بیت (ریشه)
ریشه «بیت» (BYT)؛ خانه، سکنی گزیدن. این ریشه و مشتقاتش جمعا 73 بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
بيت: مسكن. اعمّ از آنكه از سنگ باشد يا موى و غيره.
«وَ الَّذِينَ يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّداً وَ قِياماً» فرقان: 64 در اقرب الموارد گويد: «بَاتَ يَبِيتُ بَيْتُوتَةً ... أدركه الليل نام او لم ينم» يعنى بيتوته آن است كه شب آدمى را درك كند بخوابد يا نه (قاموس قرآن، ج1، ص248-249).
ساخت‌های صرفی در قرآن
بَیت (اسم): 65 بار
باتَ (فعل مجرد): 1 بار
بَیَّتَ (فعل باب تفعیل): 4 بار
بَیات (مصدر): 3 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | بَیت | بَیت | بَیت | بيت: مسكن و خانه | قاموس قرآن، ج1، ص: 248 | |
| آفروآسیایی | *bay-t- | بَی-ت | build; building, house | ساختن؛ ساختمان، خانه | ||
| سامی | *bayt- | بیت | 'house' | "خانه" | ||
| اکدی | bītu, bētu | بِتُ\ بِتُ | ||||
| اگاریتی | bt | بت | ||||
| فنیقی | b(y)t, PUN bt | ب(ی)ت\ بت | ||||
| عبری | bayit | بَیِت | ||||
| آرامی | (Palest) bayt-, bet-, (Nab, Palm) byt | بَیت-\ بِت-\
بیت |
||||
| عربی جنوبی | byt | بیت | ||||
| گعز | bet | بِت | ||||
| مهری | beyt, bêt | بِیت\ بِت | ||||
| جبالی | bet | بِت | ||||
| سقطری | beyt | بِیت | ||||
| عربی | bayt- | بَیت- | ||||