بازی

از قرآن پدیا

بازی؛ به فعالیت هیجانی و نشاط آور گفته می شودکه کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان با هدف تفریح و سرگرمی به آن مشغول می شوند. بازی کودکانه حضرت یوسف(ع) نمونه ای از بازی های کودکانه است. علاوه بر بازی های کودکانه، نوعی از بازی های حرام همانند قمار و أزلام در قرآن اشاره شده است که توسط بزرگسالان انجام می شود؛ اما امروزه، بازی تنها کارکرد سرگرمی و تفریحی ندارد؛ بلکه جنبه آموزشی دارد. یکی از جنبه های آموزش آن، آموزش قرآن و مفاهیم آن به کودکان است که به وسیله بازی های کودکانه و نرم افزارهای بازی انجام می گیرد.

بازی در اصطلاح

بازی فعالیتی است که با اختیار افراد و به منظور سرگرمی و تفریح و در اوقات فراغت انجام می‌گیرد.[۱] این فعالیت ها، جنب وجوش های لذت‌بخش و مفرحی[۲] است که به طور معمول، توسط کودکان انجام می شود؛ اما بزرگسالان نیز در پاره ای از اوقات به آن مشغول می شوند. در اغلب موارد، اشتغال به بازی می تواند در رشد و پرورش جسمی و روحی مفید و مؤثر واقع شود.[۳]

گونه های بازی در قرآن

بازی در قرآن به دو گونه به کار رفته است. گونه ای از بازی، حلال و برای تفریح[۴] کودکان مناسب دانسته شده است.[۵] البته، به شرطی که آزار و اذیت برای کودک به هراه نداشته باشد. موافقت حضرت یعقوب(ع) با پیشنهاد برادران یوسف[۶] مبنی بر بازی حضرت یوسف(ع) در صحرا[۷] از جمله همین بازی های حلال به شمار می رود. گونه ای دیگر از بازی، بازی های حرام همانند قمار است که خداوند متعال از انجام آن نهی فرموده است. [۸]

قمار آن است که به طور حتم، طرف برنده مالی را از طرف مقابل به دست می آورد و طرف بازنده مالی را در ازای آن از دست می دهد.[۹] علت نهی قرآن از انجام قمار این است که بازی شادکننده ای نیست؛ بلکه تنفر و کینه[۱۰] نیز در میان مردم ایجاد می کند. نوعی دیگر از بازی های قمار در قرآن، أزلام است. أزلام همان قسمت كردن گوشت حيوان به وسيله چوبه هاى تير مخصوص بخت آزمایى است که با شرط بندی ده نفر انجام می-گیرد.[۱۱] این بازی؛ نه تنها منفعتی در پی نداشت؛ بلکه سبب بازنده شدن و متضرر شدن برخی از افراد می شود.[۱۲]

تأثیر بازی در آموزش قرآنی کودکان

امروزه، مربیان قرآنی می توانند با چاشنی بازی، معارف دینی و احکام را به کودکان آموزش داد؛ زیرا بازی برای کودک همه چیز است و کودکان با چاشنی بازی مفاهیم را بهتر می‌آموزند. در واقع، بازی برای کودکان صرفا، برای سرگرم شدن و وقت‌گذرانی نیست؛ بلکه کودکان در قالب بازی می توانند مهارت‌های زندگی را فراگرفته و با محیط پیرامون خود و خصوصیات و ویژگی‌ها آن آشنا می‌شوند.[۱۳] به طور معمول، بازی های قرآنی با استفاده از قصه گویی و شعرخوانی برای کودکان انجام می شود.[۱۴] علاوه بر آموزش قرآن با بازی های کودکانه، نرم افزارهای قرآنی کودکان در این زمینه وجود دارد. نرم افزار«قرآنیا» یکی از بازی های قرآنی است که خواندن و حفظ قرآن کریم را به بچه‌ها آموزش می‌دهد.[۱۵]

منابع

ایکنا

دانشنامه پژوهه

ویکی زندگی

ویکی سبک زندگی

ویکی فقه

ارجاعات

  1. . ویکی سبک زندگی.
  2. . ویکی زندگی.
  3. . دانشنامه پژوهه؛ مراحل شش‌گانه بازی کودکان؛ تقویت تربیت دینی کودکان به واسطه بازی.
  4. .بررسی نقش بازی و سرگرمی‌ در تربيت كودكان فردا در «صراط».
  5. . بازی؛ بهترین قالب برای انتقال مفاهیم دینی به کودکان.
  6. . أَرْسِلْهُ مَعَنا غَداً يَرْتَعْ وَ يَلْعَبْ وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُونَ‏؛ فردا او را با ما بفرست تا [در چمن‏] بگردد و بازى كند، و ما به خوبى نگهبان او خواهيم بود.» (یوسف/12).
  7. . نگاه اسلام به اهمیت بازی برای کودکان؛ تفریح حلال و سالم؛ گامی مؤثر در رشد و شکوفایی استعداد کودکان.
  8. . يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِما إِثْمٌ كَبِيرٌ وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما وَ يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآياتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُون؛ «‏در باره شراب و قمار، از تو مى‏پرسند، بگو: «در آن دو، گناهى بزرك، و سودهايى براى مردم است، و [لى‏] گناهشان از سودشان بزرگتر است.» و از تو مى‏پرسند: «چه چيزى انفاق كنند؟» بگو: «ما زاد [بر نيازمندى خود] را.» اين گونه، خداوند آيات [خود را] براى شما روشن مى‏گرداند، باشد كه در [كار] دنيا و آخرت بينديشيد. (بقره/219).
  9. . ویکی فقه.
  10. . دو تفریح و سرگرمی که زندگی را تباه می کند.
  11. . فعاليت شركت‌های هرمی در ايران با هدف استعماری و ضد دينی اوج گرفته است.
  12. . يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَيْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُون؛‏ «اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد، شراب و قمار و بتها و تيرهاى قرعه پليدند [و] از عمل شيطانند. پس، از آنها دورى گزينيد، باشد كه رستگار شويد» (مائده/90).
  13. . آموزش احکام و معارف دینی با چاشنی بازی.
  14. . بازی؛ ابزار انتقال فرهنگ ایرانی اسلامی در ۳۳۰ خانه کودک تهران.
  15. . همراه بازی کودکان را حافظ قرآن کنید؛ اثرات بازی در تربیت دینی کودک؛ آموزش احکام و معارف دینی با چاشنی بازی.