بغی (ریشه)
ریشه «بغی» (BĠY)؛ خواستن، تجاوز کردن. این ریشه به دو معنای «خواستن» و «تعدی و تجاوز کردن» (با حرف علی) آمده و جمعا 96 بار در قرآن کریم به‌کار رفته است.
معنای لغوی
بَغى: طلب توأم با تجاوز از حد. «إِنَّ قارُونَ كانَ مِنْ قَوْمِ مُوسى فَبَغى عَلَيْهِمْ» قصص: 76 قارون از قوم موسى بود و بر آنها برترى كرد.
«وَ لا تَبْغِ الْفَسادَ فِي الْأَرْضِ» قصص: 77 در زمين فساد مجوى (قاموس قرآن، ج1، ص207).
ساخت‌های صرفی در قرآن
معنای تجاوز
بَغِیَ علی (فعل مجرد): 11 بار
بَغی (اسم): 11 بار
باغی (اسم فاعل): 3 بار
بَغِیّ (صفت فعیل): 2 بار
بِغاء (مصدر): 1 بار
معنای خواستن
بَغِیَ (فعل مجرد): 14 بار
اِبتَغَیَ (فعل باب افتعال): 34 بار
اِبتِغاء (مصدر باب افتعال): 14 بار
اِنبَغَیَ (فعل باب انفعال): 6 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | واژه | آوانگاری | معنا | توضیحات | ارجاع | ||
| فارسی | بین‌المللی | فارسی | انگلیسی | ||||
| آفروآسیایی باستان | bVġ | بغ | آرزو داشتن | wish | Orel, 88 (no. 362) | ||
| سامی باستان | bVġiw, bVġiy | بغو، بغی | جستجو کردن، آرزو کردن | look for, wish | |||
| عبری | בָעָה | باعا | bāˁā | پرس‌و‌جو کردن، موجب تورم یا جوشیدن
(انفعال.) جستجو شده |
inquire, cause to swell or, boil up
Niph. searched out |
Gesenius, 126 | |
| اوگاریتی | bġy | بغی | آشکار کردن، نشان دادن | to reveal, show | DelOlmo, 218 | ||
| آرامی | בְעָא، בְעֵי | بعا، بعی | beˁā, beˁī | جستجو کردن، پرس و جو کردن، پرسیدن، درخواست کردن، بررسی کردن
درخواست کردن، دعا کردن؛ خواستن، میل؛ نیاز داشتن |
to search, inquire, ask, examine
to ask, pray want, desire; to require |
Jastrow, 181 | |
| سریانی | ܒܥܐ | بِعا | beˁā | جستجو کردن، خواستن، تلاش کردن | to seek, desire, endeavour with | PayneSmith, 50 | |
| مندایی | - | Macuch, - | |||||
| فنیقی | - | Krahmalkov, - | |||||
| اکدی/آشوری | buˀˀū I, II | بُعّو (1 و 2) | به دنبالِ ...
جستجو کردن، دنبال کردن |
sought for
to look for, seek for |
Black, 51 | ||
| حبشی | - | Leslau, - | |||||
| سبائی | BˁW | بعو | غلبه بر دشمن؛ حمله به موقعیت دشمن | overcome enemy; assault enemy position | Beeston, 26 | ||
| عربی | بغی
ابتغی بغی علی |
خواستن
جستن تجاوز کردن |
مشکور، 77
Zammit, 98 | ||||
منابع
بغی (واژگان)