ویراستار
۸٬۳۴۱
ویرایش
پوسیده (مترادف): تفاوت میان نسخه‌ها
←«رمَّ»
جز (Shojaei صفحهٔ صحبت کردن (مترادف) را به پوسیده (مترادف) منتقل کرد) |
(←«رمَّ») |
||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
=== «رمَّ» === | === «رمَّ» === | ||
رميم: استخوان پوسيده. «مَنْ يُحْيِ الْعِظامَ وَ هِيَ رَمِيمٌ» يس: 78. و اين مثل رفات است كه در «رفت» گذشت. جوهرى پس از آنكه رميم را استخوان پوسيده معنى كرده گويد علت اينكه رميم در آيه مفرد آمده آنستكه در ماده فعيل مذكر و مؤنث و جمع يكسان آيد. «ما تَذَرُ مِنْ شَيْءٍ أَتَتْ عَلَيْهِ إِلَّا جَعَلَتْهُ كَالرَّمِيمِ» ذاريات: | |||
42. يعنى آن باد چيزى را كه بر آن ميوزيد نميگذاشت مگر آنكه مانند استخوان پوسيده و سائيده ميكرد. | |||
نظير اين آيه است «فَتَرَى الْقَوْمَ فِيها صَرْعى كَأَنَّهُمْ أَعْجازُ نَخْلٍ خاوِيَةٍ» حاقّة: 7. | |||
ناگفته نماند رم بفتح (ر) بمعنى اصلاح نيز آمده است در اقرب گويد «رَمَ الْبِنَاءَ رَمّاً: أَصْلَحَهُ» ولى در قرآن فقط در معناى فوق بكار رفته است.<ref>قاموس قرآن، ج3، ص: 124-123</ref> | |||
=== «رفث» === | === «رفث» === | ||
الرَّفَث: سخنى است كه ذكرش متضمّن آغاز- مغازله- در باره آميزش و تمتّع از همسرى است طورى كه آشكارا و با صراحت گفتن آن زشت و شرم انگيز است و به طور كنايه در باره مزاوجت و همبسترى با همسران بكار مىرود، در آيه: (أُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيامِ الرَّفَثُ إِلى نِسائِكُمْ- 187/ بقره) | |||
جايز بودن آميزش و تمتّع از همسران در شبهاى صيام، توجّه و هشدارى است بر تمتّع خواستن از آنها و مكالمه و مغازله با ايشان در آن امر. | |||
اين واژه با حرف (الى) متعدّى شده است كه دربرگيرنده و شامل همان معنى باشد يعنى (تمتّع) ولى در آيه: (فَلا رَفَثَ وَ لا فُسُوقَ- 197/ بقره). | |||
تمام آيه چنين است: (فَمَنْ فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلا رَفَثَ وَ لا فُسُوقَ وَ لا جِدالَ فِي الْحَجِ- 197/ بقره). | |||
يعنى: هر كه در ماههاى حجّ ملتزم آن شود آميزش و تمتّع از زنان، و زشتكارى و مجادله و ستيز در حجّ نيست) نهى نمودن و امر به خوددارى از- رفث- احتمال دارد كه نهى از تمتّع و مقاربت با آنان باشد يا اينكه نهى از سخن گفتن و مغازله براى تمتّع آنان زيرا اين امور هم به گونهاى سوق دهنده به آن عمل است ولى معنى اوّل يعنى نهى از تمتّع و آميزش صحيحتر است براى اينكه از ابن عبّاس روايت شده است كه در حال احرام و طواف شعر زير را سروده است:فَهُنَّ يَمْشِينَ بِنَا هَمِيسا/إِنْ تصْدُقِ الطَّيْرُ نَنِكْ لَمِيسا | |||
فعلش- رَفَثَ- أَرْفَثَ- فَرَفَثَ- يعنى انجام داد و عمل كرد.أَرْفَثَ: ازدواج كرد و تمتّع برگرفت كه معانى هر دو فعل متلازم و در يكديگر داخل شده و لذا هر يك به جاى ديگرى بكار مىرود.<ref>ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج2، ص: 92-90</ref> | |||
=== «نَخَرَ». === | === «نَخَرَ». === | ||
در آيه گفت: أَ إِذا كُنَّا عِظاماً نَخِرَةً- النازعات/ 11 اين آيه از سخنان آنهاست كه ميگويند- نَخِرَتِ الشجرةُ- يعنى درخت كهنسال و پوسيده شد و وزش باد يا- نُخْرَةُ الريح- او را فرسوده ساخت. | |||
نَخِير- صداى بينى است (خرناس) و دو پره دماغ كه خرناسى از آن خارج ميشود- نُخْرَتَاه يا مِنْخَرَاه- ناميده ميشود، نَخُور- شتر مادهايست كه شير نميدهد و يا انگشت در بينى او ميكنند، نَاخِر- كسيكه خرناس ميكشد و در اصطلاح گفته ميشود- ما بالدار ناخر- در خانه نفس كشى نيست.<ref>ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج4، ص: 300</ref> | |||
==ارجاعات== | ==ارجاعات== | ||
[[رده:فرهنگنامه مترادفات قرآن]] | [[رده:فرهنگنامه مترادفات قرآن]] | ||