه يا همگى بجهاد خارج شويد (قاموس قرآن، ج7، ص92).
ساخت‌های صرفی در قرآن
نَفَرَ (فعل مجرد): 8 بار
مُستَنفِرَة (اسم فاعل باب استفعال): 1 بار
نُفور (مصدر): 5 بار
ریشه‌شناسی
نفر (بیرون رفتن) = ن- (پیشوند به معنای ؟) + فر (بیرون رفتن)
رجوع کنید: فرر (ریشه)