غبر (غابر)
ریشه «غبر» (ĠBR)؛ رفتن یا ماندن؟ . این ریشه 7 بار در کاربرد اسم فاعل (غابر) در قرآن کریم به‌کار رفته است.
معنای لغوی
غبر: غبور بمعنى ماندن و رفتن است در اقرب الموارد آمده: «غَبَرَ غُبُوراً: مَكَثَ وَ بَقِيَ وَ- ذَهَبَ وَ مَضَى» و آن از لغات اضداد است. گرد را از آن غبار گويند كه بقيّه خاك پراكنده شده است.
فَأَنْجَيْناهُ وَ أَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ كانَتْ مِنَ الْغابِرِينَ اعراف: 83. لوط و خانواده او را نجات داديم مگر زنش را كه از بازماندگان بود.
در مفردات گفته: غابر كسى است كه بعد از رفتن آنكه با او بود باز ماند لفظ الْغابِرِينَ هفت بار در قرآن تكرار شده و همه درباره زن لوط عليه السّلام است. و مِنَ الْغابِرِينَ نشان ميدهد كه او در عقيده و بتپرستى و عدم توحيد در زمره قوم لوط بود كه عذاب شاملش شد و مراد از غابرين بنا بر ظهور، بازماندگان در شهراند پس از خارج شدن لوط و اهلش (قاموس قرآن، ج5، ص87).
ساخت‌های صرفی در قرآن
غابِر (اسم فاعل): 7 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | غابِر | غابِر | غابِر | غبر: غبور بمعنى ماندن و رفتن است در اقرب الموارد آمده: «غَبَرَ غُبُوراً: مَكَثَ وَ بَقِيَ وَ- ذَهَبَ وَ مَضَى» و آن از لغات اضداد است | قاموس قرآن، ج5، ص: 87 | |
| آفروآسیایی | *ɣabur- | غبر | dust | گرد و خاک | ||
| سامی | *ɣabar- | غبر | 'dust' | گرد و غبار' | ||
| حرصوصی | ʁebār | غِبَر | ||||
| عربی | ɣabar-at-, ɣubār-, ɣubr-at- | غَبَر-َت-\ غُبَر-\ غُبر-َت- | ||||
احتمال ارتباط با: عبر (ریشه)