عصا (ریشه)
ریشه «عصا» (ˁaṣā)؛ عصا، چوبدستی. این واژه 12 بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
عصا: چوبدستى. اصل آن عصو و جمع آن در قرآن عِصِي (بكسر عين و صاد و تشديد ياء) آمده است در لغت بضم عين و كسر صاد و اوزان ديگر نيز وارد است. قالَ هِيَ عَصايَ أَتَوَكَّؤُا عَلَيْها وَ أَهُشُّ بِها عَلى غَنَمِي وَ لِيَ فِيها مَآرِبُ أُخْرى طه: 18. در قرآن مجيد همه موارد آن درباره عصاى موسى عليه السّلام است جز دو مورد كه در خصوص چوبدستيهاى ساحران ميباشد فَإِذا حِبالُهُمْ وَ عِصِيُّهُمْ يُخَيَّلُ إِلَيْهِ مِنْ سِحْرِهِمْ أَنَّها تَسْعى طه: 66. ناگهان ريسمانها و چوبدستيهاى آنها در اثر سحر بخيال موسى بتندى حركت ميكردند. ايضا فَأَلْقَوْا حِبالَهُمْ وَ عِصِيَّهُمْ ... شعراء: 44 (قاموس قرآن، ج5، ص9).
ساختهای صرفی در قرآن
عَصا (اسم): 12 بار
ریشهشناسی
زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
قرآن | عَصا | عَصا | عَصا | عصا: چوبدستى | قاموس قرآن، ج5، ص: 9 | |
آفروآسیایی | *c̣aʕ- | صع | stick | چوب | ||
آفروآسیایی | ||||||
سامی | *ʕaṣāw/y- | عصو | 'stick' | 'چوب' | ||
سامی | *ʕaṣay- {} *ʕac̣ay- | عصی | backbone | ستون فقرات | ||
عبری | ʕāṣē | عَصِ | 'coccyx' | دنبالچه؟- استخوان دم | [KB 866] | |
آرامی یهودی | ʕiṣyā | عِصیَ | 'backbone' 'backbone' | "ستون فقرات" "ستون فقرات" | [Ja 1074]; ʕyṣy | |
عربی | ʕaṣā | عَصَ | ||||
عربی | ʕaṣan | عَصَن | 'os de la jambe' 'os de la queue' | استخوان ساق "استخوان دم" | [BK 2 275]; ʕaṣaṣ-, ʕuṣuṣ- |