ویراستار
۸٬۳۲۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←«لبس») |
||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
=== «لبس» === | === «لبس» === | ||
لُبْس پوشيدن لباس، كه بوسيله آن لباس بدن خود را بپوشاند «أَلْبَسَهُ غَيْرَهُ» بديگرى لباس پوشاند در آيه: | |||
يَلْبَسُونَ ثِياباً خُضْراً- 31/ كهف. | |||
لِبَاس، لَبُوس، لَبْس- هر سه بمعنى لباس و پوشيدنى است در آيه گفت: | |||
قَدْ أَنْزَلْنا عَلَيْكُمْ لِباساً يُوارِي سَوْآتِكُمْ- 26/ اعراف واژه لباس براى هر چيزى كه انسان را از زشتىها بپوشاند و باز دارد بكار ميرود، چنانكه همسر و زوج براى يكديگر بعنوان لباس توصيف شدهاند زيرا با داشتن همسر و شرايط صحيح همسرى (لِتَسْكُنُوا إِلَيْها) و ايجاد رحمت و بخشش و محبت از هر كار قبيح و زشتى دور ميشوند و همسر مانعى براى آن اعمال است چنانكه خداوند فرمود: | |||
هُنَّ لِباسٌ لَكُمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُنَ- 187/ بقره). | |||
خداوند زن و مرد را كه همسرند به لباس و پردهاى از پوشش براى هم | |||
تشبيه كرده است چنانكه شاعر همه را «إزار» يا جامه بلند ناميده است ميگويد:فدى لك من اخى ثقة ازارى و نيز تقوى و پارسائى را بصورت تمثيل به لباس بيان داشته است چنانكه فرموده: | |||
وَ لِباسُ التَّقْوى ذلِكَ خَيْرٌ ... 26/ اعراف (3). | |||
(كه بعد از يادآورى لباس ظاهر به لباس باطنى كه همان تقوى است اشاره شده). | |||
اين واژه يعنى لباس، گاهى به زره و لباس جنگى اطلاق ميشود. در آيه: | |||
صَنْعَةَ لَبُوسٍ لَكُمْ- 80/ انبياء. | |||
يعنى زره، در آيه ديگر فرمود: | |||
فَأَذاقَهَا اللَّهُ لِباسَ الْجُوعِ وَ الْخَوْفِ- 112/ نحل. كه در اين آيه گرسنگى و ترس را براى عينيت بخشيدن و تجسم آن دو حالت بصورت تشبيه آنها را به لباس تصوير نموده است، و اين همان است كه بر- حسب عادت ميگويند «تدرّع فلان الفقر و لبس الجوع» يعنى او پوششى و زرهى از فقر و لباسى از گرسنگى بر خود نهاده است. شاعر ميگويد:و كسوتهم من خير برد منبحم. | |||
برد و برود پارچه يمنى است كه در اين جا به موى بدن تشبيه شده يعنى موى بدنش پوشش اوست و برهنه و فقير است. | |||
آيه وَ لِباسُ التَّقْوى را با كسره حرف (س) يعنى «وَ لِباسِ التَّقْوى» نيز خواندهاند بمعنى پرده و پوشش، و اصل «لبس» از همان پوشيدن اينست كه در امور معنوى نيز بكار ميرود ميگويد: «لَبَسْتُ عليه أَمْرَهُ» كارش را بر او پوشيده داشتم. در آيه گفت: | |||
وَ لَلَبَسْنا عَلَيْهِمْ ما يَلْبِسُونَ- 9/ انعام. | |||
(يعنى اگر فرشتگانى هم بر اين كافران فرستيم بايستى بصورت و جامه انسانى و بشرى باشند و باز بهمين توهم دچار ميشدند و باز هم مردمان را به ترديد و شك ميانداختند و كار بر آنان مشتبه ميشد) و گفت: | |||
وَ لا تَلْبِسُوا الْحَقَّ بِالْباطِلِ- بقره/ 42 و لِمَ تَلْبِسُونَ الْحَقَّ بِالْباطِلِ- 71/ آل عمران و الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَمْ يَلْبِسُوا إِيمانَهُمْ بِظُلْمٍ- 82/ انعام (اين آيه يكى از آثار ايمان را بيان ميكند و ميگويد اينان ايمان خود را با ظلم و ستم نمىپوشانند و محو نمىكنند مؤمن ظالم نميشود و ظالم هم مؤمن حقيقى نيست). | |||
في الامر لُبْسَة: با ضمه حرف (ل) نفى در آن كار اشكالى و اشتباهى هست. | |||
لَابَسْتُ الأمرَ: آن كار را آزمودم و به اصلاحش پرداختم. | |||
لَابَسْتُ فلاناً: با او آميزش نمودم تا بشناسمش. | |||
و في فلان مَلْبَسٌ: كه در اين جا بصورت استعاره بكار رفته معنى در وجودش بهرههاى فراوان و طولانى است. شاعر گويد:و بعد المشيب طول عمر و ملبسا.(پس از جوانى طول عمر و بهرهمندى هست).<ref>ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج4، ص: 115-110</ref> | |||
=== «کسوة» === | === «کسوة» === | ||
الْكِسَاء و الْكِسْوَة: لباس و پوشش، در آيه: | |||
أَوْ كِسْوَتُهُمْ (89 مائده) | |||
كَسَوْتُهُ و اكْتَسَى: لباسش پوشاندم، در آيات: | |||
وَ ارْزُقُوهُمْ فِيها وَ اكْسُوهُمْ (5/ نساء) (سفيهان را از مالشان نفقه و لباس دهيد و با گفتار خودش شادشان كنيد) فَكَسَوْنَا الْعِظامَ لَحْماً (14/ مؤمنون) | |||
اكْتَسَتْ الارض بالنّبات: زمين از گياه پوشيده شد، شاعر گويد:فبات له دون الصبا و هى قرّة/لحاف و مفصول الكساء رقيق گفته شده كنايه از شير است موقعيكه سر شاعر ديگرى گويد:حتّى ارى فارس الصيموت على/اكساء خيل كانّها الابل [تا اينكه دلاورى گرد اندام را بر پشت ستور و مركب ديدم گوئى كه شترى بود]. | |||
گفته شده: على اكساء- يعنى بر پشت آن، و اصلش دويدن شتر است كه با دويدنش گرد و خاك ايجاد مىكند و بر او مىنشيند گوئى كه لباسى از خاك و غبار بر آن پوشيده شده.<ref>ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج4، ص: 31-29</ref> | |||
==ارجاعات== | ==ارجاعات== | ||
[[رده:فرهنگنامه مترادفات قرآن]] | [[رده:فرهنگنامه مترادفات قرآن]] |