داوود

داوود؛ از پیامبران نامبرده شده در قرآن.

شناسه اسمی حضرت داوود

الف) نام داوود

حضرت داوود از پیامبران بنی اسرائیل است که علاوه بر قدرت معنوی و سمت نبوت دارای حکومت گسترده نیز بوده است. (بقره/۲۵۱) نام او پانزده بار در قرآن ذکر شده و داستان زندگی و دعوتش در حدود دوازده آیه آمده است.

ب) زمان و محل ولادت و وفات

ولادت: آن حضرت ۴۳۳۳ سال بعد از هبوط آدم در بیت اللحم به دنیا آمد.

وفات: داوود ۴۴۰۳ سال بعد از هبوط آدم فوت کرد. جسد آن حضرت را در «بیت المقدس» در قریه داود دفن کردند. مدت عمر او صد سال بود که حدود چهل سال از آن را به سلطنت و حکومت مشغول بوده است.

شناسه جسمی و ظاهری داوود

حضرت داوود، دارای قدی تقریباً کوتاه با موهای کم و سرخ رنگ بودند همچنین آورده اند که او صدای بسیار زیبایی داشته به طوری که وقتی با خدا مناجات می کرده پرندگان به سوی او می آمدند و حیوانات وحشی گردن می کشیدند تا صدای او را بشنوند. حضرت علی در یکی از خطبه هایش درباره او می فرماید او صاحب «مزامیر» صدای خوش و خواننده بهشت است.

شناسه شغلی و خدماتی داوود

اول کسی که زره ساخت داوود بود. قبل از او صفحه های آهن را به خود می بستند و به دلیل سنگینی نمیتوانستند بجنگند. خداوند آهن را مانند شمع در دستان آن حضرت نرم کرد به طوری که بتواند به راحتی از آن زره بسازد. همچنین حضرت علی می فرماید: «حضرت داوود زنبیل هایی دستباف از لیف خرما میساخت و با بهای آن نان جو می خرید و مصرف می کرد.

حضرت داود در قبل و حین حکومت برای رفع نیازهای مردم و معاش خانواده همواره مشغول فعالیتهای فنی، هنری و صنعتی بوده است. از این رو او را اسوه کار و تلاش و صنعت میدانند. از خدمات ارزنده آن حضرت اینکه «بیت المقدس» را بنا کرد.

شناسه رفتاری و روانی داوود

الف) صبر و استقامت

رعایت این فضیلت اخلاقی در حضرت داود به قدری بود که خداوند به پیامبر اسلام سفارش کردند که در برابر گزند مخالفان و بدخواهان مانند داوود صبر و مقاومت داشته باشند « اصْبِرْ عَلَى مَا يَقُولُونَ وَاذْكُرْ عَبْدَنَا دَاوُودَ ذَا الْأَيْدِ إِنَّهُ أَوَّابٌ» در برابر آنچه میگویند صبر کن و داوود، بنده ما را که دارای امکانات متعدد بود به یاد آور؛ آری، او بسیار بازگشت کننده به سوی خدا بوده. (ص/۱۷)

ب) نظم و وقت شناسی

در حکومت داوود نظم و انضباط جایگاه مهمی داشت. داوود روزهای خود را چهار قسمت کرده بود. روزی برای خانواده اش، روزی برای عبادت، روزی برای رسیدگی به امور مسلمانان و یک روز را برای رسیدگی به کارهای بنی اسرائیل اختصاص داده بود.

ج) شجاعت در راه خدا

حضرت داوود جنگجویی شجاع و با صلابت بود. او هرگز از صحنه نبرد نگریخت و با دشمن سازش نکرد. داوود یکی از سربازان سپاه طالوت در نبرد با «جالوت» جبار زمانه اش بود که به خوبی با آنان جنگید تا سرانجام جالوت را به هلاکت رساند. (بقره/ ۲۵۱ و ۲۵۲)

د) ساده زیستی

با اینکه داوود دارای حکومت و امکانات وسیع بود، همواره ساده زندگی میکرد و حاضر نمیشد از اموال عمومی استفاده کند، بلکه تنها از حاصل دسترنج خود با زره بافی زنبیل بافی استفاده میکرد. قرآن در این باره می فرماید: «أَنْ اعْمَلْ سَابِغَاتٍ وَقَدَّرْ فِي السَّرْدِ وَاعْمَلُوا صَالِحًا...» و به او گفتیم، زره های کامل و فراخ بساز و حلقه ها را به اندازه متناسب کن و عمل صالح به جا آورید.... (سبا/۱) سابغات به معنای زره هاست و مفرد أن سبغه به معنی «زره» است و از «و قدر في السرد» منظور بافتن زره است.

شناسه فکری و عقیدتی داوود

حضرت داوود همواره و در همه حال به خدا توجه داشت و در حال تسبیح و عبادت بود؛ چرا که معتقد بود بازگشت همه به سوی اوست، به همین دلیل خداوند او را «اواب» نامیده چون آن کاری را بدون رجوع إلى الله انجام نمی دادند. (ص/۱۷)

شناسه تبلیغی داوود

حضرت داوود از سوی خداوند به پیامبری برگزیده و دارای مقام نبوت شد. (انعام/۸۹)

الف) صحف حضرت داوود

کتاب آسمانی حضرت داوود «زبور» نام دارد که آن را «مزامیر» داوود می گفتند. این کتاب شامل حمد و ثنای پروردگار و خالی از هرگونه امر و نهی و دستور الهی است. از امام صادق نقل شده که «زبور» حضرت داود در شب هجدهم رمضان نازل شده است.

ب) قضاوت و داوری عادلانه

حضرت داوود در میان مردم قضاوت میکرد و با داوری عادلانه درصدد گرفتن حقوق مظلومان بوده است. از جمله رسیدگی به شکایت دو نفر که از داوود خواستند تا داوری آنان را به عهده بگیرد، گفتند: «فَاحْكُمْ بَيْنَنَا بِالْحَقِّ وَلَا تُشْطِطْ وَاهْدِنَا إِلَى سَوَاءِ الصِّرَاطِ»: اکنون در میان ما به حق داوری کن و ستم روا مدار و ما را به راه راست هدایت کن(ص/22) انشطط به معنای «جور» است و منظور آنها این بوده که بین ما به حق حکم کن و در قضاوت خود جور مکن و ما را به راه وسط راهنمایی کن. در جای دیگری، قرآن در این باره می فرماید: «وَآتَيْنَاهُ الْحِكْمَةَ وَفَصْلَ الْخِطَابِ» (هم) دانش به او دادیم و (هم) داوری عادلانه». (ص/۲۰) کلمه «حکمت» به معنای حکم است و منظور از آن معارف حقی است که به انسان سود میبخشد و او را به کمال می رساند. «فصل الخطاب» به معنای آن است که انسان قدرت تجزیه و تحلیل یک کلام را داشته باشد و بتواند حق را از باطلش جدا کند. بنابراین داود دارای منطقی نیرومند و گفتاری مؤثر بوده و قدرت

داوری کردن به او ارزانی شده بود.

ج) پند و اندرز

حضرت داوود به دلیل دانش فراوان همواره مردم را نصحیت می کرد. گاهی بخشهایی از زبور را میخواند و گاهی خود به ارشاد و نصیحت آنان می پرداخت. وی می گفت بر عاقل و دانشمند است که روزگار خویش را خوب شناخته، با آمادگی به سوی امور خویش رود و نگهبان زبان خود باشد و در جای دیگری خطاب به فرزندش سلیمان می فرماید ای پسرم از خنده بسیار پرهیز کن زیرا بنده را در قیامت حقیر می گرداند. ای فرزندم بر تو باد سکوت طولانی مگر بر گفتار نیکو، چرا که یک بار پشیمانی بر سکوت طولانی بهتر از بارها پشیمانی بر سخن بسیار است. ای پسرم، اگر سخن گفتن نقره باشد، سکوت از طلاست.

شناسه خانوادگی داوود

الف) نسب داوود

حضرت داوود از نواده های یعقوب است و با نه واسطه به یکی از فرزندان یعقوب می رسد. نسب او را چنین ذکر کرده اند: «داوود پسر «ایسی»، پسر «خوند»، پسر «باعو»، پسر «ستلمون»، پسر «نحشون»، پسر «عمی نادب» پسر «رام»، پسر حضرون» پسر «فارس»، پسر «یعقوب»، پسر «اسحاق» ، پسر «ابراهیم».

نام پدر داوود را علاوه بر ایسی برخی «ایسا» نیز گفته اند.

ب) نام فرزندان داوود

حضرت داوود ۱۹ پسر داشت که از میان آنها حضرت سلیمان به پیامبری مبعوث شد.

شناسه حکومتی داوود

زمانی که «اسموئیل» از سوی خداوند به پیامبری بنی اسرائیل برگزیده شده بود، مردم به او گفتند از خدا بخواه تا برای ما پادشاهی بگمارد که به اذن خدا باشد و به ریاست او با مردم فلسطین جنگ کنیم. خداوند طالوت را به پادشاهی آنان برانگیخت تا با رهبر فلسطینیان که «جالوت» نام داشت مبارزه کند. طالوت که نام او «شائول» بود، فردی بلند قامت، تنومند. خوش اندام و نیرومند بود ولی شهرتی نداشت و با پدرش در روستا زندگی می کرد و به کار کشاورزی مشغول بود. «اسموئیل» پیامبر به «طالوت» گفت: خداوند از من خواسته تا تو را پادشاه بنی اسرائیل گردانم تا از عمالیق انتقام بگیری هنگامی که ستاره پرستان زمان طالوت آماده جنگ شدند، «جالوت» پادشاه آنان بود و به او غلیاث میگفتند و فرماندهی را به عهده داشت. او فردی را برای مبارزه با خود طلبید. داوود به عنوان جوان ناشناس در میان لشکر بنی اسرائیل شروع به جنگ با جالوت کرد و او را به هلاکت رساند. بعد از این رویداد، فرماندهی سپاهیان بنی اسرائیل به داوود واگذار شد و سرانجام بعد از مرگ «طالوت» (شائول) از سوی بنی اسرائیل به پادشاهی برگزیده شد و حکومت را در دست گرفت.

منابع

این مدخل برگرفته از کتاب اشخاص و گروه ها در قرآن است و مقاله آن هنوز به طور کامل تدوین نیافته است.