تجارت
تجارت؛ به قراردادها و معاملات بازرگانی گفته می شودکه افراد با توجه به آن به انتقال کالا و خدمات می پردازند و در قبال این داد و ستد، سود دریافت می کند. رضايت فروشنده و مشتری، نوشتن معامله، جلوگیری از کم فروشی، درنظر گرفتن منفعت طرفین، وجود شاهد عادل در معامله از جمله قواعدی است كه قرآن برای تجارت در نظر می‌گيرد.
تجارت در قرآن
تجارت یا بازرگانی به معناى خرید و فروش، داد و ستد، معامله‌کردن[۱] است که به قصد دستیابی به سود انجام می گیرد.[۲] در این معاملات و دادو ستدها، كالا در ازای پول، کالا و خدمات[۳] انتقال می-یابد.[۴] برای این معاملات و دادوستدها، ویژگی هایی همانند سودرسانی و ایجاد رفاه عمومی،[۵] عدم خسارت و ویرانی[۶] و کنار گذاشتن موقت تجارت به هنگام نماز[۷] بیان شده است.[۸]
قواعد تجارت در قرآن
تجارت در آموزه‌های قرآنی قواعدی دارد که در فعاليت‌های اقتصادی خرد و كلان به کار گرفته می-شود.[۹] یکی از این قواعد، داشتن رضایت فروشنده و خریدار[۱۰] است. رضایت طرفین به این معنا است که ابتدا، فروشنده رضایت خود را نسبت به فروش کالای خود به قیمت مذکور اعلام می کند و سپس، خریدار بلافاصله رضایت و تعهد خود را نسبت به پرداخت کالا یا مبلغ ابزار می-دارد.[۱۱] یکی دیگر از قواعد تجارت، انجام ندادن کم فروشی[۱۲]در معاملات است؛ زیرا كم‌فروشی[۱۳] نوعی تقلب در معامله و فريب مردم در ترازو است و مجازاتی برای کم فروشان در پی دارد.[۱۴] يكی ديگر از قوانين تجارت، مكتوب بودن قراردادها است. البته، همراه با نوشتن معامله، دو نفر انسان عادل[۱۵] هم به عنوان شاهد بر اين معامله نظارت می كنند تا مشتری و خريدار ضرر نكنند.
منابع
ارجاعات
- ↑ . امامت پدیا.
- ↑ . دائرةالمعارف قرآن کریم.
- ↑ . «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلَى تِجَارَةٍ تُنْجِيكُمْ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ. تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِكُمْ وَأَنْفُسِكُمْ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ؛ اى كسانى كه ايمان آوردهايد، آيا شما را بر تجارتى راه نمايم كه شما را از عذابى دردناك مىرهاند؟ به خدا و فرستاده او بگرويد و در راه خدا با مال و جانتان جهاد كنيد. اين [گذشت و فداكارى] اگر بدانيد، براى شما بهتر است» (صف/11-10).
- ↑ . لزوم فراگيری دانش تجارت در كسب و كار از منظر فقهی؛ دائرةالمعارف قرآن کریم.
- ↑ . تجارت بر پايه فضيلت در دين اسلام پسنديده است؛ انفاق به تعبیر قرآن، تجارت کسادناپذیر است
- ↑ . «إِنَّ الَّذِينَ يَتْلُونَ کِتَابَ اللَّهِ وَ أَقَامُوا الصَّلاَةَ وَ أَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرّاً وَ عَلاَنِيَةً يَرْجُونَ تِجَارَةً لَنْ تَبُورَ لِيُوَفِّيَهُمْ أُجُورَهُمْ وَ يَزِيدَهُمْ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّهُ غَفُورٌ شَکُورٌ؛ در حقيقت، كسانى كه كتاب خدا را مىخوانند و نماز برپا مىدارند و از آنچه بديشان روزى دادهايم، نهان و آشكارا انفاق مىكنند، اميد به تجارتى بستهاند كه هرگز زوال نمىپذيرد. تا پاداششان را تمام بديشان عطا كند و از فزونبخشىِ خود در حقّ آنان بيفزايد كه او آمرزنده حقشناس است»(فاطر/30-۲۹)
- ↑ . وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ وَ اللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ؛ «و چون داد و ستد يا سرگرميى ببينند، به سوى آن روىآور مىشوند، و تو را در حالى كه ايستادهاى ترك مىكنند. بگو: «آنچه نزد خداست از سرگرمى و از داد و ستد بهتر است، و خدا بهترين روزىدهندگان است.» (جمعه/11).
- ↑ . قواعد تجارت از منظر قرآن کریم
- ↑ . اخلاق تجارت در نگاه امام علی(ع)
- ↑ . يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَأْكُلُوا أَمْوالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْباطِلِ إِلَّا أَنْ تَكُونَ تِجارَةً عَنْ تَراضٍ مِنْكُمْ وَ لا تَقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ إِنَّ اللَّهَ كانَ بِكُمْ رَحِيماً؛ اى كسانى كه ايمان آوردهايد، اموال همديگر را به ناروا مخوريد؛ مگر آنكه داد و ستدى با تراضى يكديگر، از شما [انجام گرفته] باشد- و خودتان را مكشيد؛ زيرا خدا همواره با شما مهربان است» (نساء/29).
- ↑ . تجارت از دیدگاه اسلام.
- ↑ . تأثیر ارز‌ش‌های اخلاقی - اسلامی بر نحوه کار، تجارت و توزیع درآمد.
- ↑ . وَيْلٌ لِلْمُطَفِّفِينَ؛ الَّذِينَ إِذَا اكْتالُوا عَلَى النَّاسِ يَسْتَوْفُونَ وَ إِذا كالُوهُمْ أَوْ وَزَنُوهُمْ يُخْسِرُونَ؛ واى بر كمفروشان كه چون از مردم پيمانه ستانند، تمام ستانند و چون براى آنان پيمانه يا وزن كنند، به ايشان كم دهند» (مطففین/4-1).
- ↑ . تجارت و اقتصاد اسلامی، موجب پايداری و گسترش جامعه اسلام است؛ لزوم فراگيری دانش تجارت در كسب و كار از منظر فقهی؛ دين اسلام بر رويكرد اخلاق‌مدارانه در تجارت تأكيد دارد؛ تأثیر ارز‌ش‌های اخلاقی - اسلامی بر نحوه کار، تجارت و توزیع درآمد
- ↑ . يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا تَدايَنْتُمْ بِدَيْنٍ إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى فَاكْتُبُوهُ وَ لْيَكْتُبْ بَيْنَكُمْ كاتِبٌ بِالْعَدْلِ؛ «اى كسانى¬كه ايمان آوردهايد، هرگاه به وامى تا سررسيدى معين، با يكديگر معامله كرديد، آن را بنويسيد. و بايد نويسندهاى [صورت معامله را] بر اساس عدالت، ميان شما بنويسد...»(بقره/282)