اخذ (ریشه): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
| colspan="2" |'''آوانگاری''' | | colspan="2" |'''آوانگاری''' | ||
| colspan="2" |'''معنا''' | | colspan="2" |'''معنا''' | ||
| rowspan="2" |'''ارجاع''' | | rowspan="2" |'''ارجاع''' | ||
|- | |- | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۵: | ||
|گرفتن | |گرفتن | ||
|take | |take | ||
|Orel, 7 (No. 25) | |Orel, 7 (No. 25) | ||
|- | |- | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۳: | ||
|گرفتن | |گرفتن | ||
|take | |take | ||
|Orel, | |Orel, | ||
|- | |- | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۱: | ||
|'''فعل.''' گرفتن، نگه‌داشتن، در اختیار گرفتن، | |'''فعل.''' گرفتن، نگه‌داشتن، در اختیار گرفتن، | ||
|vb. grasp, take hold, take possession | |vb. grasp, take hold, take possession | ||
|Gesenius, 28 | |Gesenius, 28 | ||
|- | |- | ||
| خط ۷۳: | خط ۶۹: | ||
|فشار دادن، قبض کردن، نگه‌داشتن، گرفتن؛ روی دادن | |فشار دادن، قبض کردن، نگه‌داشتن، گرفتن؛ روی دادن | ||
|to press, seize, hold, keep; to befall | |to press, seize, hold, keep; to befall | ||
|Jastrow, 39 | |Jastrow, 39 | ||
|- | |- | ||
| خط ۸۲: | خط ۷۷: | ||
|گرفتن، قبض کردن، در اختیار گرفتن | |گرفتن، قبض کردن، در اختیار گرفتن | ||
|to take, seize on, lay hold | |to take, seize on, lay hold | ||
|PayneSmith, 10 | |PayneSmith, 10 | ||
|- | |- | ||
| خط ۹۴: | خط ۸۸: | ||
|گرفتن، ازدواج کردن، یادگیری | |گرفتن، ازدواج کردن، یادگیری | ||
|to take, marry, learn | |to take, marry, learn | ||
|Black, 7 | |Black, 7 | ||
|- | |- | ||
| خط ۱۰۳: | خط ۹۶: | ||
|گرفتن، قاپیدن، نگه‌داشتن، قبض کردن، به‌چنگ آوردن، در اختیار گرفتن، کنترل کردن، تسلط یافت، ... | |گرفتن، قاپیدن، نگه‌داشتن، قبض کردن، به‌چنگ آوردن، در اختیار گرفتن، کنترل کردن، تسلط یافت، ... | ||
|take, catch, hold, seize, grasp, possess, control, dominate, … | |take, catch, hold, seize, grasp, possess, control, dominate, … | ||
|Leslau, 14 | |Leslau, 14 | ||
|- | |- | ||
| خط ۱۱۲: | خط ۱۰۴: | ||
|گرفتن، قبض کردن | |گرفتن، قبض کردن | ||
|take, seize | |take, seize | ||
|Beeston, 3 | |Beeston, 3 | ||
|- | |- | ||
| خط ۱۲۰: | خط ۱۱۱: | ||
| | | | ||
|گرفتن | |گرفتن | ||
| | | | ||
|مشکور، 1/8 | |مشکور، 1/8 | ||
نسخهٔ ۱۴ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۰۶:۳۶
ریشه «اخذ» (ˀH̬D̠)؛ گرفتن، حیازت، مجازات و عقوبت کردن. از این ریشه، فعل أخذ و مفاهیم اتّخاذ و مؤاخذۀ ساخته شده است.
معنای لغوی
به معنای گرفتن، حیازت و تسلط یافتن است. مصاديق اخذ و كيفيت آن در قرآن مختلف است، ولى در همه آنها معنى اولى ملحوظ ميباشد؛ مثل: اخذ پيمان، اخذ بعذاب، اخذ زمين زينت خود را از روئيدنيها، اخذ چيزى با دست، اخذ خُلق يعنى متخلق شدن بخلقى و نظائر اينها (قاموس قرآن، ج1، ص34).
ساخت‌های صرفی در قرآن
أخَذَ – یَأخُذُ (فعل مجرد)
خُذ (فعل امر)
أخذ (مصدر)
آخِذ (اسم فاعل)
أخذَۀ (مصدر مرّه: فَعلَۀ)
اُخِذَ – یُأخَذُ (فعل مجهول)
اتّخذَ (باب افتعال)
إتّخاذ (مصدر افتعال)
مُتَّخِذ (اسم فاعل)
آخَذَ - یُؤاخِذُ (باب مفاعله)
ریشه‌شناسی
| زبان | واژه | آوانگاری | معنا | ارجاع | ||
| فارسی | بین‌المللی | فارسی | انگلیسی | |||
| آفروآسیایی باستان | *ˀah̬uǯ | أخُژ | گرفتن | take | Orel, 7 (No. 25) | |
| سامی باستان | *ˀVh̬ud̠ | أخُذ | گرفتن | take | Orel, | |
| عبری | אָחַז | آحَذ | āḥaz | فعل. گرفتن، نگه‌داشتن، در اختیار گرفتن، | vb. grasp, take hold, take possession | Gesenius, 28 |
| آرامی | אָחַז | آحَذ | āḥaz | فشار دادن، قبض کردن، نگه‌داشتن، گرفتن؛ روی دادن | to press, seize, hold, keep; to befall | Jastrow, 39 |
| سریانی | ܐܚܕ | آحَد | eḥad | گرفتن، قبض کردن، در اختیار گرفتن | to take, seize on, lay hold | PayneSmith, 10 |
| اکدی و آشوری | ah̬āzu(m) | اَخاذو
اَخاذوم |
گرفتن، ازدواج کردن، یادگیری | to take, marry, learn | Black, 7 | |
| حبشی | ah̬azaˀ | اَخَزَ | گرفتن، قاپیدن، نگه‌داشتن، قبض کردن، به‌چنگ آوردن، در اختیار گرفتن، کنترل کردن، تسلط یافت، ... | take, catch, hold, seize, grasp, possess, control, dominate, … | Leslau, 14 | |
| سبائی | ˀH̠D̠ | أخذ | گرفتن، قبض کردن | take, seize | Beeston, 3 | |
| عربی | اخذ | گرفتن | مشکور، 1/8
Zammit, 69-70 | |||
منابع
ایکنا
نرم‌افزار جامع‌التفاسیر