جفو (ریشه)

ریشه «جفو» (ǦFW)؛ کنار، دور شدن. این ریشه 2 بار و در دو ساخت مختلف در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

جفاء: بضمّ اوّل كنار افتاده. (مجمع البيان) اسم ممدود است مثل غثاء فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ‏ جُفاءً وَ أَمَّا ما يَنْفَعُ النَّاسَ فَيَمْكُثُ فِي الْأَرْضِ ... (رعد: 17). امّا كف در حاليكه كنار افتاده است نابود ميشود امّا آنچه بمردم سود ميدهد در زمين مى‏ماند.

جفو: كنار شدن. دور شدن‏. تَتَجافى‏ جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفاً وَ طَمَعاً ... (سجده: 16) آيه در تعريف اهل ايمان است يعنى پهلوهايشان از خوابگاهها دورى كند و پروردگارشان را با بيم و اميد ميخوانند (و براى عبادت و مناجات خدا از خواب و خوابيدن دور ميشوند) (قاموس قرآن، 2، ص40).

ساخت‌های صرفی در قرآن

جُفاء (اسم): 1 بار

تَجافَیَ (فعل باب تفاعل): 1 بار

ریشه‌شناسی

زبان	لفظ	لفظ با آوانویسی عربی	معنای انگلیسی	معنای فارسی	توضیح	منبع
قرآن	تَجافَیَ	تَجافَیَ	تَجافَیَ	جفو: كنار شدن		قاموس قرآن، ج‏2، ص: 40
آفروآسیایی	*gawVP- (?)	جوف	chest; entrails	سینه؛ احشاء
سامی	*gawp-	جوف	(dead) body; chest, belly	بدن (مرده)؛ سینه، شکم
عبری	gūpā	جُفَ	'corpse'	'جسد'		[KB 184].
آرامی	HTR gwp	جوف	'corpse, dead body'	"جسد، جسد مرده"		[HJ 23]
آرامی یهودی	gūpā	جُفَ	'body' (also 'self, substance')	"بدن" (همچنین "خود، جوهر")		[Ja 225]; gwp
مهری	gawf	جَوف	'chest' 'corpse, chest cavity of a corpse'	"سینه" "جسد، حفره سینه در یک جسد"		[JM 127]; mǝgǝfūt
جبالی	mgɔffɔ́t	مجُففَت	'corpse, carcass'	"جسد، لاشه"		[JJ 72] (the root consonants are *gff)
عربی	ǧawf-	جَوف-	'ventre' (also 'creux, cavité; interieur')	شکم (همچنین "توخالی، حفره، داخلی")		[BK 1 357]; cf. ǧyf

منابع

جفو (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2