صدد (سد)
ریشه «صدد» (ṢDD)؛ منع کردن، بازداشتن. این ریشه در این معنا 40 بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
صدد: بعقيده راغب، صد و صدود گاهى بمعنى اعراض و انصراف و گاهى بمعنى منع و بر گرداندن است يعنى هر دو لازم و متعدى است.
«رَأَيْتَ الْمُنافِقِينَ يَصُدُّونَ عَنْكَ صُدُوداً» نساء: 61. يعنى مىبينى كه منافقان از تو اعراض ميكنند اعراضى محكم.
در آيات «أَنْ صَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ» مائده: 2. «وَ تَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِهِ» اعراف: 86.
«وَ يَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ عَنِ الصَّلاةِ» مائده: 91. صدّ حتما بمعنى منع و بر گرداندن است كه متعدى بمفعول اول و مفعول دوم بواسطه حرف جر است (قاموس قرآن، ج4، ص112).
ساخت‌های صرفی در قرآن
صَدَّ -ُ (فعل مجرد): 37 بار
صَدّ (اسم): 2 بار
صُدود (اسم): 1 بار
ریشه‌شناسی
رجوع کنید: سدد (ریشه)