رمض (ریشه)

ریشه «رمض» (RMḌ)؛ (شدت تابش)، ماه رمضان. این ریشه در قرآن، تنها در واژه «رمضان» که نام ماه نزول قرآن و ماه روزه‌داری است، به‌کار رفته است.

معنای لغوی

رمضان: نام ماه نهم از ماههاى عربى و ماه روزه اسلامى است و آن ماه نزول قرآن است «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ ...» (بقره: 185).

در مجمع گفته: رمضان از رمض بمعنى شدت تابش آفتاب بر خاك است. علت اين تسميه آنست كه عرب ماه‏ها را با زمانى كه در آن واقع شوند، نامگذارى كرده‏اند و رمضان در زمان شدت گرما بود (قاموس قرآن، ج3، ص123).

ساخت‌های صرفی در قرآن

رَمَضان (نام ماه): 1 بار

ریشه‌شناسی

زبان	واژه	آوانگاری		معنا		توضیحات	ارجاع
		فارسی	بین‌المللی	فارسی	لاتین
آفروآسیایی باستان							Orel,
سامی باستان
عبری							Gesenius,
اوگاریتی							DelOlmo,
آرامی	רָמַצ	رامَص	rāmaṣ	)له کردن)، غلتاندن یا پختن در خاکستر داغ	[to crush] to roll or bake. in hot ashes		Jastrow, 1483
	רֶמֶצ	رِمِص	remeṣ	[ماده له شده،] خاکستر داغ، اخگر	[crushed matter,] hot ashes, embers
سریانی	ܪܡܕܐܢ ܪܡܨܐܢ	رَمَدان رَمَصان	ramadan ramaṣan	رمضان، ماه عربی برای روزه‌داری	Ramadan, the Arab month of fasting		PayneSmith, 543
مندایی							Macuch,
فنیقی							Krahmalkov,
اکدی/آشوری							Black,
حبشی							Leslau,
سبائی							Beeston,
عربی	رَمِضَ رَمَضان			روز سوزانی بودن، داغ ‌شدن (ریگ‌ها) ماه نهم عرب. در این ماه، سنگ‌ها از شدت حرارت داغ می‌شده‌اند (این امر دلالت دارد بر آنکه ماه‌ها در اصل ثابت بوده‌اند.			مشکور، 309-310 جواد علی، تاریخ العرب قبل الإسلام، ج8، ص460-462).

منابع

رمض (واژگان)

منابع ریشه شناسی