پرش به محتوا

حجاب: تفاوت میان نسخه‌ها

۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ آوریل ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - '¬' به '‌'
جز (جایگزینی متن - ' های ' به '‌های ')
جز (جایگزینی متن - '¬' به '‌')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۲۳: خط ۲۳:


== حجاب از دیدگاه فقه اسلامی ==
== حجاب از دیدگاه فقه اسلامی ==
در متون فقهی و حدیثی، برای اشاره به معنای پوشش و پوشاندن، به جای حجاب از واژه «سِتر» استفاده شده است<ref>مکارم شیرازی، ج 17: ص 402؛ مطهری، ص 78.</ref>. مباحث فقهی مربوط به حجاب، در ابواب فقهی نماز و نکاح مطرح شده‌است. مسئله رعایت حجاب در برابر مردان نامحرم از جانب زن مسلمان، مورد توافق تمام فرقه‌های اسلامی است اما در حدود لازم آن، اختلاف‌هایی وجود دارد. بیشتر فقهای شیعه و سنی، پوشاندن تمام بدن جز صورت و دست‌ها را واجب دانسته‌اند.<ref>سعیدی، «حجاب»، دانشنامه جهان اسلام</ref>  البته، پیدا بودن صورت زن در صورتی اشکال ندارد که بدون آرایش یا همراه با آرایش‌های خیلی جزئی که در عرف¬ زینت به حساب نمی آید، باشد و مفسده ای به همراه نداشته باشد.<ref>نک: استفتائات امام خمینی، ج 3، ص 256، س 33 و 34؛ توضيح المسائل مراجع، ج‏2، ص 929</ref>  طبق فتوای مراجع تقلید معاصر، به جز زن و شوهر به‌طور کلی هیچ‌کس نباید به قصد لذت به دیگری نگاه کند.<ref>ویکی پدیا، حجاب اسلامی</ref> احتياط واجب آن است که زنان بدن و موى خود را از پسرى هم که بالغ نشده ولى به حدّى رسيده که مورد نظر شهوانى است بپوشانند.<ref> توضيح المسائل مراجع، ج‏ 2، ص 488.</ref> همچنین پوشيدن چيزى که باعث جلب توجه اجنبى شود و موجب فساد و ارتکاب حرام گردد، جايز نيست.<ref>توضيح المسائل مراجع، ج‏ 2، ص 1012.</ref> در مورد پوشاندن پاها در حفظ حجاب برای زنان، فقهای شیعه بر این باورند که پوشاندن پاها توسط زنان در مقابل نامحرم لازم است،<ref>آیات عظام امام خمینی (ره)، خامنه ای، بهجت، سیستانی، فاضل (ره) و صافی، آیت الله تبریزی: پوشاندن پا بنا بر احتیاط واجب، لازم می باشد.</ref> البته برخی نیز مستحب می دانند.<ref> آیت الله مکارم شیرازی.</ref> فتاوای فقها حاکی از آن است که فعالیت‌ها و مراودات اجتماعی زنان منافاتی با حجاب ندارد و بر جواز اشتغال و تحصیل بانوان، مشروط بر رعایت حجاب، فتوا داده‌اند.<ref>ابوالقاسم خوئی، ج ۲، ص ۲۰۴، ۲۰۶ ـ ۲۰۸؛ منتظری، همانجا؛ خامنه‌ای، ج ۲، ص ۸۵</ref>
در متون فقهی و حدیثی، برای اشاره به معنای پوشش و پوشاندن، به جای حجاب از واژه «سِتر» استفاده شده است<ref>مکارم شیرازی، ج 17: ص 402؛ مطهری، ص 78.</ref>. مباحث فقهی مربوط به حجاب، در ابواب فقهی نماز و نکاح مطرح شده‌است. مسئله رعایت حجاب در برابر مردان نامحرم از جانب زن مسلمان، مورد توافق تمام فرقه‌های اسلامی است اما در حدود لازم آن، اختلاف‌هایی وجود دارد. بیشتر فقهای شیعه و سنی، پوشاندن تمام بدن جز صورت و دست‌ها را واجب دانسته‌اند.<ref>سعیدی، «حجاب»، دانشنامه جهان اسلام</ref>  البته، پیدا بودن صورت زن در صورتی اشکال ندارد که بدون آرایش یا همراه با آرایش‌های خیلی جزئی که در عرف‌ زینت به حساب نمی آید، باشد و مفسده ای به همراه نداشته باشد.<ref>نک: استفتائات امام خمینی، ج 3، ص 256، س 33 و 34؛ توضيح المسائل مراجع، ج‏2، ص 929</ref>  طبق فتوای مراجع تقلید معاصر، به جز زن و شوهر به‌طور کلی هیچ‌کس نباید به قصد لذت به دیگری نگاه کند.<ref>ویکی پدیا، حجاب اسلامی</ref> احتياط واجب آن است که زنان بدن و موى خود را از پسرى هم که بالغ نشده ولى به حدّى رسيده که مورد نظر شهوانى است بپوشانند.<ref> توضيح المسائل مراجع، ج‏ 2، ص 488.</ref> همچنین پوشيدن چيزى که باعث جلب توجه اجنبى شود و موجب فساد و ارتکاب حرام گردد، جايز نيست.<ref>توضيح المسائل مراجع، ج‏ 2، ص 1012.</ref> در مورد پوشاندن پاها در حفظ حجاب برای زنان، فقهای شیعه بر این باورند که پوشاندن پاها توسط زنان در مقابل نامحرم لازم است،<ref>آیات عظام امام خمینی (ره)، خامنه ای، بهجت، سیستانی، فاضل (ره) و صافی، آیت الله تبریزی: پوشاندن پا بنا بر احتیاط واجب، لازم می باشد.</ref> البته برخی نیز مستحب می دانند.<ref> آیت الله مکارم شیرازی.</ref> فتاوای فقها حاکی از آن است که فعالیت‌ها و مراودات اجتماعی زنان منافاتی با حجاب ندارد و بر جواز اشتغال و تحصیل بانوان، مشروط بر رعایت حجاب، فتوا داده‌اند.<ref>ابوالقاسم خوئی، ج ۲، ص ۲۰۴، ۲۰۶ ـ ۲۰۸؛ منتظری، همانجا؛ خامنه‌ای، ج ۲، ص ۸۵</ref>


مردان نیز حتی المقدور باید بدن خود را از زنان نامحرم بپوشانند، به ویژه اگر بدانند که زن ها به قصد لذت به بدن آنان نگاه می کنند.<ref>معصومی، ص 70.</ref> گر چه به جز موارد خاصی، پوشیدن سایر قسمت‌های بدن بر مردها واجب نیست، ولی بر بانوان حرام است به بدن نیمه عریان، بازوان و سایر قسمت هایی که معمولاً مردها می پوشانند، بنگرند. به طور کلی باز گذاشتن هر جای بدن به قصد به حرام انداختن نامحرم، حرام است.<ref>معصومی، ص 71</ref> از طرف دیگر، اسلام برخی از پوشش‌ها که باعث جلب توجه در آقایان و بانوان شود را لباس شهرت نامیده وحرام می‌داند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4071058/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%AA%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%87-%D8%A8%D8%AF%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%AE%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AA%D8%A3%D9%87%D9%84 پاسخی روانشناسانه به توجیه بدحجابی برخی بانوان متأهل]</ref>
مردان نیز حتی المقدور باید بدن خود را از زنان نامحرم بپوشانند، به ویژه اگر بدانند که زن ها به قصد لذت به بدن آنان نگاه می کنند.<ref>معصومی، ص 70.</ref> گر چه به جز موارد خاصی، پوشیدن سایر قسمت‌های بدن بر مردها واجب نیست، ولی بر بانوان حرام است به بدن نیمه عریان، بازوان و سایر قسمت هایی که معمولاً مردها می پوشانند، بنگرند. به طور کلی باز گذاشتن هر جای بدن به قصد به حرام انداختن نامحرم، حرام است.<ref>معصومی، ص 71</ref> از طرف دیگر، اسلام برخی از پوشش‌ها که باعث جلب توجه در آقایان و بانوان شود را لباس شهرت نامیده وحرام می‌داند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/4071058/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%AA%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%87-%D8%A8%D8%AF%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%AE%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AA%D8%A3%D9%87%D9%84 پاسخی روانشناسانه به توجیه بدحجابی برخی بانوان متأهل]</ref>
خط ۴۳: خط ۴۳:
حکمت تشریع حکم حجاب به تصریح آیات قرآن و احادیث،<ref> ر.ک: احزاب: ۳۳، ۵۳، ۵۹؛ نور: ۶۰؛ حکیم، ج۲۰، ص۱۹۳ـ۱۹۴، ۲۳۵ـ۲۳۶.</ref> ایجاد امنیت روانی و حفظ سلامت اخلاقی جامعه و ارزش گذاری عفاف و حیاست.<ref>ر.ک: احزاب: ۳۲ـ۳۳؛ نور: ۳۰ـ۳۱؛ حکیم، ۱۴۰۴ق، ج۲۰، ص۱۸۵ـ۱۸۶، ۱۹۰ـ۱۹۵، ۲۰۷ـ۲۰۹، ۲۱۱ـ ۲۱۲؛ محمدباقر مجلسی، ج۶۸، ص۲۶۸ـ۲۷۲؛ طباطبائی یزدی، ج۵، ص۴۹۰؛ زحیلی، ج۷، ص۳۳۶ـ۳۳۷.</ref> حجاب، مصونیتی برای بانوان در مقابل آزار و اذیت برخی مردان ناسالم و شناخته شدن به پاکدامنی است.<ref>[http://farsi.islamquest.net/QuestionArchive/459.ASPX در این زمینه می توانید پرسش 431 (سایت اسلام کوئست، 459) و 3213 (سایت اسلام کوئست، 3938) را نيز مطالعه بفرمایید.]</ref> از طرف دیگر، خداوند زنان را با فطرت عفت‌طلبى آفریده است و تشریع حجاب در واقع پاسخى به این نیاز فطرى آنان است.<ref>علی‌پور و رضائي، ص 19.</ref> حجاب مایه‌ تشخص و آزادی زن و سنگین شدن کفه‌ی آبرو و احترام اوست<ref>[https://kerman.iqna.ir/fa/news/4070531/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B3%D8%AA-|-%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%B8%D9%85-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8 پادکست | بیانات رهبر معظم انقلاب در مورد حجاب]</ref> حکمت دیگر تشریع حجاب، تزکیه نفس و باطن افراد است.<ref>طبرسی، ج 8، ص 576؛ صابونی، ج 2، ص 169؛ مکارم شیرازی، ج 14، ص 443.</ref>
حکمت تشریع حکم حجاب به تصریح آیات قرآن و احادیث،<ref> ر.ک: احزاب: ۳۳، ۵۳، ۵۹؛ نور: ۶۰؛ حکیم، ج۲۰، ص۱۹۳ـ۱۹۴، ۲۳۵ـ۲۳۶.</ref> ایجاد امنیت روانی و حفظ سلامت اخلاقی جامعه و ارزش گذاری عفاف و حیاست.<ref>ر.ک: احزاب: ۳۲ـ۳۳؛ نور: ۳۰ـ۳۱؛ حکیم، ۱۴۰۴ق، ج۲۰، ص۱۸۵ـ۱۸۶، ۱۹۰ـ۱۹۵، ۲۰۷ـ۲۰۹، ۲۱۱ـ ۲۱۲؛ محمدباقر مجلسی، ج۶۸، ص۲۶۸ـ۲۷۲؛ طباطبائی یزدی، ج۵، ص۴۹۰؛ زحیلی، ج۷، ص۳۳۶ـ۳۳۷.</ref> حجاب، مصونیتی برای بانوان در مقابل آزار و اذیت برخی مردان ناسالم و شناخته شدن به پاکدامنی است.<ref>[http://farsi.islamquest.net/QuestionArchive/459.ASPX در این زمینه می توانید پرسش 431 (سایت اسلام کوئست، 459) و 3213 (سایت اسلام کوئست، 3938) را نيز مطالعه بفرمایید.]</ref> از طرف دیگر، خداوند زنان را با فطرت عفت‌طلبى آفریده است و تشریع حجاب در واقع پاسخى به این نیاز فطرى آنان است.<ref>علی‌پور و رضائي، ص 19.</ref> حجاب مایه‌ تشخص و آزادی زن و سنگین شدن کفه‌ی آبرو و احترام اوست<ref>[https://kerman.iqna.ir/fa/news/4070531/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B3%D8%AA-|-%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%B8%D9%85-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8 پادکست | بیانات رهبر معظم انقلاب در مورد حجاب]</ref> حکمت دیگر تشریع حجاب، تزکیه نفس و باطن افراد است.<ref>طبرسی، ج 8، ص 576؛ صابونی، ج 2، ص 169؛ مکارم شیرازی، ج 14، ص 443.</ref>


ازدیگر فواید حفظ حجاب، حفظ ارزش‌های انسانی، کاهش مفاسد اجتماعی، هدایت، کنترل و بهره‌مندی صحیح و مطلوب از امیال و غرایز انسانی و تأمین و تضمین سلامت و پاکی نسل افراد جامعه است.<ref>ر.ك: مجموعه مقالات پوشش و عفاف، دومين نمايشگاه تشخص و منزلت زن در نظام اسلامي</ref> اسلام حجاب را واجب کرده تا رغبت جوانان به ازدواج و تشکیل خانواده بیشتر و کانون خانواده مستحکم¬تر شود.<ref>[https://orumiyeh.iqna.ir/fa/news/4070903/%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B9-%D8%AA%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%BA%D8%A7%D8%AA-%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF تبیین موضوع حجاب مانع تبلیغات فریبنده دشمنان می‌شود]</ref> حجاب، باعث اختصاص یافتن التذاذهای جنسی به محیط خانواده و در کادر ازدواج مشروع است. اختصاص مذکور، باعث پیوند و اتصال قوی‌تر زن و شوهر و استحکام بیش‌تر کانون خانواده می‌گردد.<ref>حداد عادل، ص ۶۹-۷۰.</ref>
ازدیگر فواید حفظ حجاب، حفظ ارزش‌های انسانی، کاهش مفاسد اجتماعی، هدایت، کنترل و بهره‌مندی صحیح و مطلوب از امیال و غرایز انسانی و تأمین و تضمین سلامت و پاکی نسل افراد جامعه است.<ref>ر.ك: مجموعه مقالات پوشش و عفاف، دومين نمايشگاه تشخص و منزلت زن در نظام اسلامي</ref> اسلام حجاب را واجب کرده تا رغبت جوانان به ازدواج و تشکیل خانواده بیشتر و کانون خانواده مستحکم‌تر شود.<ref>[https://orumiyeh.iqna.ir/fa/news/4070903/%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B9-%D8%AA%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%BA%D8%A7%D8%AA-%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF تبیین موضوع حجاب مانع تبلیغات فریبنده دشمنان می‌شود]</ref> حجاب، باعث اختصاص یافتن التذاذهای جنسی به محیط خانواده و در کادر ازدواج مشروع است. اختصاص مذکور، باعث پیوند و اتصال قوی‌تر زن و شوهر و استحکام بیش‌تر کانون خانواده می‌گردد.<ref>حداد عادل، ص ۶۹-۷۰.</ref>


در بعدی دیگر، نقش حجاب در افزایش هوش معنوی یک موضوع کاملاً علمی است. هوش معنوی مجموعه‌ای از توانایی‌های معنوی است که به ما قدرت انطباق پذیری، حل مسئله و تا‌ب‌آوری می‌دهد. همچنین حجاب تأثیر مهمی بر کاهش استرس دارد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3827640/%D8%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%A8%D8%A7-%D9%81%D8%B7%D8%B1%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA دوری از حجاب، جنگ با فطرت است]</ref> از دیگر دلایل عقلی حجاب، مسئله آزادی فکر است. از آنجا که یکی از ویژگی‌های شخصیتی زنان، توجه به ظاهر و آراستگی خود است، نبود پوشش مناسب موجب ایجاد مشغولیت ذهنی برای آنان می‌شود. از طرفی برهنگی تأثیر بسیاری در تحریک شهوت داشته و مسلم است که وقتی افراد درگیر شهوت خود باشند، دچار مشغولیت فکر شده و از آزادی فکر جهت نیل به اهداف علمی و انسانی بازمی‌مانند.<ref>«دلایل عقلی و نقلی حجاب اسلامی/ حجاب بخشی از هویت ملی ما است»</ref>
در بعدی دیگر، نقش حجاب در افزایش هوش معنوی یک موضوع کاملاً علمی است. هوش معنوی مجموعه‌ای از توانایی‌های معنوی است که به ما قدرت انطباق پذیری، حل مسئله و تا‌ب‌آوری می‌دهد. همچنین حجاب تأثیر مهمی بر کاهش استرس دارد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3827640/%D8%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%A8%D8%A7-%D9%81%D8%B7%D8%B1%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA دوری از حجاب، جنگ با فطرت است]</ref> از دیگر دلایل عقلی حجاب، مسئله آزادی فکر است. از آنجا که یکی از ویژگی‌های شخصیتی زنان، توجه به ظاهر و آراستگی خود است، نبود پوشش مناسب موجب ایجاد مشغولیت ذهنی برای آنان می‌شود. از طرفی برهنگی تأثیر بسیاری در تحریک شهوت داشته و مسلم است که وقتی افراد درگیر شهوت خود باشند، دچار مشغولیت فکر شده و از آزادی فکر جهت نیل به اهداف علمی و انسانی بازمی‌مانند.<ref>«دلایل عقلی و نقلی حجاب اسلامی/ حجاب بخشی از هویت ملی ما است»</ref>
۴٬۸۳۱

ویرایش