مسخ: تفاوت میان نسخه‌ها

مسخ: تبدیل شدن صورت انسانی به صورت حیوانی بر اثر عذاب الهی. واژه مسخ یکبار در قرآن (آیه 67 سوره یس) به کار رفته است و محتوای آن چندین بار در آیات مختلف اشاره شده است. مسخ ممکن است به دو صورت صوری و باطنی اتفاق بیفتد. غفلت و خودفراموشی انسان در دنیا نیز به نوعی مسخ محسوب می شود که انسان حقیقت انسانی خود را از دست بدهد و به حیوان تنزل یابد.  

مسخ در لغت به معنای بدترکردن یا تبدیل صورت کسی به صورتی زشت‌تر است. مسخ در اصطلاح فلسفی از اقسام تناسخ است و در اصطلاح قرآن کریم به تبدیل شدن ظاهر انسان براثر گناهان به ظاهري جانورآسا و زشت مانند خوک و میمون گفته می شود<ref>[https://wikijoo.ir/index.php?title=%D9%85%D8%B3%D8%AE .ویکیجو]</ref>. در اصطلاح عرفا، مسخ عبارت از مسخ دل‌های افرادی است که از درگاه حق رانده شده‌اند. به گونه ای که در آغاز دلهاشان رو به سوی خداوند بوده، اما پس از آن از خداوند برگشته و افسار دل به هوای نفس سپرده اند<ref>[https://fa.wikipasokh.com/view/%D9%85%D8%B3%D8%AE_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 .ویکی پاسخ]</ref>. عذاب مسخ یکی از سنت‌های مؤاخذه الاهی است که در پی انحرافات اعتقادی و اخلاقی گریبانگیر فرد یا گروهی خاص می‌شود<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3929351/%D8%A7%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%D8%AC%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84-%D8%A8%D8%B1%D8%B2%D8%AE%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B5%D9%84%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%DB%8C-%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C .امکان‌سنجی استکمال برزخی نفس در فصلنامه «انسان‌پژوهی دینی»

در تناسخ، روح پس از جدایی از بدن خویش، به (جنین ) یا بدن دیگر تعلق می گیرد، ولی در مسخ روح از بدن جدا نمی شود، بلکه تنها شکل و صورت بدن تغییر می کند، به عبارت دیگر، نفس انسان تبهکار از مقام انسانی به مقام حیوانی تنزل نمی کند. چه، اگر چنین بود، انسانهای مسخ شده رنج و کیفر خویش را ادراک نمی کردند، در حالیکه قران مسخ را به عنوان (نکال) و عقوبت افراد گنهکار تعریف می کند<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/3048/%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D9%88-%D9%85%D8%B3%D8%AE?SearchText=%D9%85%D8%B3%D8%AE -دانشنامه حوزه

مسخ ملکی که به آن مسخ ظاهری نیز گفته می شود مختص قوم بنی‌اسرائیل بوده و به سبب نافرمانی از امر تحریم صید و به‌کاربردن حیله به  بوزینه تبدیل شدند<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3929351/%D8%A7%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%D8%AC%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84-%D8%A8%D8%B1%D8%B2%D8%AE%DB%8C-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B5%D9%84%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%DB%8C-%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C .امکان‌سنجی استکمال برزخی نفس در فصلنامه «انسان‌پژوهی دینی»

مسخ ملکوتی یا مسخ معنوی و باطنی این است که شخص با وجود اینکه انسان است، صورت برزخی اش تبدیل به حیوان می‌شود. انسانیت انسان در این مسخ محفوظ است اما باطنش به سبب آلودگی به گناه تغییر می کند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1376297/%D9%85%D8%B3%D8%AE-%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%88%D8%AA%DB%8C-%D8%B9%D8%B0%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D9%86%D8%A7%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D8%AD%D9%81%D8%B8-%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AD%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF .مسخ ملکوتی؛ عذابی برای گناهکاران/ انسان با حفظ هویت انسانی حیوان می‌شود

]</ref> در تفسیر آیه «وَلَوْ نَشَاءُ لَمَسَخْنَاهُمْ عَلَى مَكَانَتِهِمْ فَمَا اسْتَطَاعُوا مُضِيًّا وَلَا يَرْجِعُونَ» به روایتی از امام علی اشاره شده است که می فرماید: موجودات سه دسته‌اند: عده‌ای عقل محض هستند مثل فرشتگان که هیچ خطایی نمی‌کنند، عده‌ای هوس محض مثل حیوانات که دنبال غریزه می‌روند و تکلیف ندارند و عده‌ای ترکیب عقل و هوس هستند. هر کسی که سراغ هوس برود از حیوان پست‌تر است چون عقل را زیر پا گذاشته و اگر کسی سراغ عقل برود از فرشته بالاتر است». کسانی که عقل را زیر پا می‌گذارند باطن خود را مسخ می‌کنند و خودشان چشم بصریتشان را می‌بندند<ref>[https://zanjan.iqna.ir/fa/news/3970537/%DA%86%D9%87-%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D9%86-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D8%B1%D8%A7-%D9%85%D8%B3%D8%AE-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF .-چه کسانی باطن خود را مسخ می‌کنند؟

شهادت در قرآن دو قسم است یا شهادت عملی است و یا شهادت قولی است. شهادتی که مربوط به دست و پاست همان شهادت قولی است که خداوند آنها را به حرف در می‌آورد «وَقَالُوا لِجُلُودِهِمْ لِمَ شَهِدْتُمْ عَلَیْنَا قَالُوا أَنْطَقَنَا اللَّهُ الَّذِی أَنْطَقَ کُلَّ شَیْءٍ<ref>فصلت/21.</ref>؛ و آنان به پوست خود مى‌گویند: چرا بر ضدّ ما گواهى دادید؟ مى‌گویند: همان خدایى که همه چیز را ناطق ساخته ما را به سخن درآورده است،». شهادت عملی بنابر آنچه از  شیخ طوسی و زمخشری  در ذیل آیه ۱۸ سوره نباء بیان شده است که «یَوْمَ یُنْفَخُ فِی الصُّورِ فَتَأْتُونَ أَفْوَاجًا» عده‌ای به صورت حیوان در می‌آیند آن روز دیگر شهادت، شهادت عملی است. اگر کسی به صورت گرگ در آمده، دیگر نیازی نیست که درندگی خود را به زبان بیاورد تمام دست، پا، مو و همه بدن او شهادت به درندگی می دهد<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1368340/%D9%82%D9%84%D8%A8%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%B8%D8%B1%D9%81-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D9%87%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%84%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B4%DB%8C-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF .-قلبی که ظرف قرآن باشد در دوران کهنسالی گرفتار فراموشی نمی‌شود