عظم (استخوان)

از قرآن پدیا

ریشه «عظم» (ˁẒM)؛ استخوان. این ریشه در این معنا 15 بار در قرآن کریم به‌کار رفته است.

معنای لغوی

عظم: (بر وزن فلس) استخوان. قالَ رَبِّ إِنِّي وَهَنَ‏ الْعَظْمُ‏ مِنِّي وَ اشْتَعَلَ الرَّأْسُ شَيْباً مريم: 4: جمع آن عظام است‏ أَ يَحْسَبُ الْإِنْسانُ أَلَّنْ نَجْمَعَ‏ عِظامَهُ‏ قيامة: 3 (قاموس قرآن، ج5، ص17).

ساخت‌های صرفی در قرآن

عَظم (اسم): 15 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن عَظم عَظم عَظم عظم: استخوان قاموس قرآن، ج‏5، ص: 17
آفروآسیایی *ʕač̣m-(at-) عظم bone استخوان 1 بزرگ < استخوانی
سامی *ʕat_̣m-(at-) عظم bone استخوان 1 بزرگ < استخوانی
اکدی eṣemtu (eṣentu, eṣettu) OB on ِصِمتُ (ِصِنتُ\ ِصِتتُ)  ُن [CAD e 341], [AHw 251].
ابلایی a-za-mu-um /ʕaẓmum/ َ-زَ-مُ-ُم /عَظمُم/ [Kr 16; Bl E No. 6]
اگاریتی ʕẓm عظم [DLU 96]
فنیقی PHO ʕṣm   عصم [T 255]
عبری ʕäṣäm عَصَم 'bones' 'استخوان ها' [KB 869]; note also ʕōṣäm[ibid.]
آرامی یهودی ʕăṭam (ʕiṭmā) عَطَم (عِطمَ) 'bone, flank; thigh of an animal' استخوان، پهلو؛ ران حیوان [Ja 1063]; ʕṭm[Sok 401, 226].
سریانی ʕaṭmā عَطمَ 'coxa, latus' لگن، پهلو [Brock 520]
آرامی جدید HRT ʔaṭma   ءَطمَ 'Oberschenkel'  'heep, thigh' ران [J Hert 181], NASS ịṭmɔ
مندایی aṭma َطمَ 'thigh, side, flank' "ران، کنار، پهلو" [DM 13]
گعز ʕaṣm, ʕaḍm عَصم\ عَضم [LGz 58].
مهری ʔād_̣ǝmēt ءَضمِت 'back' 'پشت' [JM 14]
جبالی ʕód_̣úm عُضُم 'skin over wound, badly set bone' "پوست روی زخم، استخوان بد قرار گرفته" [JJ 8]
حرصوصی ʔad_̣emét do. ءَضِمِت  [JH 6]
عربی ʕad_̣m- عَضم- [BK 2 293]

منابع

عظم (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2