خلف (ریشه)
ریشه «خلف» (H̬LF)؛ پس، پشت. این ریشه ساختهای بسیار متنوعی دارد و جمعا 127 بار در قرآن آمده است.
معنای لغوی
خَلف: پس. پشت سر. راغب ميگويد: خَلْف ضدّ قدّام است فَالْيَوْمَ نُنَجِّيكَ بِبَدَنِكَ لِتَكُونَ لِمَنْ خَلْفَكَ آيَةً ... يونس: 92 امروز پيكر تو را نجات ميدهيم و از آب بيرون ميافكنيم تا از براى كسانيكه از پس تواند عبرتى باشى (قاموس قرآن، ج2، ص284).
ساختهای صرفی در قرآن
خَلَفَ (فعل مجرد): 5 بار
خَلف (اسم): 22 بار
خالِف (اسم فاعل): 3 بار
خِلفَة (اسم): 1 بار
خَلیفَة (صفت فعیل): 9 بار
خالَفَ (فعل باب مفاعله): 2 بار
خِلاف (مصدر باب مفاعله): 6 بار
خَلَّفَ (فعل باب تفعیل، مجهول): 1 بار
مُخَلَّف (اسم مفعول، باب تفعیل): 4 بار
اَخلَفَ (فعل باب افعال): 14 بار
مُخلِف (اسم فاعل باب افعال): 1 بار
اِختَلَفَ (فعل باب افتعال): 35 بار
اِختِلاف (مصدر باب افتعال): 7 بار
مُختَلِف (اسم فاعل باب افتعال): 10 بار
اِستَخلَفَ (فعل باب استفعال): 5 بار
مُستَخلَف (اسم مفعول باب استفعال): 1 بار
تَخَلَّفَ (فعل باب تفعّل): 1 بار
ریشهشناسی
زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
قرآن | خَلَفَ | خَلَفَ | خَلَفَ | خلف: پس | قاموس قرآن، ج2، ص: 284 | |
آفروآسیایی | ||||||
سامی | *ḫVlVp- | خلف | pass | عبور | ||
عبری | ḥlp | حلف | 'pass' | 'عبور' | ||
گعز | ḫālafa | خَلَفَ | 'pass' | 'عبور' | ||
عربی | ḫlf | خلف | 'follow' | 'دنبال کردن' |