روایت تفسیری: تفاوت میان نسخه‌ها

یکی از کارکردهای روایات تفسیری، دستیابی به معنایی واژه است که  به نحوی در تفسیر آیه به صورت مستقیم یا غیر مستقیم بیان شده است. <ref>[https://iqna.ir/fa/news/4143343/%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%85%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA . تأیید برداشت‌های اجتهادی از قرآن مهم‌ترین کارکرد روایات تفسیری است؛ مبنای اعتبارسنجی روایات تفسیری و روش استناد به آن؛ روایات تفسیری؛ گنجینه‌ای در مفردشناسی روشمند آیات]</ref><ref>[http://pajoohe.ir/%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D9%87%D9%85-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86__a-30293.aspx .دانشنامه پژوهه؛ دانشنامه حوزه؛ بررسی حجیت نسبی روایات تفسیری در «پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی»؛ آیت‌الله خویی کدام روایت را در تعارض با قرآن می‌دانست؟دو اشکال اساسی در تفاسیر روایی/ ماهیت تفسیر قرآن، استنباط مراد خداوند از آیات است]</ref><ref>[https://iqna.ir/fa/news/1918858/%D9%85%D9%8A%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87%E2%80%8C-%D8%A7%D9%8A%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D9%83%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF . ميرزاجواد تهرانی در گستره روايات تفسيری توسعه‌ ايجاد كرده بود]</ref> نمونه‌هایی از روایات تفسیری مربوط به شرح واژگان قرآنی را می توان در ترجمه واژه «الابصار»<ref>. لَا تُدْرِكُهُ الْأَبْصَارُ وَهُوَ يُدْرِكُ الْأَبْصَارَ وَهُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ؛ « لا تُدْرِكُهُ الْأَبْصارُ وَ هُوَ يُدْرِكُ الْأَبْصارَ وَ هُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ؛ «چشمها او را درنمى‏يابند و اوست كه ديدگان را درمى‏يابد، و او لطيفِ آگاه است» (انعام/103)</ref> جویا شد که با توجه به اینکه فخر رازی ذیل آیه من ابصر لنفسه<ref>. قَدْ جاءَكُمْ بَصائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ عَمِيَ فَعَلَيْها وَ ما أَنَا عَلَيْكُمْ بِحَفِيظٍ؛ «به راستى رهنمودهايى از جانب پروردگارتان براى شما آمده است. پس هر كه به ديده بصيرت بنگرد به سود خود او، و هر كس از سر بصيرت ننگرد به زيان خود اوست، و من بر شما نگهبان نيستم» (انعام/104).</ref>، مراد از ابصار را علم می‌داند. از این رو، واژه بصر در هر دو معنای دیدن و علم به کار رفته است. نمونه دیگر، واژه یظنون<ref>. الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلَاقُو رَبِّهِمْ وَأَنَّهُمْ إِلَيْهِ رَاجِعُونَ؛ « همان كسانى كه مى‏دانند با پروردگار خود ديدار خواهند كرد؛ و به سوى او باز خواهند گشت». (بقره/46)</ref> است که در روایتی از امام علی(ع)، ظن در دو معنای گمان و یقین به کار رفته است که در آیه مورد منظور، به معنای یقین است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3898118/%D9%85%D8%A8%D9%86%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%AC%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%A2%D9%86<nowiki> . مبنای اعتبارسنجی روایات تفسیری و روش استناد به آن؛ بررسی روایات تفسیری براساس گونه شناسی روایات نورالثقلین/ تبیین حجیت نسبی روایات؛ سه دسته آیات قرآن از لحاظ تفسیرپذیری/ دلایل توجه کم تبیان به روایات؛ انکار روایات تفسیری جفا به ائمه(ع) است/ حوزه باید در تفسیر و عقاید متحول شود ]</nowiki></ref>