ظفر (ناخن)

ریشه «ظفر» (ẒFR)؛ ناخن، چنگ، پنجه. این واژه تنها یک بار در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

ظُفُر: (بر وزن عُنُق و قُفل) ناخن. اعم از آنكه در انسان باشد يا غير آن.

«وَ عَلَى الَّذِينَ هادُوا حَرَّمْنا كُلَّ ذِي‏ ظُفُرٍ وَ مِنَ الْبَقَرِ وَ الْغَنَمِ حَرَّمْنا عَلَيْهِمْ شُحُومَهُما إِلَّا ما حَمَلَتْ ظُهُورُهُما أَوِ الْحَوايا أَوْ مَا اخْتَلَطَ بِعَظْمٍ ذلِكَ جَزَيْناهُمْ بِبَغْيِهِمْ وَ إِنَّا لَصادِقُونَ» انعام: 146. ناخنداران كه بر يهود حرام شده حتما بر پرندگان و حيوانات چنگالدار شامل نيست كه چنگالداران در اسلام نيز حرام است و اختصاص بيهود ندارد (قاموس قرآن، ج4، ص265).

ساخت‌های صرفی در قرآن

ظُفُر (اسم. جمع: اَظفار): 1 بار

ریشه‌شناسی

زبان	لفظ	لفظ با آوانویسی عربی	معنای انگلیسی	معنای فارسی	توضیح	منبع
قرآن	ظُفُر	ظُفُر	ظُفُر	ظفر: ناخن		قاموس قرآن، ج‏4، ص: 265
آفروآسیایی	*č̣ipar-	ظفر	fingernail	ناخن دست
سامی	*t_̣ip(V)r- {} *č̣ip(V)r-	ظفر	nail	ناخن
اکدی	ṣupru OB on	صُفرُ  ُن				[CAD ṣ 250], [AHw 1113]
اموری	ṣupru	صُفرُ				[CAAA 34]
عبری	ṣippōrän	صِففُرَن				[KB 1051].
آرامی بایبل	ṭipr-ṓhī (pl. suff.)	طِفر-ُهِ ( )				[KB deutsch 1716]
آرامی یهودی	ṭuprā, ṭǝpar	طُفرَ\ طفَر	'nail, claw'	"ناخن، پنجه"		[Ja 525]; ṭpr, pl. ṭwpryn [Sok 230]; ṭuprānā
سریانی	ṭeprā	طِفرَ				[Brock 286]
آرامی جدید	MAL ṭefra	طِفرَ	'(Finger-)Nagel'  '(Finger-, Fuss-) Nagel	(انگشت) ناخن' '(انگشت، پا) ناخن		[Berg 98] HRT ṭepra
مندایی	ṭupra	طُفرَ	'claw, nail'	"پنجه، ناخن"		[DM 178]
گعز	ṣǝfr	صفر	'fingernail, claw'	"ناخن، پنجه"		[LGz 549]
مهری	d_̣fēr	ضفِر	'nail of a finger or toe, claw'	"ناخن انگشت دست یا پا، پنجه"		[JM 83]
جبالی	d_̣ífɛ́r	ضِفِر				[JJ 48]
حرصوصی	d_̣efīr	ضِفِر				[JH 29]
سقطری	ṭífer (ṭífher)	طِفِر (طِفهِر)				[LS 207] (see also [SSL LS 1477; SSL 4 98])
عربی	d_̣ifr-, d_̣ufr-, d_̣ufur-	ضِفر-\ ضُفر-\ ضُفُر-				[BK 2 135]
عربی جدید	Cf. Urm ṭipr-	طِفر-	'tail'	'دم'

منابع

ظفر (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2