ذکر (نر)
ریشه «ذکر» (D̠KR)؛ نر، مرد. این واژه 18 بار در قرآن آمده است.
معنای لغوی
ذَكَر: (بر وزن فَرَس) نر. مقابل ماده «وَ لَيْسَ الذَّكَرُ كَالْأُنْثى» آل عمران: 36. يعنى پسر مثل دختر نيست.
«يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثى وَ جَعَلْناكُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ» حجرات: 13 «وَ ما خَلَقَ الذَّكَرَ وَ الْأُنْثى. إِنَّ سَعْيَكُمْ لَشَتَّى» ليل: 3 (قاموس قرآن، ج3، ص20).
ساخت‌های صرفی در قرآن
ذَکَر (اسم): 18 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | ذَکَر | ذَکَر | ذَکَر | ذكر: نر | قاموس قرآن، ج3، ص: 20 | |
| آفروآسیایی | ||||||
| سامی | *d_ikar- | ذکر | man 1, male 2, phallus 3 | مرد 1، نر 2، آلت نرینه 3 | ||
| اکدی | zikar-, zak(a)r- | زِکَر-\ زَک(َ)ر- | ||||
| اگاریتی | dkr 2 | دکر | ||||
| عبری | zākār 1, 2, pB 1,2,3 | زَکَر \ \ \\ | ||||
| آرامی بایبل | pl. dikrīn | دِکرِن | 'ram' | قوچ- گوسفند نر | ||
| آرامی یهودی | dikr- 2 | دِکر- | ||||
| سریانی | dekr- 2 | دِکر- | ||||
| آرامی جدید | daḫra 3 | دَخرَ | ||||
| عربی جنوبی | Sab d_kr | ذکر | ||||
| عربی | d_akar- | ذَکَر- | ||||