بعل (ریشه): تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۹۷: | خط ۲۹۷: | ||
[[منابع ریشه شناسی]] | [[منابع ریشه شناسی]] | ||
[[رده:ریشه شناسی واژگان قرآن]] | [[رده:ریشه شناسی واژگان قرآن]] | ||
[[رده:ب (ریشه)]] |
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۴۵
ریشه «بعل» (BˁL)؛ شوهر، نام یک خدا. واژه «بَعل» جمعا 7 بار در قرآن آمده است.
معنای لغوی
بَعل: شوهر. «وَ أَنَا عَجُوزٌ وَ هذا بَعْلِي شَيْخاً» (هود: 72)، من پير زنم و اين شوهرم پير است. جمع آن بُعوله است. «أَ تَدْعُونَ بَعْلًا وَ تَذَرُونَ أَحْسَنَ الْخالِقِينَ» (صافات: 125)، گفته اند بعل نام بتى بود در بعلبك (قاموس قرآن، ج1، ص206).
ساختهای صرفی در قرآن
بَعل (اسم): 6 بار
بَعل (عَلَم بت): 1 بار
برای مشاهده تفصیلی آیات، نک: بعل (واژگان)
ریشهشناسی
زبان | واژه | آوانگاری | معنا | توضیحات | ارجاع | ||
فارسی | بینالمللی | فارسی | انگلیسی | ||||
آفروآسیایی باستان | baˁil | بَعِل | مرد | man | Orel, 46 (no. 182)
Orel, 47 (no. 184) | ||
baˁVl | بَعل | توانا بودن | be able | ||||
سامی باستان | baˁl | بَعل | شوهر، آقا | husband, master | |||
bˁl | بعل | حکومت کردن، سلطه داشتن | rule, sway | سامی ممکن است ساخته از اسم (denominative) باشد. | |||
عبری | בָּעַל | باعَل | bāˁal | ازدواج کردن، حکومت کردن | marry, rule over | Gesenius, 127 | |
בַּעַל | بَعَل | baˁal | مالک، ارباب | owner, lord | همچنین در اسامی خاص و اسامی مکان | ||
اوگاریتی | bˁl | بعل | کارگر، کارگر غیر ماهر؛
پیشهور، صنعتگر، سازنده |
labourer, unskilled labourer;
craftsman, artesan, maker |
احتمال ارتباط با عربی. فَعَلَ (لسلاو، 84) | DelOlmo, 205-206 | |
bˁl | بعل | خداوند؛ مالک (یا ساکن در) یک مکان، صاحب یک چیز، رئیس یک مکان یا چیز. شخص دارای رتبه برتر؛
> مخصوص کردن یک صفت |
lord; owner of (or resident in) a place, owner of thing, boss of a place or thing; person of superior rank;
>specifying an attribute |
همچنین در اسامی خاص | |||
آرامی | בָּעַל | باعَل | bāˁal | وارد کردن، تصرف کردن) [در بایبل. ارباب بودن، محافظت کردن؛] آمیزش جنسی (اعم از قانونی یا نامشروع)، در آغوش گرفتن زن | to enter into, take possession) [in b. h. to be master, protect;] to have sexual intercourse (both legal or illicit), to embrace a woman | Jastrow, 182 | |
בַּעַל | بَعَل | baˁal | 1) شوهر
2) بت بعل 3) [ثمر دهنده،] باران 4) (بیشتر در ترکیبات) صاحب، مسلط، متصرف، داده به |
1) husband
2) the idol Baal 3) [the fructifier,] rain 4) (mostly in compounds) owner of, master of, possessed of, given to |
|||
سریانی | ܒܥܠ | بعِل | bˁel | داشتن، برای خود گرفتن، ازدواج کردن | to own, take for one's own, to marry | PayneSmith, 51 | |
ܒܥܠܐ | بَعلا | baˁlā | ارباب، صاحب،
سرپرست خانواده، (از این رو) شوهر |
lord, owner,
head of a family, hence husband |
|||
مندایی | - | Macuch, - | |||||
فنیقی | BˁL I | بعل | تصاحب کردن، فرمان دادن | POSSESS, COMMAND | Krahmalkov, 110-11 | ||
BˁL II, BˁLT (f.) | بعل، بعلة (مؤنث) | صاحب، مالک | OWNER, POSSESSOR | نیز در اسامی خاص | |||
BˁL III | بعل | بَعَل، خدای مذکر اصلی پانتئون فنیقی-پونیک | BA'AL, principal male deity of the Phoenician-Punic pantheon | ||||
اکدی/آشوری | bēlu(m) | بِلو(م) | ارباب؛ مالک | lord; proprietor | Black, 42 | ||
bêlu(m) | بِلو(م) | حکومت کردن (بر)، دفع کردن | to rule (over); dispose of | ||||
حبشی | baˁāl | بَعال | صاحب، رئیس خانواده، شوهر | owner, head
of family, husband |
Leslau, 83-84 | ||
baˁāl | بَعال | خدای فنیقی «بعل» | the Phoenician
god Baal |
||||
bəˁla | بِعلا | ثروتمند بودن، دارا بودن | be rich, be wealthy | ||||
bəˁla | بِعلا | ازدواج کردن، زن گرفتن، شوهر بودن | marry, take a wife, be a
husband, |
||||
سبائی | BˁL I | بعل | مالک
شهروند، شهروند یک شهر شوهر پروردگار بهشت (فعل.) داشتن، تملک کردن، به دست آوردن |
owner
citizen, burgess of a town husband Lord of Heaven v. own, possess, acquire |
Beeston, 25-26 | ||
BˁL II | بعل | زمین آبیاری بارانی | rain-irrigated land | ||||
BˁL III | بعل | کار کردن، حفاری کردن سنگ بستر | work, excavate bedrock | شاید ارتباط با عربی. فَعَلَ (لسلاو، 84) | |||
عربی | بعل | صاحب، آقا، شوهر
خدای «بعل» |
مشکور، 75-76
Zammit, 97-98 |