غیض (ریشه): تفاوت میان نسخه‌ها

از قرآن پدیا
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''ریشه «غیض»''' (ĠYḌ)؛ کم شدن، فرو رفتن. این ریشه تنها دو بار در قرآن کریم آمده است. == معنای لغوی == غيض: فرو رفتن آب. در مجمع فرموده: غيض آنست كه مايع در عمق فرو رود «الْغَيْضُ‏ ذَهَابُ الْمَايِعِ فِي الْعُمْقِ» راغب آنرا ناقص شدن و ناقص‏ كردن گف...» ایجاد کرد)
(بدون تفاوت)

نسخهٔ ‏۲۶ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۱۷

ریشه «غیض» (ĠYḌ)؛ کم شدن، فرو رفتن. این ریشه تنها دو بار در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

غيض: فرو رفتن آب. در مجمع فرموده: غيض آنست كه مايع در عمق فرو رود «الْغَيْضُ‏ ذَهَابُ الْمَايِعِ فِي الْعُمْقِ»

راغب آنرا ناقص شدن و ناقص‏ كردن گفته ديگران نيز چنان گفته‏اند ولى چون در قرآن مجيد بمعنى فرو رفتن آب آمده قويّا احتمال دارد كه معناى اصلى آن فرو رفتن است و نقصان معنى لازم آن ميباشد. كه فرو- رفتن از نقصان منفك نيست. وَ قِيلَ يا أَرْضُ ابْلَعِي ماءَكِ وَ يا سَماءُ أَقْلِعِي وَ غِيضَ‏ الْماءُ وَ قُضِيَ الْأَمْرُ ... هود: 44. گفته شد: اى زمين آبت را بلع كن واى آسمان آبت را قطع كن و نباران، آب فرو رفت و كار تمام شد.

اللَّهُ يَعْلَمُ ما تَحْمِلُ كُلُّ أُنْثى‏ وَ ما تَغِيضُ‏ الْأَرْحامُ وَ ما تَزْدادُ وَ كُلُّ شَيْ‏ءٍ عِنْدَهُ بِمِقْدارٍ رعد: 8. اهل تفسير تَغِيضُ‏ را ناقص كردن گرفته‏ (قاموس قرآن، ج5، ص139).

ساخت‌های صرفی در قرآن

غاضَ (فعل مجرد): 2 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن غاضَ غاضَ غاضَ غيض: فرو رفتن آب قاموس قرآن، ج‏5، ص: 138
آفروآسیایی *ɣuyVĉ̣- غیض be small کوچک بودن 1 غض
سامی *ɣVyVṣ̂- غیض 'become small' "کوچک شدن" 1 غض
عربی ɣyḍ i,1 غیض ِ\

منابع

غیض (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2