بئس (ریشه): تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''ریشه «بئس»''' (BˀS)؛ بد و ناپسند، سختی، بد بودن. این ریشه و ساخت‌های گوناگون آن، 73 بار در قرآن آمده است. == معنای لغوی == بأس: سختى، ناپسند. بُؤْسٌ و بَأْسَاءُ نيز همان معنى را دارد (مفردات). ايضا بمعنى عذاب، خوف، قدرت، و سختى جنگ آمده است (اقرب المو...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
ابتَئَسَ (باب افتعال): 2 بار | ابتَئَسَ (باب افتعال): 2 بار | ||
برای مشاهده تفصیلی آیات، نک: [[باس (واژگان)]] | |||
== ریشه‌شناسی == | == ریشه‌شناسی == | ||
| خط ۸۹: | خط ۹۱: | ||
|PayneSmith, 34 | |PayneSmith, 34 | ||
|- | |- | ||
|'''مندایی''' | | rowspan="2" |'''مندایی''' | ||
|biš, biša | |||
|بِش | |||
بِشا | |||
| | |||
|بد، شر، شرور | |||
|bad, evil, wicked | |||
| rowspan="2" |Macuch, 63 | |||
|- | |||
|bišuta | |bišuta | ||
|بِشوتا | |بِشوتا | ||
| خط ۹۵: | خط ۱۰۵: | ||
|شر، شرارت، آسیب | |شر، شرارت، آسیب | ||
|evil, wickedness, harm | |evil, wickedness, harm | ||
|- | |- | ||
|'''فنیقی''' | |'''فنیقی''' | ||
| خط ۱۵۱: | خط ۱۶۰: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
[[باس (واژگان)]] | |||
[[منابع ریشه شناسی]] | [[منابع ریشه شناسی]] | ||
[[رده:ریشه شناسی واژگان قرآن]] | |||
[[رده:ب (ریشه)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۳۹
ریشه «بئس» (BˀS)؛ بد و ناپسند، سختی، بد بودن. این ریشه و ساخت‌های گوناگون آن، 73 بار در قرآن آمده است.
معنای لغوی
بأس: سختى، ناپسند. بُؤْسٌ و بَأْسَاءُ نيز همان معنى را دارد (مفردات). ايضا بمعنى عذاب، خوف، قدرت، و سختى جنگ آمده است (اقرب الموارد) ناگفته نماند جامع تمام معانى همان سختى و ناپسند است (قاموس قرآن، ج1، ص158).
ساخت‌های صرفی در قرآن
بَأس (اسم): 25 بار
بَأساء (صفت أفعل - فَعلاء): 4 بار
بائس (اسم فاعل): 1 بار
بَئیس (صفت فعیل): 1 بار
بِئسَ (فعل ذمّ): 40 بار
ابتَئَسَ (باب افتعال): 2 بار
برای مشاهده تفصیلی آیات، نک: باس (واژگان)
ریشه‌شناسی
| زبان | واژه | آوانگاری | معنا | ارجاع | ||
| فارسی | بین‌المللی | فارسی | انگلیسی | |||
| آفروآسیایی باستان | baˀas | بَئَس | فاسد بودن، بد بودن | be rotten, be bad | Orel, 41 (no. 160) | |
| سامی باستان | bVˀaš | بئَش | فاسد بودن، فقیر بودن | be rotten, be poor | ||
| عبری | בָּאַשׁ | بائَش | bāˀaš | بوی بد دادن، تعفن | have a bad smell, stink | Gesenius, 92-93 |
| בְּאשׁ | بئش | بوی تعفن | stench | |||
| اوگاریتی | bišt | بِشت | بد، بد بو | bad, foul-smelling | DelOlmo, 204 | |
| آرامی | בָּאַשׁ | بائَش | bāˀaš | بی‌نظم بودن، بد بودن | to be disordered, bad | Jastrow, 135, 136 |
| בְּאֵשׁ، בְּאִישׁ | بئِش، بئیش | bˀēš, bˀīš | بد بودن، ناخوشایند بودن | to be bad, displeasing | ||
| سریانی | ܒܐܫ | بِئش | beˀš | بد بودن یا بد جلوه کردن، ناخوشایندی، آسیب رساندن | to be or seem evil, to displease, to harm | PayneSmith, 34 |
| مندایی | biš, biša | بِش
بِشا |
بد، شر، شرور | bad, evil, wicked | Macuch, 63 | |
| bišuta | بِشوتا | شر، شرارت، آسیب | evil, wickedness, harm | |||
| فنیقی | - | Krahmalkov, - | ||||
| اکدی/آشوری | baˀāšu | بَئاشو | بد بو بودن، کیفیت بد داشتن | to smell bad, be of bad quality | Black, 35, 46 | |
| bīšu | بیشو | بد، بد بو | bad, malodorous | |||
| حبشی | bəˀsa | بِئسَ | بد بودن، بدتر شدن، شرور بودن، تحریک پذیر بودن، مضر بودن، ناخوشایند، تشدید شدن (درد) | be bad, become worse, be vicious, be irritable, be harmful, be unsatisfactory, be severe or aggravated (pain) | Leslau, 82 | |
| سبائی | BˀS1 | ضرر، آسیب، بدبختی؛ بدخواهی | harm, damage, misfortune; malice | Beeston, 25 | ||
| عربی | بَأس
بِئسَ |
بدی
ناخرسند بودن، بد بودن |
مشکور، 92
Zammit, 87 | |||