قدد (بریدن)
ریشه «قدد» (QDD)؛ بریدن، پاره کردن. این ریشه 5 بار در قرآن کریم بهکار رفته است.
معنای لغوی
قدّ: پاره كردن از طول. طبرسى فرموده: «الْقَدُّ شقّ الشّىء طولا» راغب بجاى شقّ قطع گفته است.
وَ اسْتَبَقَا الْبابَ وَ قَدَّتْ قَمِيصَهُ مِنْ دُبُرٍ ... يوسف: 25. بطرف در سبقت كردند وزن پيراهن يوسف را از پس پاره كرد.
وَ أَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَ مِنَّا دُونَ ذلِكَ كُنَّا طَرائِقَ قِدَداً جنّ: 11. «قِدَد» بر وزن عنب جمع قدّه است بمعنى قطعه و تكّه، طرايق جمع طريقه است بمعنى راه توصيف طرائق با قدد براى آنست كه هر طريقه از طريقه ديگر مقدود و مقطوع است (قاموس قرآن، ج5، ص246).
ساختهای صرفی در قرآن
قَدَّ (فعل مجرد): 4 بار
قِدَد (جمع قِدّۀ): 1 بار
ریشهشناسی
زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
قرآن | قَدَّ | قَدَّ | قَدَّ | قدّ: پاره كردن از طول | قاموس قرآن، ج5، ص: 246 | |
آفروآسیایی | *ḳud- | قد | cut, tear | بریدن، پاره کردن | ||
سامی | *ḳud- | قد | 'cut' 1, 'tear' 2 | "بریدن" 1، "پاره کردن" 2 | ||
عبری | qdd 1 | قدد | ||||
آرامی | qdd 1 | قدد | ||||
سریانی | qdd 1 | قدد | ||||
گعز | qdd 1 | قدد | ||||
عربی | qdd | قدد |