استجابت دعا: تفاوت میان نسخه‌ها

'''استجابت دعا'''؛ پذیرش درخواست بندگان از جانب خدا. بنابر آیات و روایات، اجابت دعا منوط به تحقق شرایط و رفع برخی موانع است. دعا کردن در زمان ها و مکان های مخصوص، امری موثر در استجابت دعاست. همه موارد اجابت دعا را نباید نشانه ای از رحمت خدا دانست بلکه گاه بنا به سنت استدراج دعای برخی مستجاب می شود تا با فراموشی خدا زمینه تشدید بیشتر عذاب آنها در آخرت فراهم شود.  

3. حضور قلب: در اصول کافی روایتی نقل شده است که معصوم(ع) می فرماید: دعايي که با بي توجهي و بدون حضور قلب باشد خداوند مستجاب نمي کند.<ref>. كافي، ج 2: ص 473.</ref> 4. توسل به اهل بيت(ع): یکی از برترین راه های استجابت دعا در بیان روایات توسل به ائمه اطهار است. حتي امام صادق(ع) نیز هنگامی که اصرار بر استجابت دعایی داشتند متوسل به «خمسه طيبه» می شدند.<ref>. وسائل الشیعه، ج 7: ص 98.</ref> 5. تکرار و پافشاري در دعا: از امام باقر(ع) نقل شده هيچ بنده اي در حاجت خود اصرار و پافشاري نمي کند مگر اينکه خداوند دعاي او را مستجاب مي کند.<ref>. وسائل الشيعه، ج 7: ص 55.</ref> 6. صلوات: يکي ديگر از امور مؤثر صلوات بر پيامبر(ص) و اهل بيت(ع) او، قبل، وسط، و بعد از دعاهاست<ref>[https://qom.iqna.ir/fa/news/3732801/%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%AA-%D8%AF%D8%B9%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%E2%80%8E%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87 . عوامل استجابت دعا در کلام نویسنده الهی‎نامه.]</ref> چرا که فرمودند: خداوند کريم تر است از آن که قبل و بعد دعا را مستجاب کند ولي خود آن را مستجاب نکند.<ref>. كافي، ج 2: ص 494.</ref> 7. دل شکستگي و گريه در موقع دعا: امام صادق(ع) فرمود: هرگاه، اشک چشمت جاري شد و بدنت لرزيد پس آگاه باش که در آن موقع حاجتت برآورده شده است.<ref>. وسائل الشیعه، ج 7: ص 73.</ref> 8. بلندکردن دست ها به هنگام دعا: چنانچه سنت رسول خدا(ص) هم بوده است و حکايت شده خداوند متعال به حضرت موسي(ع) چنين سفارش مي کند: اي موسي ذليلانه دست هايت را به سوي من بلند کن همانطور که بنده ها در برابر مولاي خود انجام مي دهند که هرکس چنين کرد حتماً مورد رحم من قرار مي گيرد.<ref>. وسائل الشيعه، ج 7 : ص 113.</ref> 9. دعا در جمع مؤمنين: از امام صادق(ع) نقل شده: هيچ جماعت چهل نفري نيستند که دعا کنند مگر اينکه خداوند دعايشان را مستجاب مي کند.<ref>. كافي، ج 2: ص 487.</ref> 10. دعا براي ديگران: در روايات فراواني نقل شده که دعاي به ديگران از جمله دعاهايي است که خداوند وعده استجابت آن را داده<ref>. كافي، ج 2: ص 509.</ref> و چندين برابر آن دعا را در حق خود دعا کننده مستجاب مي کند.<ref>. كافي، ج 2: ص 508.</ref> 11. استغفار و اقرار به گناه: يکي از مسائلي که در استجابت دعا مؤثر است طلب بخشش از خداوند و اقرار به گناهان مي باشد.<ref>. بحارالانوار، ج 22: ص 318.</ref> 12. ستايش خداوند: یکی از آداب دعا آن است که قبل از دعا و طلب حاجت، شکر نعمت هاي الهي را بجا آوريم و به خاطر نعمت هايي که خداوند به ما داده از او تشکر کنيم. به همین مناسبت از امام صادق(ع) روايت شده: هرکس ده مرتبه «يا الله » و «يا رب» بگويد به او لبيک گفته مي شود و از حاجت او مي پرسند.<ref>. وسائل الشيعه، ج 7: ص 85.</ref>

در آداب دعا، زمان و مکان مناسب از عوامل تسریع در اجابت دعاست.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3645370/%D8%B1%D8%A7%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%AA-%D8%AF%D8%B9%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%B9-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86 . راهکاری برای استجابت دعا در سریع ترین زمان!]</ref> این تسریع بیشتر به سبب وجود حس معنوی قوی و همچنین توجه ویژه خداوند متعال به این شرایط است<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/3815456/%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%AA-%D8%AF%D8%B9%D8%A7 . عوامل استجابت دعا.]</ref> و گرنه در هر شرایطی که انسان اتصال خوبی با خدا برقرار نماید<ref>[https://khorasan.iqna.ir/fa/news/3900292/%D8%AA%D8%A3%D8%AB%DB%8C%D8%B1-%D8%AF%D8%B9%D8%A7-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D8%A7%D8%AF-%D8%B1%D9%88%D8%AD%DB%8C-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AF-%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B9-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%AA-%D8%AF%D8%B9%D8%A7-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF . تأثیر دعا بر ابعاد روحی و روانی افراد / مواردی که مانع استجابت دعا می‌شوند.]</ref> و از مادیات جدا شود<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1913837/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D8%AE%D8%AF%D8%A7-%D9%88-%D8%AE%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%DA%AF%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D9%88-%D9%85%D8%A4%D9%84%D9%81%D9%87-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%AA-%D8%AF%D8%B9%D8%A7-%D8%A7%D8%B3%D8%AA . شناخت خدا و خوش‌گمانی دو مؤلفه قرآنی در استجابت دعا است.]</ref> دعا به اجابت نزدیک می شود. در بیان روایات روزها و لحظه هایی مانند شب قدر، نیمه شعبان، ۲۷ رجب، عید فطر، روز عرفه، عید قربان، روز اول محرم، ، شب جمعه، هنگام سحر و اذان، بین‌الطلوعین، قبل از غروب، در نماز وتر، هنگام نزول باران، هنگام قرائت قرآن، موقع ريخته شدن خون شهيد، پس از نمازهای واجب، لحظه دیدن کعبه و ماه‌های خاصی مانند ماه رجب، ماه شعبان و ماه رمضان<ref>. کافی، ج۲: ص۴۷۷-۴۷۸، ۵۲۲-۵۲۵؛ ج۳: ص۴۱۴، ۴۱۶؛ ج۴: ص۶۷، ۱۵۵؛ امالی: ص۶۷۱، ۳۵۴، ۷۰۱؛ سنن، ج۵: ص۲۲۳.</ref> به عنوان بهترین زمان استجابت دعا معرفی شده اند. در کنار آن مکان ها و موقعیت هایی چون شهر مکه، مسجد الحرام، کعبه، کنار حجر الاسود، رکن یمانی و حجر اسماعیل، در صحرای عرفات، اطراف قبر پیامبر اسلام(ص)، روضة النبی، حرم امامان شیعه به‌ویژه تحت قبه امام حسین(ع)،<ref>. عدة الداعی و نجاح الساعی، ص ۵۷.</ref> مسجد سهله و کوفه،<ref>. کافی، ج۴: ص۴۰۹، ۴۱۱، ۵۳۰-۵۳۲، ۵۵۱.</ref> حرم امامزاده‌ها و بزرگان دین، کنار قبر والدین نیز بعنوان نزدیکترین مکان هایی که به استجابت نزدیک است معرفی شده اند.

گاه استجابت دعا نه تنها نشانه ای از قرب الهی نیست بلکه دلیلی بر دور شدن فرد از رحمت خداست. به این دست از استجابت ها در اصطلاح استدراج گفته می شود. برآورده شدن دعای شیطان (ص/ 79-80)، اجابت دعای دنیاطلبان (بقره/ 200 ) و اجابت دعاى دشمنانی که از روی لجبازى و استهزاء و تمسخر دعا می کنند(ص/ 16؛ ملک/ 25 ) در این دسته جای می گیرد.