عزیر
عزیر؛ از پیامبران نامبرده شده در قرآن.
شناسه اسمی عزیر
الف) نام عزیر
نام عزیر فقط یک بار در قرآن آمده است. عزير هـمـان عزرا يـا اسرارس است که در عبری عزرا خوانده میشود و چون عزیر سبب احیای تورات شده، یهود به او لقب «ابن الله» داده اند.
ب) مدت عمر
امام باقر می فرماید: عزیر در سی سالگی از دنیا رفت و صد سال به مردگان پیوست و سپس زنده شد. بیست سال دیگر با برادرش زندگی کرد و سپس با هم مردند. بنابراین عزیر پنجاه سال و برادرش عزره ۱۵۰ سال عمر کرد.
شناسه خدماتی
یکی از کارهای بارز عزیر این بود که چون بخت النصر تمام تورات ها را سوزاند او تمام را از حفظ نوشت از این جهت به او سوفر (کاتب) گویند.
شناسه فکری و عقیدتی عزیر
وقتی عزیر به قصد سفر از خانه بیرون آمد به یک آبادی رسید. اهل آنجا در هم ریخته و نابود شده و استخوانهای آنان پوسیده بود. در این هنگام به فکر معاد و زنده شدن مردگان افتاد و با خود گفت: «أَنّي يُحيِي هذِه‌ِ اللّه‌ُ بَعدَ مَوتِها» چگونه خداوند اینها را پس از مرگ زنده می کند. (بقره/۲۵۹) او این سخن را از روی انکار نگفت بلکه از روی تعجب گفت ناگهان خداوند جان او را گرفت و جزو مردگان در آمد. پس از صد سال که زنده شد، فرشته ای از او پرسید چقدر در خواب بودی؟ او گفت یک روز یا کمتر. فرشته گفت: تو صد سال در اینجا بودی اکنون به غذا و آشامیدنی خود بنگر که چگونه به فرمان خدا در طول این مدت هیچ آسیبی ندیده ولی برای اینکه بدانی صد سال از مرگت گذشته به الاغ سواری خود نگاه کن که چگونه متلاشی و پراکنده شده. اکنون ببین که چگونه اجزای پراکنده آن را جمع و سپس زنده می کنیم، عزیر هنگامی که منظره زنده شدن (الاغ) را دید، گفت: ... أَعْلَمُ أن اللهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ؛ میدانم که خداوند بر هر کاری تواناست». (بقره: ۲۵۹)
شناسه تبلیغی عزیر
عزیر یکی از انبیای بنی اسرائیل بوده است و هنگامی که به چهل سالگی رسید، خداوند او را به نبوت رسانید.
سیره تبلیغی عزیر
عزیر همواره در تمام شئون زندگی مردم را به احکام شریعت موسی ارشاد و هدایت میکرد و به ویژه در ایجاد فضایل اخلاقی و معاشرت اجتماعی نقش زیادی داشته است.
شناسه خانوادگی عزیز
نام پدر حضرت عزیر، شرحیا و نام برادر او عزره است که با عزیر دو قلو بودند.
شناسه حکومتی عزیر
در زمان عزیر حکومت و زمامداری به دست بخت النصر بوده است. وقتی عزیر پس از مرگ صد ساله به سوی بنی اسرائیل بازگشت، با تورات سوخته شده به دست بخت النصر روبه رو شد. طبرسی می گوید: بخت النصر همان کسی است که بر پادشاه بابل چیره گشت. وی از بازماندگان سپاه نمرود بوده است. او زنازاده ای بود که بیت المقدس را خراب کرد و تورات را سوزانید و دستور داد مردارها را داخل بیت المقدس اندازند. او به خاطر خون به ناحق ریخته شده یحیی هفتاد هزار نفر را گردن زد. همچنین گفته شده او دانیال پیغمبر را به همراه شیری در چاه انداخته بود و.... سپس به دست فرزند خوانده اش که خود او را بزرگ کرده بود کشته شد. با کشته شدن بخت النصر، آرامش به بنی اسرائیل بازگشت.
منابع
این مدخل برگرفته از کتاب اشخاص و گروه ها در قرآن است و مقاله آن هنوز به طور کامل تدوین نیافته است.