عوذ (ریشه)
ریشه «عوذ» (ˁWD̠)؛ پناه بردن. این ریشه 17 بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
عوذ: پناه بردن، التجاء. «عاذَ بِهِ: لَجَأَ وَ اعْتَصَمَ». «قالَ أَعُوذُ بِاللَّهِ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْجاهِلِينَ» (بقره: 67). گفت پناه ميبرم بخدا از اينكه از جاهلان باشم (قاموس قرآن، ج5، ص68)
ساخت‌های صرفی در قرآن
عاذَ (فعل مجرد): 10 بار
اَعاذَ (باب افعال): 1 بار
اِستَعاذَ (باب استفعال): 4 بار
مَعاذ (اسم): 2 بار
برای مشاهده تفصیلی آیات، نک: عوذ (واژگان)
ریشه‌شناسی
| زبان | واژه | آوانگاری | معنا | توضیحات | ارجاع | ||
| فارسی | بین‌المللی | فارسی | انگلیسی | ||||
| آفروآسیایی باستان | Orel, | ||||||
| سامی باستان | |||||||
| عبری | עוּז
עוֹז |
عوز
عُز |
ˁuz
ˁoz |
پناه گرفتن، پناه بردن | take or seek refuge | Gesenius, 731 | |
| מָעוֹז | ماعُز | māˁoz | مکان یا وسیله ایمنی، حفاظت | place or means of safety, protection | |||
| اوگاریتی | ˁd, ˁwd | حفاظت | Schutz | Aistleitner, 227 | |||
| آرامی | Jastrow, | ||||||
| سریانی | PayneSmith, | ||||||
| مندایی | Macuch, | ||||||
| فنیقی | Krahmalkov, | ||||||
| اکدی/آشوری | Black, | ||||||
| حبشی | Leslau, | ||||||
| سبائی | Beeston, | ||||||
| عربی | عوذ | پناه جستن | مشکور، 593
Zammit, 299 | ||||
احتمالات
رابطه عاذ - عذر : یاری خواستن ؟
رابطه عاذ - عاد : بازگشتن ؟
رابطه عاذ - عز : قدرت، استحکام ؟؟ این احتمال قوی است. زیرا در عبری هم با «زال» است.
لازم است در بافت آیات دقت شود.
منابع
عوذ (واژگان)