عفو (گذشت)

ریشه «عفو» (ˁFW)؛ گذشت، ازاله و زدودن. این ریشه در این معنا 33 بار در قرآن کریم به‌کار رفته است.

معنای لغوی

عفو: گذشت. بخشودن گناه. راغب گفته: عفو بمعنى قصد گرفتن چيزى است گويند: «عَفاهُ‏ وَ اعْتَفاهُ‏» او را قصد كرد براى اخذ آنچه نزد اوست.

راغب عفو از ذنب را قصد ازاله گناه گفته است بنظر او تقرير عَفَا اللَّهُ عَنْكَ‏ توبه: 43. اين است: «قَصَدَ اللَّهُ إِزَالَةَ الذَّنْبِ عَنْكَ».

بهر حال معنى معمول آن همان گذشت و بخشودن و ناديده گرفتن است مثل‏ عَفَا اللَّهُ عَمَّا سَلَفَ وَ مَنْ عادَ فَيَنْتَقِمُ اللَّهُ مِنْهُ‏ مائده: 95.

وَ الْكاظِمِينَ الْغَيْظَ وَ الْعافِينَ‏ عَنِ النَّاسِ‏ آل عمران: 134. و چون پيوسته در قرآن با «عن» متعدّى شده حتما بايد آنرا گذشت و چشم پوشى معنى كرد (قاموس قرآن، ج5، ص19-20).

ساخت‌های صرفی در قرآن

عَفَوَ (فعل مجرد): 27 بار

عافی (اسم فاعل): 1 بار

عَفُوّ (صفت فعول): 5 بار

ریشه‌شناسی

زبان	لفظ	لفظ با آوانویسی عربی	معنای انگلیسی	معنای فارسی	توضیح	منبع
قرآن	عَفَوَ	عَفَوَ	عَفَوَ	عفو: گذشت		قاموس قرآن، ج‏5، ص: 19
آفروآسیایی
سامی	*ʕāpiy-	عفی	'heal, cure' 1, 'health' 2	"شفا، درمان" 1، "سلامت" 2
مهری	ʔafyēt 2	ءَفیِت
حرصوصی	ʔafyet 2	ءَفیِت
عربی	ʕfw 1, ʕāfiy-at- 2	عفو \ عَفِی-َت-

منابع

عفو (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2