پرش به محتوا

اخذ (ریشه): تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۴۵۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۳ ژوئن ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


'''ریشه «اخذ»''' (ˀH̬D̠)؛ گرفتن، حیازت، مجازات و عقوبت کردن. از این ریشه، فعل أخذ و مفاهیم اتّخاذ و مؤاخذۀ ساخته شده است.


ریشه شناسی
== معنای لغوی ==
به معنای گرفتن، حیازت و تسلط یافتن است. مصاديق اخذ و كيفيت آن در قرآن مختلف است، ولى در همه آنها معنى اولى ملحوظ ميباشد؛ مثل: اخذ پيمان، اخذ بعذاب، اخذ زمين زينت خود را از روئيدنيها، اخذ چيزى با دست، اخذ خُلق يعنى متخلق شدن بخلقى و نظائر اينها (قاموس قرآن، ج1، ص34).
 
== ساخت‌های صرفی در قرآن ==
أخَذَ – یَأخُذُ (فعل مجرد)
 
         خُذ (فعل امر)
 
         أخذ (مصدر)
 
آخِذ (اسم فاعل)
 
         أخذَۀ (مصدر مرّه: فَعلَۀ)
 
         اُخِذَ – یُأخَذُ (فعل مجهول)
 
اتّخذَ (باب افتعال)
 
         إتّخاذ (مصدر افتعال)
 
         مُتَّخِذ (اسم فاعل)
 
آخَذَ - یُؤاخِذُ (باب مفاعله)
 
== ریشه‌شناسی ==
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
| rowspan="2" |'''زبان'''
| rowspan="2" |'''زبان'''
خط ۱۶: خط ۴۱:
|-
|-
|'''آفروآسیایی باستان'''
|'''آفروآسیایی باستان'''
|*ˀah̬uǯ
|أخُژ
|
|
|گرفتن
|take
|
|
|
|Orel, 7 (No. 25)
|
|
|
|Orel,
|-
|-
|'''سامی باستان'''
|'''سامی باستان'''
|*ˀVh̬ud̠
|أخُذ
|
|
|
|گرفتن
|
|take
|
|
|
|
|Orel,
|Orel,
خط ۳۵: خط ۶۰:
|'''عبری'''
|'''عبری'''
|אָחַז
|אָחַז
|آحَز
|آحَذ
|āḥaz
|āḥaz
|'''فعل.''' گرفتن، نگه‌داشتن، در اختیار گرفتن،  
|'''فعل.''' گرفتن، نگه‌داشتن، در اختیار گرفتن،  
خط ۴۴: خط ۶۹:
|'''آرامی'''
|'''آرامی'''
|אָחַז
|אָחַז
|آحَز
|آحَذ
|āḥaz
|āḥaz
|فشار  دادن، قبض کردن، نگه‌داشتن، گرفتن؛ روی دادن
|فشار  دادن، قبض کردن، نگه‌داشتن، گرفتن؛ روی دادن
خط ۶۳: خط ۸۸:
|ah̬āzu(m)
|ah̬āzu(m)


|اَخاذو(م)
|اَخاذو
 
اَخاذوم
|
|
|گرفتن، ازدواج کردن، یادگیری
|گرفتن، ازدواج کردن، یادگیری
خط ۷۱: خط ۹۸:
|-
|-
|'''حبشی'''
|'''حبشی'''
|ˀah̬aza
|ah̬azaˀ
|اَخَزَ
|اَخَزَ
|
|
|گرفتن،  قاپیدن، نگه‌داشتن، قبض کردن، به‌چنگ آوردن، در اختیار گرفتن، کنترل کردن، تسلط  داشتن، ...
|گرفتن،  قاپیدن، نگه‌داشتن، قبض کردن، به‌چنگ آوردن، در اختیار گرفتن، کنترل کردن، تسلط  یافت، ...
|take, catch, hold,  seize, grasp, possess, control, dominate, …
|take, catch, hold,  seize, grasp, possess, control, dominate, …
|
|
خط ۹۹: خط ۱۲۶:
Zammit, 69-70
Zammit, 69-70
|}
|}
== منابع ==
ایکنا
نرم‌افزار جامع‌التفاسیر
[[منابع ریشه شناسی]]
== ارجاعات ==
ویراستار
۲٬۲۹۶

ویرایش