پرش به محتوا

آتش (مترادف): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱۶: خط ۱۶:
|-
|-
|لظی
|لظی
|[[هون (ریشه)|ریشه لظی]]
|[[لظی (ریشه)|ریشه لظی]]
|[[لظی (واژگان)|مشتقات لظی]]
|[[لظی (واژگان)|مشتقات لظی]]
|{{AFRAME|Surah=92|Ayah=14}}
|{{AFRAME|Surah=92|Ayah=14}}
خط ۲۲: خط ۲۲:


== معانی مترادفات قرآنی قرآنی==
== معانی مترادفات قرآنی قرآنی==
=== «نار» ===
النُور روشنائى پراكنده‏ايست كه كمك به ديدگان و بينائى ميكند كه دو گونه است- نور دنيائى و نور آخرتى نور دنيائى هم دو قسم است:
1- نور معقول كه كمك به چشم دل و بصيرت ميكند، مثل نورى كه از ضمير و أوامر الهى مانند نور عقل و نور قرآن.
2- نور محسوس كه به ديدن چشم ظاهر كمك ميكند كه از اجسام نورانى ساطع و منتشر ميشود. مثل نور خورشيد و ماه و ستارگان و ساير اشياء نورانى (چراغ و غيره).
مثال براى نور الهى آيه: قَدْ جاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ‏ نُورٌ وَ كِتابٌ مُبِينٌ‏- المائده/ 15 و فرمود: وَ جَعَلْنا لَهُ نُوراً يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُماتِ لَيْسَ بِخارِجٍ مِنْها- الانعام/ 122 و ما كُنْتَ تَدْرِي مَا الْكِتابُ وَ لَا الْإِيمانُ وَ لكِنْ جَعَلْناهُ نُوراً نَهْدِي بِهِ مَنْ نَشاءُ مِنْ عِبادِنا- الشورى/ 52 و أَ فَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ فَهُوَ عَلى‏ نُورٍ مِنْ رَبِّهِ‏- الزمر/ 22 و نُورٌ عَلى‏ نُورٍ يَهْدِي اللَّهُ‏ لِنُورِهِ‏ مَنْ يَشاءُ- النور/ 35.
2- و از نورهاى محسوس كه به ديدن چشم كمك ميكند مثل آيه:
هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِياءً وَ الْقَمَرَ نُوراً- يونس/ 5 بكار بردن- ضياء- براى خورشيد و- نور- براى ماه اينست كه ضوء و ضياء اخص از نور است- واژه نور براى عموميت داشتن آن آيه:
وَ جَعَلَ الظُّلُماتِ وَ النُّورَ- الانعام/ 1 است و وَ يَجْعَلْ لَكُمْ نُوراً تَمْشُونَ بِهِ‏- الحديد/ 28 و وَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ‏ بِنُورِ رَبِّها- الزمر/ 69 مثال از نور آخرتى آيه:
يَسْعى‏ نُورُهُمْ‏ بَيْنَ أَيْدِيهِمْ‏- الحديد/ 12 و وَ الَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ نُورُهُمْ يَسْعى‏ بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَ بِأَيْمانِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنا أَتْمِمْ لَنا نُورَنا- التحريم/ 8 و انْظُرُونا نَقْتَبِسْ مِنْ‏ نُورِكُمْ‏- الحديد/ 13 و فَالْتَمِسُوا نُوراً- الحديد/ 13 ميگويند- أنار- اللّهُ كذا و نَوَّرَهُ‏- خدا نورانيش گردانيد، خداوند خود را با واژه- نور- نام ميبرد در آيه:
اللَّهُ‏ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ‏- النور/ 35 كه براى مبالغه كارش به چنين نامى ذكر ميشود.
نَار- يعنى آتش باين جهت است كه شعله‏اش با حس مشهود است و ديده ميشود.
أَ فَرَأَيْتُمُ‏ النَّارَ الَّتِي تُورُونَ‏- الواقعه/ 71 و مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ ناراً- البقره/ 17 و براى مجرد حرارت و آتش دوزخ آيه:
النَّارُ وَعَدَهَا اللَّهُ الَّذِينَ كَفَرُوا- الحج/ 72 و وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ- البقره/ 24 و نارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ- الهمزه/ 6 و همين مفهوم در جاهاى ديگر قرآن ذكر شده و براى آتش جنگ آيه:
أَوْقَدُوا ناراً لِلْحَرْبِ‏- المائده/ 64 يعنى اين چنين آتش جنگ را بر افروختند.
گروهى از دانشمندان گفته‏اند- نَار و نُور- از يك اصل و ريشه واحد هستند و در بيشتر موارد بجاى هم بكار ميروند و استعمال ميشوند اما نار يا آتش چيزيست كه در دنيا بكار نيرو گرفتن از آن مصرف ميشود و نور متاعى است براى آنها در آخرت بنابراين نور براى اقتباس از يكديگر در آخرت بكار رفته است. آيه:
نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِكُمْ‏- الحديد/ 13 تَنَوَّرْتُ‏ ناراً أبصرتها- آتشى افروختم كه با آن به بينم‏ مَنَارَة- بر وزن- مفعله- از نور است يا از نار مثل- منارة السراج- يا مأذنه كه در آن اذان ميگويند- مَنَارُ الأرضِ- بلنديهاى سطح زمين.
نَوَار- نفرت داشتن از ترديد و شك- نَارَتِ‏ المرأةُ نَوْراً و نَوَاراً. نَوْرُ الشجرِ- شكوفه درختان كه سپيد و روشن است و وسيله‏اى كه براى رنگ آميزى سر انگشتان و دستان زنان بكار ميبرند تا بهتر جلوه كند (و بگفته ابن اثير پيامبر صلّى اللّه عليه و اله از اين كار كه گاهى با خون انجام ميشده نهى فرموده است) خالكوبى با سوزن زدن بر بدن.<ref>ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج‏4، ص: 409-406</ref>
=== «لظی» ===
لَظَى‏ شعله و لهيب خالص آتش است- لَظِيَتِ‏ النارُ و تَلَظَّتْ‏ به آتش شعله ‏ور شد. در آيه گفت- ناراً تَلَظَّى‏ اللّيل 14) يا تَتَلَظَّى‏، و در حالت غير متصرف اسمى است خاص براى دوزخ چنانكه گفت‏ إِنَّها لَظى‏- معارج/ 15). اخگر دوزخ سوزان و فروزان است.
(اين آيه بيم و وعيدى است براى مجرمينى كه در قيامت هم مى‏خواهند فرزندان، همسران، دوستان، برادران، خويشان و هر كه هست براى نجات خود از عذاب خدا كنند چنانكه در دنيا هم سود خويش را بر منافع ديگران ترجيح ميدادند و آنها را فداى شهوات خود مينمودند).<ref>ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج‏4، ص: 134</ref>


== ارجاعات ==
== ارجاعات ==
[[رده:فرهنگنامه مترادفات قرآن]]
[[رده:فرهنگنامه مترادفات قرآن]]
ویراستار
۸٬۳۱۵

ویرایش