قتر (کم)

از قرآن پدیا
نسخهٔ تاریخ ‏۲۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۴۸ توسط Tabasi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

ریشه «قتر» (QTR)؛ کوچک بودن، کم کردن. این ریشه 3 بار در قرآن کریم به‌کار رفته است.

معنای لغوی

قتر: (بر وزن فلس) كم كردن. تنگ گرفتن. «قَتَرَ على عياله: ضيّق عليهم فى النّفقة» راغب گفته: آن تقليل نفقه است در مقابل اسراف و هر دو مذموم‏اند. وَ الَّذِينَ إِذا أَنْفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَ لَمْ‏ يَقْتُرُوا وَ كانَ بَيْنَ ذلِكَ قَواماً فرقان: 67. آنانكه چون انفاق كنند نه از حدّ تجاوز كنند و نه از حدّ كم كنند و عملشان ميان آندو متعادل باشد.

قَتُور: كم كننده و بسيار بخيل‏ إِذاً لَأَمْسَكْتُمْ خَشْيَةَ الْإِنْفاقِ وَ كانَ الْإِنْسانُ‏ قَتُوراً اسراء: 100. آنوقت براى خوف از فقر از خروج كردن امساك ميكرديد انسان بخيل است‏ (قاموس قرآن، ج5، ص230).

ساخت‌های صرفی در قرآن

قَترَ (فعل مجرد): 1 بار

قَتور (صفت فعول): 1 بار

مُقتِر (اسم فاعل، باب افعال): 1 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن قَترَ قَترَ قَترَ قتر: كم كردن قاموس قرآن، ج‏5، ص: 230
آفروآسیایی *ḳVtVr- قتر be small کوچک بودن
سامی *ḳVtir-/*ḳVtur- قتر 'live modestly, make meager' "متواضع و محقرانه زندگی کردن"
عربی qtr قتر

منابع

قتر (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2