ملأ (پر کردن)

ریشه «ملأ» (MLˀ)؛ پُر کردن. از این ریشه، فعل مجرد (مَلَأَ) به‌معنای پر کردن و باب افتعال (امتلأ) به‌معنای پر بودن، کاربرد دارد. این ریشه در این معنا، جمعا 10 بار در قرآن کریم آمده است.

ساخت‌های صرفی در قرآن

مَلَأَ (فعل مجرد): 6 بار

مالِئ (اسم فاعل): 2 بار

مِلئ (مصدر): 1 بار

اِمتَلَأَ (باب افتعال): 1 بار

ریشه‌شناسی

زبان	واژه	آوانگاری		معنا		ارجاع
		فارسی	بین‌المللی	فارسی	انگلیسی
آفروآسیایی باستان
سامی باستان
عبری	מָלֵא	مالِئ	māleˀ	فعل. پُر بودن، پر کردن	vb. Be full, fill	Gesenius, 569-571
	מָלֵא	مالِئ	māleˀ	صفت. پُر	full
	מְלֹא	ملُء	meloˀ	اسم. پری، آنچه که پر شده است.	fulness, that which fills
اوگاریتی	mlˀ	ملء		پر بودن، پر شدن	to be full", "to be filled	DelOlmo, 545
آرامی	מָלֵא	مالِئ	māleˀ	پر بودن	to be full	Jastrow, 785
سریانی	ܐܒܕ	مِلا	melā	پر کردن، تجدید ذخایر، کامل کردن، نتیجه‌گیری؛ پر بودن، راضی، کافی بودن، قادر بودن	to fill; replenish,· to complete, conclude,' to be full, satisfied; to be enough, be able	PayneSmith, 274 Costaz, 184
مندایی	MLA	ملء		پر کردن، پر شدن	to fill, be full	Macuch, 243, 272
	malaiia	مالاییا		پری	fullness
فنیقی	MLˀ	ملء		پر کردن، پر دادن	fill, give in full	Krahmalkov, 282
	mlˀ	ملء		پر بودن	to be full	Hoftijzer, 627
اکدی/آشوری	melū(m)	مِلو(م)		پر، وفور، فراوانی؛ پر بودن	full; abundance, fullness; to be full, fill up	Black, 194
حبشی	malˀa	مَلئا		پر کردن، تکمیل کردن، تکثیر (شدن، کردن)، پر بودن، پر شدن، سرریز شدن، تأمین بودن، تکمیل بودن، فراوان بودن، به پایان رسیدن	fill, fill up, complete, multiply (tr., intr.), be full, be filled, overflow, be fulfilled, be completed, be abundant, abound, come to an end	Leslau, 342
سبائی	MLˀ	ملء		پر بودن	fill	Beeston, 85
عربی	مَلَأَ			پر کردن، ارضاء کردن		مشکور، ج2، ص860-861 Zammit,

ریشه شناسی دیگر

زبان	لفظ	لفظ با آوانویسی عربی	معنای انگلیسی	معنای فارسی	توضیح	منبع
قرآن	مَلَأَ	مَلَأَ	مَلَأَ	مِل‏ء: پر كردن		قاموس قرآن، ج‏6، ص: 270
آفروآسیایی	*mVʔVl-	مءل	gather, be full	جمع شدن، پر بودن
آفروآسیایی	*mal-	مل	herd	گله
سامی	*mVlVʔ-	ملء	'be full'	'پر بودن'
سامی	*mawl- ~ *mVly-at-	مول	'herd, rich in cattle; booty; bride-prize'	گله، غنی از گاو; غنیمت؛ جایزه عروس
عبری	mlʔ	ملء
عربی جنوبی	Sab mly	ملی	'get, win, obtain as booty', mlt 'loot, booty, prize of war'	'به دست آوردن، برنده شدن، به دست آوردن به عنوان غنیمت'، غارت، غنیمت، جایزه جنگی		SD 86
مهری	mōl	مُل	'livestock, capital' JMhr 275 (<Arb.?); mǝlēt 'she-camel'	'چارپایه، سرمایه'، "شتر"		ibid. 266
جبالی	mol	مُل	'livestock, capital'	«چارپایان، سرمایه»		JJ 176 (<Arb.?)
حرصوصی	melēt	مِلِت	'bride-price'	"قیمت عروس" (مهریه)		JHrs 88
سقطری	māl	مَل	'richesse'	ثروت		LS 239 (<Arb.?)
عربی	mwl	مول	'ê. riche, surtout en troupeax', māl- 'troupeau de chameaux; riche (homme)'	ثروتمند، مخصوصاً از نظر نیرو، 'گله شتر; ثروتمند (مرد)'		BK 2 1168

منابع

ملا (واژگان)

منابع ریشه شناسی