پرش به محتوا

آیه «و ان یکاد»: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''آیه و ان یکاد؛''' آیه پنجاه و یکم سوره مبارکه قلم به آیه چشم زخم معروف شده است. واقعه چشم زخم در قرآن بدان اشاره ای نشده است اما بسیاری مفسران آیه مربوطه را به دلیل شان نزول نزدیک به این مفهوم، به معنای آیه چشم زخم درنظر گرفته اند.
'''آیه و ان یکاد؛''' آیه پنجاه و یکم سوره مبارکه قلم به آیه چشم زخم معروف شده است. واقعه چشم زخم در قرآن بدان اشاره ای نشده است اما بسیاری مفسران آیه مربوطه را به دلیل شان نزول نزدیک به این مفهوم، به معنای آیه چشم زخم درنظر گرفته اند.
[[پرونده:98.jpg|بندانگشتی]]


== شان نزول آیه ==
== شان نزول آیه ==
خط ۲۰: خط ۲۱:


در رابطه با اینکه آیا اموری نظیر شکستن تخم مرغ زیر چرخ خودرو، قربانی کردن و مالیدن خون به خودرو مبنای شرعی دارد یا خیر، باید بیان دشت اگر چه چشم زخم وجود دارد، ولی انسان نباید به دام خرافات بیفتد و به امور عوامانه سوق پیدا کند. در خصوص تخم مرغ شکستن، مدرکی در منابع دینی وجود ندارد. این قبیل کارها، اسراف‌گونه بوده و با تعالیم و فرهنگ دینی و عقل نیز فاصله دارد، پناه بردن به برخی امور خرافی برای دفع چشم زخم موجب توهین به دین و خلاف شرع است؛ ولی در خصوص قربانی کردن و صدقه دادن، روایت شده که ریختن خون حیوانات یا صدقه دادن و یا اطعام مؤمنان، امری مطلوب و محبوب خداست و در بعضی از روایات آمده که هر صدقه‌ای موجب دفع بلا خواهد بود؛ اما مالیدن خون و رفتارهای عوامانه‌ای نظیر آن غیر مستند است که مشابه آن در دوران جاهلیت انجام می‌شد، به این صورت که بعد از قربانی کردن، خون آن را به منظور تقرب، به بت‌ها می‌مالیدند و چه بسا از آنجا که موجب گسترش نجاسات می‌شود، امری نادرست به حساب می‌آید.<ref>[https://iqna.ir/00FWBm استفاده از نمادها برای دفع چشم زخم، مبنای شرعی ندارد]</ref>
در رابطه با اینکه آیا اموری نظیر شکستن تخم مرغ زیر چرخ خودرو، قربانی کردن و مالیدن خون به خودرو مبنای شرعی دارد یا خیر، باید بیان دشت اگر چه چشم زخم وجود دارد، ولی انسان نباید به دام خرافات بیفتد و به امور عوامانه سوق پیدا کند. در خصوص تخم مرغ شکستن، مدرکی در منابع دینی وجود ندارد. این قبیل کارها، اسراف‌گونه بوده و با تعالیم و فرهنگ دینی و عقل نیز فاصله دارد، پناه بردن به برخی امور خرافی برای دفع چشم زخم موجب توهین به دین و خلاف شرع است؛ ولی در خصوص قربانی کردن و صدقه دادن، روایت شده که ریختن خون حیوانات یا صدقه دادن و یا اطعام مؤمنان، امری مطلوب و محبوب خداست و در بعضی از روایات آمده که هر صدقه‌ای موجب دفع بلا خواهد بود؛ اما مالیدن خون و رفتارهای عوامانه‌ای نظیر آن غیر مستند است که مشابه آن در دوران جاهلیت انجام می‌شد، به این صورت که بعد از قربانی کردن، خون آن را به منظور تقرب، به بت‌ها می‌مالیدند و چه بسا از آنجا که موجب گسترش نجاسات می‌شود، امری نادرست به حساب می‌آید.<ref>[https://iqna.ir/00FWBm استفاده از نمادها برای دفع چشم زخم، مبنای شرعی ندارد]</ref>
[[پرونده:Images12.jpg|بندانگشتی]]


=== راهکارهای دفع چشم زخم در روایات ===
=== راهکارهای دفع چشم زخم در روایات ===
مرحوم علامه مجلسی(ره) در بیان رفع چشم‌زخم، روایتی از امام صادق(ع) در دفع چشم‌زخم بیان می‌کند که حضرت فرمود: کسی که می ترسد چشم او در کسی یا چشم کسی در او تأثیر کند سه مرتبه بگوید: «ماشاء الله لاقوة الا بالله العلی العظیم» و یا فرمود: سوره قل اعوذ برب الناس و قل اعوذ برب الفلق بخواند و در روایت دیگری سوره حمد و توحید اضافه شد. اما در بیان این سوره‌ها و دعاها، از آیه‌ای نام نمی‌برند. حضرت امام علی(ع) فرمودند: پیامبر اکرم(ص) برای امام حسن(ع) و امام حسین(ع) ،رقیه (منظور از رقیه دعاهایى است که می‌‏نویسند و افراد براى جلوگیرى از چشم‌زخم با خود نگه می‌دارند و آن را تعویذ نیز می‌‏گویند)، گرفت و این دعا را خواند: « أُعِیذُکُمَا بِکَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ وَ أَسْمَائِهِ الْحُسْنَى کُلِّهَا عَامَّةً مِنْ شَرِّ السَّامَّةِ وَ الْهَامَّةِ وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ عَیْنٍ لَامَّةٍ وَ مِنْ شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ » یعنی: برای شما پناه می‌جویم به کلمات کامل خداوند و تمام اسماء حسنای او از شر هر ملال آورنده و از شر بزرگان(رهبران و روساء) موجوداتی که با چشم دیده نمی‌شوند و از شر هر چشم بدی که به انسان می‌رسد واز شر حسود هنگامی که حسد بورزد... سپس پیامبر(ص) به ما فرمود: اینچنین ابراهیم(ع) برای اسماعیل و اسحاق تعویذ کرد.<ref>[https://iqna.ir/00EYKr سایه وحشت خرافات بر روی چشم‌زخم/ منظور آیه «و ان یکاد» چیست؟]</ref>
مرحوم علامه مجلسی(ره) در بیان رفع چشم‌زخم، روایتی از امام صادق(ع) در دفع چشم‌زخم بیان می‌کند که حضرت فرمود: کسی که می ترسد چشم او در کسی یا چشم کسی در او تأثیر کند سه مرتبه بگوید: «ماشاء الله لاقوة الا بالله العلی العظیم» و یا فرمود: سوره قل اعوذ برب الناس و قل اعوذ برب الفلق بخواند و در روایت دیگری سوره حمد و توحید اضافه شد. اما در بیان این سوره‌ها و دعاها، از آیه‌ای نام نمی‌برند. حضرت امام علی(ع) فرمودند: پیامبر اکرم(ص) برای امام حسن(ع) و امام حسین(ع) ،رقیه (منظور از رقیه دعاهایى است که می‌‏نویسند و افراد براى جلوگیرى از چشم‌زخم با خود نگه می‌دارند و آن را تعویذ نیز می‌‏گویند)، گرفت و این دعا را خواند: « أُعِیذُکُمَا بِکَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ وَ أَسْمَائِهِ الْحُسْنَى کُلِّهَا عَامَّةً مِنْ شَرِّ السَّامَّةِ وَ الْهَامَّةِ وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ عَیْنٍ لَامَّةٍ وَ مِنْ شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ » یعنی: برای شما پناه می‌جویم به کلمات کامل خداوند و تمام اسماء حسنای او از شر هر ملال آورنده و از شر بزرگان(رهبران و روساء) موجوداتی که با چشم دیده نمی‌شوند و از شر هر چشم بدی که به انسان می‌رسد واز شر حسود هنگامی که حسد بورزد... سپس پیامبر(ص) به ما فرمود: اینچنین ابراهیم(ع) برای اسماعیل و اسحاق تعویذ کرد.<ref>[https://iqna.ir/00EYKr سایه وحشت خرافات بر روی چشم‌زخم/ منظور آیه «و ان یکاد» چیست؟]</ref><ref>[https://iqna.ir/00FFrC دعایی برای در امان ماندن از چشم زخم]</ref>


== واقعیت یا کاذب بودن چشم زخم ==
== واقعیت یا کاذب بودن چشم زخم ==
ویراستار
۵۱۹

ویرایش