دمع (ریشه)

از قرآن پدیا
نسخهٔ تاریخ ‏۴ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۱۴ توسط Tabasi (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی «'''ریشه «دمع»''' (DMˁ)؛ گریه، اشک چشم. این واژه 2 بار در قرآن کریم آمده است. == معنای لغوی == دمع: اشك چشم. و جارى شدن اشك. مصدر و اسم هر دو آمده است (مفردات- اقرب) «تَرى‏ أَعْيُنَهُمْ تَفِيضُ مِنَ‏ الدَّمْعِ‏ مِمَّا عَرَفُوا مِنَ الْحَقِّ» مائده: 83 «ت...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

ریشه «دمع» (DMˁ)؛ گریه، اشک چشم. این واژه 2 بار در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

دمع: اشك چشم. و جارى شدن اشك. مصدر و اسم هر دو آمده است (مفردات- اقرب) «تَرى‏ أَعْيُنَهُمْ تَفِيضُ مِنَ‏ الدَّمْعِ‏ مِمَّا عَرَفُوا مِنَ الْحَقِّ» مائده: 83 «تَوَلَّوْا وَ أَعْيُنُهُمْ تَفِيضُ مِنَ‏ الدَّمْعِ‏» توبه: 92 (قاموس قرآن، ج2، ص358).

ساخت‌های صرفی در قرآن

دَمع (اسم): 2 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن دَمع دَمع دَمع دمع: اشك چشم قاموس قرآن، ج‏2، ص: 358
آفروآسیایی
آفروآسیایی *dim-an- دم cloud, rain ابر، باران
سامی *dimʕ-at-/*damʕ- دمع tear(-drop) اشک (-قطره)
سامی *da/imm(-an)- 1, 2 ~ *da/imm(-an)- 1, 2 ~ *dVwVm-, dVmVʕ- 3 , dVmVʕ- 3 دمم 'light fog with dew' 1, 'rainless cloud' 2, 'rain' (v.) 3 'مه سبک با شبنم' 1, 'ابر بدون باران' 2, 'باران' (v.) 3
اکدی dīm/ntu OB on دِم/نتُ  ُن [CAD d 147], [AHw 171] (transcribed as dim/ntu).
ابلایی /ʔid(i)maʕātum/ (ÉR.ÉR = ì-ti-ma-a-tum). /ءِد(ِ)مَعَتُم/
اگاریتی dmʕ (pl. ʔudmʕt) دمع ( ءُدمعت) [DLU 133]
عبری dimʕā (coll.) دِمعَ [KB 227].
آرامی یهودی dimʕătā دِمعَتَ [Ja 314]; dmʕh [Sok 153]
سریانی demʕĕtā دِمعِتَ [Brock 158]
سریانی dīm-ǝt- 1 دِم-ت-
آرامی جدید HRT demʔa دِمءَ 'Träne'  'tear' اشک [J Hert 185] NASS dịmị̄tɔ (sg.)
مندایی dima, dimihta, dimita دِمَ\ دِمِهتَ\ دِمِتَ [DM 153]
گعز dammanā دَممَنَ 'cloud, mass', dammana /cover with clouds' LGz 134 'ابر، توده'، پوشیده با ابرها'
مهری dǝmāt دمَت [JM 71]
جبالی dǝmʕát دمعَت 'tear-drop' "قطره اشک" [JJ 40]
حرصوصی demāt دِمَت [JH 25]
سقطری ʔedmíʕa ءِدمِعَ [LS 130] (with the *ʔV-prefix ?)
عربی damʕ- دَمع- [BK 1 732]
عربی damm-, dimām- 2, dwm دَمم-\ دِمَم- \ دوم

منابع

دمع (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2