پرش به محتوا

سوره انسان: تفاوت میان نسخه‌ها

۵٬۴۵۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۲ مهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی « == معرفی سوره == تعداد آیات این سوره(بدون اختلاف میان مفسران) ۳۱ آیه و ۲۴۳ کلمه و ۱۰۸۹ حرف است. به ترتیب مصحف، هفتاد و ششمین و به ترتیب نزول، نود و ششمین سوره قرآن و مدنی است. از نظر حجم از سوره‌های مفصلات(سوره‌هایی با آیات کوتاه) و از سوره‌های نس...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''سوره انسان'''؛ یا هَلْ أَتَیٰ یا دَهْر هفتاد و ششمین سوره و از سوره‌های مدنی قرآن است که در جزء ۲۹  قرار دارد. سوره انسان درباره خلقت و هدایت انسان، اوصاف ابرار (نیکوکاران) و نعمت‌هایی که خداوند به آنان می‌دهد و همچنین اهمیت قرآن و مشیت پروردگار سخن می‌گوید.


== معرفی سوره ==
== معرفی سوره ==
خط ۱۶: خط ۱۷:


امام احمد بن عجیبه، مفسر سنی قرن سیزدهم هجری در تفسیرش البحر المدید پس از نقل داستان انفاق، نوشته است. زمخشری و جمهور مفسرین، این داستان را برای شان نزول این آیه ذکر کرده‌اند و تنها ترمذی در کتاب نوادر، آن را انکار کرده است و سپس خود امام ابن عجیبیه، پاسخ ترمذی را داده است.<ref>[https://iqna.ir/00Go34 رفتارشناسی خانواده قرآنی در سوره «انسان»]</ref>
امام احمد بن عجیبه، مفسر سنی قرن سیزدهم هجری در تفسیرش البحر المدید پس از نقل داستان انفاق، نوشته است. زمخشری و جمهور مفسرین، این داستان را برای شان نزول این آیه ذکر کرده‌اند و تنها ترمذی در کتاب نوادر، آن را انکار کرده است و سپس خود امام ابن عجیبیه، پاسخ ترمذی را داده است.<ref>[https://iqna.ir/00Go34 رفتارشناسی خانواده قرآنی در سوره «انسان»]</ref>
== ابرار در سوره انسان ==
اين سوره مبارکه «انسان» أبرار را معرفي مي‏‌کند. در بخش‏‌هايي از قرآن کريم خداي سبحان بِرّ را معنا کرد، بَرّ را معرفي کرد به عقيده صائب و عمل صالح؛ ﴿لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ لكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ﴾ و کذا و کذا.[۱] بِرّ و بَرّ هر دو را در آن آيه روشن کرد هم معناي بِرّ و نيکي را تبيين کرد و هم کساني که به اين معنا موصوف‌‏اند معرفي کرد بعد پاداش آنها را هم ذکر کرد اما اين سوره يک خصيصه‏‌اي دارد، اين سوره قبل از اينکه عمل خارجي اينها را ذکر بکند، بهشت‏‌منشي بودن اينها را ذکر مي‏‌کند. بدون «واو» عطف بحث آخرت را با دنيا گره مي‌‏زند مي‏‌گويد أبرار کساني‏‌اند که از چشمه‌‏هاي بهشت آب مي‌‏نوشند به نذرشان وفا مي‏‌کنند مسکين را سير مي‏‌کنند اسير را سير مي‏‌کنند يتيم را سير مي‏‌کنند. چون اين چنين است خدا در قيامت پاداش فراواني به اينها مي‌‏دهد اوصاف بهشت را ذکر مي‏‌کند. اين ﴿إِنَّ الْأَبْرارَ يَشْرَبُونَ مِنْ كَأْسٍ كانَ مِزاجُها كافُوراً ٭ عَيْناً يَشْرَبُ بِها عِبادُ اللَّهِ يُفَجِّرُونَها تَفْجيراً ٭ يُوفُونَ بِالنَّذْرِ﴾ اينها همه فعل مضارع است مفيد استمرار است مي‏‌گويد أبرار از چشمه بهشت استفاده مي‏‌کنند نذرهايشان را وفا مي‏‌کنند، اينکه قبل از آخرت است. اين خصيصه چه مي‌‏خواهد بگويد  ﴿إِنَّ الْأَبْرارَ يَشْرَبُونَ مِنْ كَأْسٍ﴾ «کأس» يعني آن ظرف پر، ظرف خالي و ليوان خالي را کأس نمي‏‌گويند ﴿مِنْ كَأْسٍ كانَ مِزاجُها كافُوراً﴾ معنايش اين نيست که مزه او مزه کافور مي‏‌دهد معنايش اين است که مقداري از کافور ممزوج آن شده است کافور نام چشمه خاصي است ﴿عَيْناً﴾ اين ﴿عَيْناً﴾ بيان آن کافور است ﴿كانَ مِزاجُها كافُوراً﴾ اين منصوب است، آن ﴿عَيْناً﴾ بيان اين کافور است؛ يعني مقداري از آن چشمه ممزوج اينهاست آن خالص برای مقربين است مشابه اين تعبير در تعبيرات ديگر است. ﴿كانَ مِزاجُها﴾ يعني چند قطره از کافور در اين چشمه است کافور چيست﴿عَيْناً يَشْرَبُ بِها عِبادُ اللَّهِ﴾ آن بندگان ويژه که ﴿يُفَجِّرُونَها تَفْجيراً﴾. بعد بلافاصله بدون «واو» عطف مي‏‌فرمايد اينها به عهدشان و نذرشان وفا مي‏‌کنند اينها مسکين را سير مي‏‌کنند يتيم را سير مي‏‌کنند اسير را سير مي‏‌کنند اينکه هنوز برای دنياست.<ref>[https://iqna.ir/00G8hV توصیف منش بهشتی ابرار در سوره انسان]</ref>
== فضایل سوره ==
برای خواندن این سوره خواصی نیز نقل شده است، از جمله اگر کسی بر قرائت سوره انسان مداومت ورزد، اگر روحش ضعيف باشد دارای قدرت روحی می‌شود. خواندن این سوره برای تقویت اعصاب و دورشدن از اضطراب مفید است. در روایات، پاداش قرائت سوره انسان، بهشت و حوريان بهشتی و همنشینی با پیامبر(ص) در آخرت بیان شده است.همچنین آمده است که امام رضا(ع) در نماز صبحِ دوشنبه و پنجشنبه، در ركعت اول سوره حمد و سوره انسان و در ركعت دوم بعد از حمد، سوره غاشیه را قرائت می‌کرد و می‌فرمود هر كس چنین کند، خداوند در اين دو روز او را از شرور در امان می‌دارد.<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۵۴۳. </ref><ref>شیخ صدوق، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ۱۴۰۶ق، ص۱۲۱. </ref>
== منابع ==
خبرگزاری ایکنا
== ارجاعات ==
ویراستار
۵۱۹

ویرایش