سوره مرسلات

سوره مرسلات؛ هفتاد و هفتمین سوره قرآن کریم، از سور مکی در جزء 29 ام و دارای 50 آیه.

معرفی سوره

سوره مرسلات، هفتاد و هفتمین سوره و از سوره‌های مَکّی قرآن است که در جزء ۲۹ قرار گرفته است. مرسلات به معنای فرستادگان است که در آیه نخست این سوره به آن قسم یاد شده است. نام سوره مبارکه مرسلات، مانند بقیه سور قرآن، علم بالغلبه است؛ نه اینکه نام سوره توسط معصوم انتخاب شده باشد. سوره مرسلات بر وقوع قیامت تأکید و منکران آن را پیاپی با عبارت «وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ» تهدید می‌کند.

غرض و محتوای سوره

سوره «مرسلات» که در مکه نازل شد بخش مهم آن مربوط به مسئله معاد است. گرچه مردم مکه و حجاز، هم گرفتار شرک در مبدأ بودند و هم گرفتار انکار در مسئله معاد، ولی اصرار قرآن در سور مکی راجع به معاد است؛ برای اینکه اعتقاد به مبدأ که خدایی هست، در عین حال که ضروری و نافع است، اما عامل تربیت نیست؛ آنچه عامل تربیت است اعتقاد به حساب و کتاب و معاد است. انسان وقتی معتقد است هر کاری که می‌‏کند زنده است، در برابر هر کاری باید پاسخ بدهد، کیفر حق است، پاداش حق است، عدل هست و هیچ ظلمی نیست، آنگاه دیگر خود را رها نمی‌بیند.

سوگندهای سوره

در ابتدای این سوره پنج سوگند بیان شده که ممکن است در مورد بادها و یا فرشتگان باشد که برای هر دو متناسب است. واو ابتدای مرسلات هم برای سوگند است.

سبک‌شناسی سوره

در مقاله‌ای با عنوان «سبک‌شناسی سوره مرسلات بر مبنای سطح زبانی» به قلم فاطمه سرپرست و محمد کاظم رحیمی‌نژاد، به سبک‌شناسی این سوره در سطح زبان پرداخته شده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-‌تحلیلی و بر اساس معیارهای سبک‌شناسی سطح زبانی به بررسی زیبایی‌های ادبی سوره مرسلات پرداخته است. حاصل بررسی بدین صورت است که واژگان و آوای خلق شده به واسطه آنها، تکرار عبارات، صامت‌ها، مصوت‌ها و همچنین نوع حروفی که در این سوره بسامد و کاربست آنها خودنمایی می‌کند در تسهیل فهم معانی آیات و جلب توجه مخاطب و خواننده تأثیر بسزایی دارد و آهنگ حاصل از آنها در جان شنونده و مخاطب تأثیرگذار است.

بیش‌ترین کاربرد «وَیل» در سوره

بیشترین کاربرد واژه «وَيْل» مربوط به سوره مرسلات است که در این سوره ۱۰ بار، در عبارت «وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ» به کار رفته شده است و به کسانی که نعمت‌های الهی و شگفتی‌های آفرینش را تکذیب کرده و دروغ می‌شمارند هشدار داده است.

واژه «وَيْلٌ» در موارد متعددی در قرآن کریم به کار رفته و مفسران در معنای آن به مواردی چون نام یکی از چاه‌های جهنم و یا به معنی وای اشاره کرده‌اند. به‌طور خلاصه، این واژه یکی از هشدارهای قرآنی است.

تکذیب‌کنندگان روز جزا، تکذیب‌کنندگان آفرینش انسان توسط پروردگار و تکذیب‌کنندگان نعمت‌های بهشتی از جمله کسانی هستند که خداوند در سوره مرسلات با واژه وَيْل به آنان هشدار می‌دهد تا مراقب گفتارهای خود باشند.