احتکار

از قرآن پدیا

احتکار؛ به جمع و نگهداری غیرقانونی مال یا دارایی گفته می شودکه به طور معمول، محتکران و تاجران برای سود بیشتر انجام می دهند. این اقدام با اهداف سیاسی یا سود بیشتر به صورت مغرضانه و برای ضربه زدن به نظام اقتصادی و آسیب به مردم فقیر انجام می¬شود. در قرآن کریم نیز احتکار به صورت تجمیع و انبارداری ثروت و اموال مورد نکوهش قرار گرفته شده است.

احتکار در اصطلاح

احتکار به معنای انبار کردن[۱] و تجمیع کالاهای ضروری و مورد نیاز مردم[۲] است که از دسترس مردم و حکومت خارج شده است.[۳] این اقدام در شرایطی انجام می شود که بازار در زمان جنگ اقتصادی و سیاسی، دچار کمبود در کالایا محصولی خاص شده است.[۴] با این اقدام محتکران، جريان توزيع کالا توسط همه يا برخی از فروشندگان به طور موقت کاهش می یابد يا متوقف می-شود.[۵][۶] در چنین حالتی، تقاضاي خريداران[۷][۸] زیاد می شود و وضعیت بازار به حالت بحرانی درمی آید.[۹] در این وضعیت، محتکران محصولات و کالای خود را با قیمتی بالاتر از قیمت اصلی به فروش می رسانند.[۱۰] بنابراین، احتکار در شرایط حادی همانند جنگ و تحریم، بر اقتصاد جامعه حاکم می شود و در این صورت، کالا در بازار محدود می شود و به‌ طور طبیعی، قیمت آن افزایش می‌یابد. البته، به شرطی که افزایش قیمت مطابق با شرایط بازار نباشد.[۱۱]

اهداف احتکار

اهداف محتکران در برهه اول، سودجویی و منفعت طلبی است.[۱۲] برخی از افراد برای دستیابی به سود بیشتر و زیاد شدن اموال و دارایی دست به این کار می زنند.[۱۳] افراد سودجو فکر می‌کنند با ایجاد احتکار و کسب سود، برای خودشان نوعی ایمنی ایجاد می کنند.[۱۴] در این شرایط، تنها مردم عادی دچار خسارت و زیان می شوند که به دلیل در دسترس نبودن اقلام و مایحتاج ضروری زندگی به رنج و مشقت می-افتند.[۱۵] در برهه بعدی، محتکران با اغراض سیاسی دست به احتکار می زنند. در سطح ملی[۱۶]، برخی از افراد که مخالف حکومت هستند، به قصد اخلال در بازار و نظم عمومی، برنامه ای برای برهم زدن بازار[۱۷] پیاده می کنند؛ اما در سطح جهانی احتکار به عنوان جنگ اقتصادی حربه ای در دست سیاستمداران و سرمایه داران شده است تا رقبای خود را از صحنه بازار جهانی کنار بزنند.[۱۸] علاوه بر این، امروزه، احتکار به خاطر ارتباطات جمعی و توسعه حمل و نقل، در بخشی از مناطق جهان، گسترش بیشتری پیدا کرده است. به عنوان نمونه، کالایی همانند نفت توسط برخی از کشورهای نفت خیز ذخیره می شود تا با آن به کشورهای بدون نفت فشار وارد کنند.[۱۹]

منابع

امامت پدیا

ایکنا

دانشنامه اسلامی

دائرةالمعارف طهور

ویکی شیعه

ارجاعات

  1. . «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ كَثِيراً مِنَ الْأَحْبارِ وَ الرُّهْبانِ لَيَأْكُلُونَ أَمْوالَ النَّاسِ بِالْباطِلِ وَ يَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ الَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لا يُنْفِقُونَها فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِيمٍ يَوْمَ يُحْمى‏ عَلَيْها فِي نارِ جَهَنَّمَ فَتُكْوى‏ بِها جِباهُهُمْ وَ جُنُوبُهُمْ وَ ظُهُورُهُمْ هذا ما كَنَزْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ فَذُوقُوا ما كُنْتُمْ تَكْنِزُونَ؛ اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد، بسيارى از دانشمندان يهود و راهبان، اموال مردم را به ناروا مى‏خورند، و [آنان را] از راه خدا باز مى‏دارند، و كسانى كه زر و سيم را گنجينه مى‏كنند و آن را در راه خدا هزينه نمى‏كنند، ايشان را از عذابى دردناك خبر ده. روزى كه آن [گنجينه‏] ها را در آتش دوزخ بگدازند، و پيشانى و پهلو و پشت آنان را با آنها داغ كنند [و گويند:] «اين است آنچه براى خود اندوختيد، پس [كيفر] آنچه را مى‏اندوختيد بچشيد.» (توبه/35-34).
  2. . چرایی حرام بودن احتکار، دانشنامه اسلامی
  3. . احتکار؛ سود بیشتر یا بازی با زندگی مردم
  4. . دیدگاه امیرالمؤمنین(ع) درباره احتکار
  5. . ویکی شیعه؛ امامت پدیا
  6. . دائرةالمعارف طهور.
  7. . چرایی حرام بودن احتکار.
  8. . احتکار؛ سود بیشتر یا بازی با زندگی مردم.
  9. . ویکی وحدت.
  10. . چرایی حرام بودن احتکار.
  11. . راه مبارزه با احتکار، ایجاد ثبات در اقتصاد است.
  12. . احتکار در منظر قرآن؛ احتکار در صورت وحشت ‎آفرینی از مصادیق محاربه است؛ احتکار جنگ با خدا و پیامبر(ص) است.
  13. . چرایی حرام بودن احتکار
  14. . احتکار ریشه در طمع انسان دارد/ دولت با محتکران برخورد قاطع کند.
  15. . احتکار از ساحت یک مسلمان حقیقی به‌دور است.
  16. . احتکار مسیر نابودی انسانیت است؛ دیدگاه امیرالمؤمنین(ع) درباره احتکار؛ احتکار و گران فروشی در جامعه اسلامی پسندیده نیست.
  17. . چرایی حرام بودن احتکار؛ احتکار از ساحت یک مسلمان حقیقی به‌دور است؛ احتکار؛ دامن‌زدن به جنگ روانی دشمن.
  18. . احتکار کالاهای اساسی بدتر از تحریم دشمن است؛ ریشه اختلاس و احتکار، فراموشی معاد است؛ احتکار به بهانه دست دشمنان تبدیل نشود.
  19. احتکار ریشه در طمع انسان دارد/ دولت با محتکران برخورد قاطع کند