غروب کردن (مترادف)

از قرآن پدیا

مترادفات قرآنی غروب کردن

مترادف های این واژه در قرآن عبارت است از «زال»، «دلوک».

مترادفات «غروب کردن» در قرآن

واژه مشاهده ریشه شناسی واژه مشاهده مشتقات واژه نمونه آیات
زال ریشه زول مشتقات زول
وَأَنذِرِ ٱلنَّاسَ يَوْمَ يَأْتِيهِمُ ٱلْعَذَابُ فَيَقُولُ ٱلَّذِينَ ظَلَمُوا۟ رَبَّنَآ أَخِّرْنَآ إِلَىٰٓ أَجَلٍ قَرِيبٍ نُّجِبْ دَعْوَتَكَ وَنَتَّبِعِ ٱلرُّسُلَ أَوَلَمْ تَكُونُوٓا۟ أَقْسَمْتُم مِّن قَبْلُ مَا لَكُم مِّن زَوَالٍ
دلوک ریشه دلک مشتقات دلک
أَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ لِدُلُوكِ ٱلشَّمْسِ إِلَىٰ غَسَقِ ٱلَّيْلِ وَقُرْءَانَ ٱلْفَجْرِ إِنَّ قُرْءَانَ ٱلْفَجْرِ كَانَ مَشْهُودًا

معانی مترادفات قرآنی غروب کردن

«زال»

زال‏ الشي‏ء يزول‏ زوالا: آن چيز از راه خود جدا شد و از آن برگشت.

أزلته‏ و زولته‏: هر دو گفته مى‏شود، يعنى: دورش كردم، در آيات: (أن‏ تزولا- 41/ فاطر) و (و لئن‏ زالتا- 41/ فاطر) و (لتزول منه الجبال‏- 46/ ابراهيم).

زوال‏: در چيزى كه قبلا ثابت بوده، به كار مى‏رود و اگر گفته شود پس چرا مى‏گويند: زوال الشمس و معلوم است كه از جهتى براى خورشيد ثباتى نيست.

در پاسخ گفته شده: اين جمله را در باره خورشيد، بنابر اعتقادشان گفته‏اند كه در نيمروز خورشيد در وسط آسمان ثباتى دارد و لذا گفته‏اند: قام قائم الظهيرة و سار النهار، يعنى: (سر ظهر شد و خورشيد در نصف النهار يا نيم روز قرار گرفت و روز گشت).

و- زاله يزيله زيلا- چنانكه شاعر گويد:... زال زوالها. يعنى: حركتش (حيات و ثباتش) را خداوند از ميان برد.

الزوال‏: تصرف و دگرگونى است و گفته شده معنى عبارت فوق مثل اين است كه مى‏گويند:

أسكت الله نأمته: خداوند او را بميراند، (نأمه يعنى جنبش و حس و حيات).

شاعر گويد:إذا ما رأتنا منها زويلها. يعنى: (زمانى كه ما را ديد، از ترس از جاى رفت و پريشان شد).

در اين مصراع كسى كه- زال- را متعدى مى‏داند، مى‏گويد: زوالها منصوب بر مصدر بودن است (يعنى حركتش و جنبشش).[۱]

«دلوک»

دلوك‏ الشمس- متمايل شدن خورشيد بغروب است.

خداى تعالى گويد: أقم الصلاة لدلوك الشمس‏- 88/ اسراء).

يعنى: (از زوال نيمروز و غروب خورشيد كه وقت نمازهاى ظهر و عصر است بعدش مى‏فرمايد- إلى غسق الليل‏- يعنى نمازهاى مغرب و عشاء و پايان آيه- قرآن الفجر- يعنى نماز صبح پس از آيه اوقات نمازهاى پنجگانه را در بر مى‏گيرد). مى‏گويند:

دلكت‏ الشمس- يعنى خورشيد (روز را به شب رساندم.

دلكت‏ الشيئ فى الراحة- آن را در راحتى و آسايش به پايان بردم.

دالكت‏ الرجل- بتأخيرش انداختم.

الدلوك‏- بوى خوش بتن ماليدن.

الدليك‏ خوراكى مخلوط از خرما و كره.[۲]

ارجاعات

  1. ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج‏2، ص: 166-165
  2. ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج‏1، ص: 685-684